Author: team-dhimsa-viz

పల్లెపోరులో రాజకీయ ఉనికిని కాపా డుకునేందుకు పార్టీు సిద్ధమవుతున్నారు. గతేడాది మార్చిలో జరగాల్సిన స్థానిక ఎన్నికను కరోనా వైరస్‌ కారణంగా వాయిదా వేసిన ఎన్నికు సంఘం ఎట్టకేకు జనవరి 23తేదీన నోటిఫికేషన్‌ను విడు ద చేసింది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కరోనా వ్యాక్సిన్‌ పూర్తయిన తరువాతే ఎన్నికు నిర్వహిస్తామని పట్టుపట్టడంతో ఎన్నిక కమిషన్‌ కోర్టును ఆశ్రయిం చింది. సర్వోన్నత న్యాయ స్థానం సోమవారం ఎన్నికు నిర్వహించాని తీర్పు ఇచ్చింది. ఇప్పటికే సర్పంచి ఎన్నికకు రిజర్వేషన్లు ఖరారు కావడంతో పల్లెలో రాజకీయం వేడెక్కింది. కరోనా నిబంధను పూర్తిగా సడలించడంతో ఆయా రాజకీయ పార్టీ నాయకు వివిధ కార్యక్రమాకు హాజరవుతూ తమ పార్టీ కార్యకర్తను ఆకర్షిస్తున్నారు.

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో పంచాయతీ ఎన్నిక హడావిడి కొనసాగుతోంది. నాుగువిడతగా జరిగే పంచాయితీ ఎన్నికు ఈనె 9న తొలివిడత ఎన్నికు జరగనున్నాయి. ఇంకా మూడు విడతుగా కొనసాగుతున్నాయి. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా పల్లెల్లో తమఅదృష్టం పరీక్షించుకునేందుకు ప్రయ త్నాు చేస్తున్నాయి. ఈనేపథ్యంలో రిజర్వేషన్ల అంశం ఆసక్తికరంగా మారింది. ఎప్పుడు ఎక్కడ ఎన్నికు జరిగినా అన్నింటికంటే ముందు చర్చకు వచ్చే అంశం రిజర్వేషన్‌. ఏగ్రామంలో ఎవరు పోటీ చేయాని.., ఏమండలాన్ని ఎవరికి కేటాయిం చారనే అంశంపైనే అందరి దృష్టి ఉంటుంది. ఈ నేపథ్యంలో రాష్ట్రంలో జరుగుతున్న పంచాయతీ ఎన్నిక రిజర్వేషన్లు కూడా చర్చనీయాంశ మ య్యాయి. ఇప్పటికే ఎన్నికకు సంబంధించిన రిజర్వేషన్లు ఖరారయ్యాయి. రాష్ట్ర విభజన జరిగిన తర్వాత ఇవే తొలిపంచాయనీ ఎన్నికు కావడంతో రిజర్వేషన్ల ఖరారు ప్రక్రియ ఆసక్తికరంగా మారింది. ఈసారి రిజర్వేషన్లను అధికాయి ఆయా సామా జిక వర్గా జనాభా, గ్రామ పంచాయతీ సంఖ్య ఆధారంగా చేపట్టారు.
రిజర్వేషన్‌ ప్రక్రియ ఇలా..!
ఈఎన్నికు నవ్యాంధ్రలో జరుగుతున్న తొలి పంచాయతీ ఎన్నికు అయినందున గత ఎన్నికను పరిగణలోకి తీసుకోకుండా రిజర్వేషన్లు కేటాయించారు. ఎస్సీ,ఎస్టీ స్థానాకు జనాభా ప్రాతి పదికన,. బీసీస్థానాకు ఓటర్ల ప్రాతిపదికన రిజర్వే షన్‌ ప్రక్రియ చేపట్టారు. మండలా వారిగా చూస్తే ఎస్సీ, ఎస్టీ జనాభాను మండ జనాభాతో భాగించి మండంలో ఉన్న మొత్తం జనభాతో గణించి ఖరారుచేశారు. బీసీ రిజర్వేషన్‌ విషయానికి వస్తే బీసీ వర్గానికి చెందిన మండ ఓటర్లను, మొత్తం మండ ఓటర్లతో భాగించి మండంలోని మొత్తం పంచాయతీతో గణిస్తారు. ఇలా వచ్చిన పంచా యతీను బీసీకు కేటాయిస్తారు.
ఎస్సీ,ఎస్టీ,బీసీరిజర్వేషన్లు ఖరారైన తర్వాత మిగిసిన గ్రామ పంచాయతీను అన్‌ అన్‌ రిజర్వ్డ్‌ కేటరిగీకి ఖరారు చేస్తారు. రిజర్వేషన్‌ లెక్కు పూర్తైన అనంతరం ఆయా వర్గాకు కేటా యించిన స్థానాల్లో50శాతం మహిళకు కేటాస్తారు. అంటే ఎస్సీకు కేటాయించిన వాటిలో 50శాతం, ఎస్టీకు కేటాయించిన వాటిలో 50శాతం, బీసీ కోటాలో 50శాతం, జనరల్‌ స్థానాల్లో 50శాతం చొప్పున మహిళకు ఇస్తారు. గ్రామ పంచాయ తీతో పాటు వార్డుకు కూడా అధికాయి రిజర్వే షన్లు కేటాయిస్తారు. ఇవి గ్రామ జనాభా, ఓటర్లు, వార్డు సంఖ్య, ఆధారంగా ఖరారు చేస్తారు.
గత ఎన్నికల్లో ఏం జరిగింది…
ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో 2013 జూలైలో పంచా యతీ ఎన్నికను మూడు దశల్లో నిర్వహించారు. జూలై 23,27,31తేదీలో వాటిని నిర్వహిం చారు. అప్పట్లో మొత్తం 21,441 పంచాయితీకు ఎన్నికు జరిగాయి. అందులో2,422 గ్రామ పంచాయతీు ఏకగ్రీవం అయ్యాయి. అప్పట్లో అత్యధికంగా చిత్తూరు జిల్లాలో 293 గ్రామ పంచాయతీు ఏకగ్రీవం కాగా, ఆతర్వాత శ్రీకా కుళం 202, న్లెూరు జిల్లాలో194 గ్రామ పంచా యతీ సర్పంచ్‌ లోను ఏకగ్రీవంగా ఎన్నుకున్నారు. అత్య్పంగా రంగారెడ్డి జిల్లాలో 31, కరీంనగర్‌ జిల్లాలో 40 పంచాయతీు మాత్రం ఏకగ్రీవంగా పూర్తయ్యాయి. కొన్ని గ్రామపంచాయతీల్లో ముం దుగానే ఒప్పందా ప్రకారం ఏకగ్రీవాు జరగ్గా, మరికొన్ని చోట్ల నామినేషన్లు చ్లొబాటు కాక పోవడం సహా ఇతర కారణాతో గ్రామ పంచాయ తీు ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికయిన అనుభవం ఉంది.
ఏకగ్రీవ పంచాయతీకు అదనంగా నిధు
ఎన్నిక పేరుతో పల్లెల్లో వివిధ పక్షాు తపడకుండా ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికు పూర్తి చేసు కుంటే వారికి అదనపు ప్రయోజనం కలిగించేందుకు ప్రభుత్వాు ప్రయత్నిస్తున్నాయి. అలాంటి ఏకగ్రీవ పంచాయతీకు అదనపునిధు కేటాయించే పథ కాన్ని1960లోరాజస్తాన్‌ ప్రారంభించింది. ఆతర్వా త కొన్నిరాష్ట్రాు దీనిని అము చేస్తున్నాయి. ప్రస్తుతం హరియాణా,తెంగాణా,గుజరాత్‌ వంటి రాష్ట్రాల్లో వీటిని అము చేస్తున్నారు. ఉమ్మడి ఏపీలో 2001 నుంచి వీటిని అము చేస్తున్నారు. 2006లో కూడా రాయితీను ప్రకటించారు. పదేళ్ల తర్వాత 2013 వచ్చేనాటికి ఈ నజరానా అనేక రెట్లు పెరిగింది.
జనాభా ప్రాతిపదికన ఏకగ్రీవ పంచాయితీకు తాయిలాు
2001నుంచి జనాభా5వే లోపు ఉన్న పంచయాతీకు 15వే రూపాయు,5-15 వే మధ్య ఉంటే 30 వేరూపాయు, 15 వే కన్నా ఎక్కువ జనాభా ఉంటే 50 వే రూపాయ చొప్పున ఇచ్చారు.
2008లోవాటిని సవరించారు. రెండు కేటగిరీుగా మార్చారు.15వేలోపు జనాభా ఉన్న పంచాయ తీకు రూ.5క్షు,15మే పైబడిన పంచాయ తీకు రూ. 15క్షు చొప్పున కేటాయించారు.
2013లో అది మరింత పెరిగింది.
15వేలోపు జనాభా ఉన్నగ్రామాకు రూ.7 క్షు, 15మే పైబడిన గ్రామ పంచాయతీకు రూ. 20క్ష చొప్పున ప్రకటించారు.ఈ నిధును ఎన్నిక అనంతరం ప్రభుత్వాు బడ్జెట్‌ను బట్టి దశ వారీగా విడుద చేసినట్లుగా గతంలో ఏకగీ వ్రం అయిన పంచాయతీకి సర్పంచిగా పనిచేసిన శ్రీకాకుళం జిల్లాకు చెందిన ఎంఅప్పనర్సి తెలి పారు.‘‘ఆదాయ వనరుల్లేని సీతంపేట ఏజన్సీ లోని మా గ్రామాకు అదనంగా రూ.5క్ష నిధు కేటాయించడమే గొప్పగా భావించాం. అయితే అది ఏకకాంలో అందలేదు. దాని వ్ల కొంత సమస్య అనిపించింది. రాష్ట్ర విభజన తర్వాత నిధు పరిస్థితి మరింత సమస్య అయిపోయింది. దాంతో పంచాయతీలో అభివృద్ధికి ఆస్కారం లేకుం డా పోయింది’’ అని ఆయన తెలిపారు. 2013 పంచాయతీ ఎన్నికల్లో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ పరిధిలోని 13 జిల్లాల్లో 1835గ్రామపంచాయతీకు ఏకగ్రీ వంగా ఎన్నికు జరిగాయి. వాటికి ప్రోత్సాహకాు గా ప్రభుత్వం ప్రకటించిన నగదు బహుమతును రూ. 128.45కోట్లను 2015 ఏప్రిల్‌ 23న నాటి ప్రభుత్వం విడుద చేసింది. ఆ తర్వాత పంచాయ తీకు అవి చేరడానికి మరింత సమయం పట్టిందని నాటి సర్పంచు తెలిపారు. 2006 పంచాయతీ ఎన్నికల్లో ఏకగ్రీవం అయిన వాటికి 2008 నవం బర్‌లో నజరానా కింద నిధు విడుదయ్యాయి.
ఏకగ్రీవా కోసం ప్రభుత్వ ప్రయత్నాు
ఏకగ్రీవ పంచాయతీను ప్రోత్సహించే దిశలో ప్రభుత్వం ఈసారి మరింత భారీగా ప్రయో జనాు కల్పించేందుకు సిద్ధమవుతోంది. దానికి అనుగుణంగా జీవోఆర్టీనెం.34ని విడుద చేసింది. గతంలో 2013నాటి జీవో నెం.1274ని సవరిం చింది. అదనంగా కొత్త కేటగిరీు చేశారు. గతంలో ఉన్న రెండు కేటగిరీ స్థానంలో ఈసారి 4తరగ తుగా విభజించి పంచాయతీకు ప్రయోజనం కల్పిస్తామని చెబుతున్నారు.రెండు వేలోపు జనాభా ఉన్న పంచాయతీల్లో ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికు జరిగితే ఆ పంచాయతీకి రూ.5క్ష వరకు నగదు ప్రోత్సా హం అందిస్తామని ప్రకటించారు. గతంలో2 వే లోపు పంచాయతీను ప్రత్యేకంగా విభజించలేదు.
అలాగే 2001నుంచి 5000 లోపు జనాభా వుండే పంచాయతీకు ఏకగ్రీవ ఎన్నికు జరిగిన పక్షంలో రూ.10క్షు నగదు ప్రోత్సాహం అందిస్తారు. 5001 నుంచి10 వే జనాభా వున్న పంచాయతీకు ఏకగ్రీవం అయితే రూ.15 క్ష నగదు ప్రోత్సాహం అందుతుంది. పదివే కన్నా అధికంగా వున్న పంచాయతీకు రూ.20 క్ష రూపాయ నగదు ప్రోత్సాహం అందిస్తామని పేర్కొన్నారు. ఏకగ్రీవా ద్వారా పంచాయతీకు ఎన్నికు జరగడాన్ని ప్రోత్సహించానే మంచి ఉద్దేశంతో ప్రభుత్వం ఈనిర్ణయం తీసుకుందని ఏపీ పంచాయతీరాజ్‌శాఖ మంత్రి పెద్దిరెడ్డి రామచం ద్రారెడ్డి తెలిపారు.‘‘స్వేచ్చాయుత వాతావరణంలో పంచాయతీ ఎన్నికు జరగాని కోరుకుం టున్నాం. ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికు జరిగితే గ్రామా భివృద్ధికి దోహదపడుతుంది. అందుకే ఈ ప్రోత్సా హకాతో గ్రామా అభివృద్ధికి మరింత తోడ్పడేం దుకు నగదు బహుమతు ప్రకటించాం. దేశం లోని పు రాష్ట్రాు ఇదే విధానాన్ని అనుసరి స్తున్నాయి. గతం కన్నా ఈసారి పెద్దమొత్తానే ఏకగ్రీవా కోసం ఈ ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. గ్రామ పంచాయతీ ఎన్నికు రాజకీయాకు అతీతంగా నిర్వహిస్తున్నందున ఆ స్పూర్తితో ప్రజు సోదరభావంతో తమ గ్రామా అభివృద్ధికి, సంక్షే మానికి ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికను జరుపుకోవాలి’’ అని కోరారు.
గత ఏడాది ఏకగ్రీవాపై వివాదం
కరోనా కారణంగా అప్పట్లో వివాదాస్పద పరిస్థితుల్లో వాయిదా పడిన స్థానిక ఎన్నికల్లో అధికార పార్టీకి అనుకూంగా అనేక చోట్ల ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికు జరిగినట్టు ప్రకటించారు. ఈ సందర్భంగా తీవ్ర హింస చెరేగింది. పు చోట్ల ప్రతిపక్షా నేత ను నామినేషన్లు కూడా వేయనివ్వలేదనే విమర్శు వచ్చాయి. అప్పట్లో వాయిదా పడిన నాటికి 2119 ఎంపీటీసీ స్థానాతో పాటుగా 125 జెడ్పీటీసీను కూడా ఏకగ్రీవంగా చేశారు. అందులో దాదాపుగా అధికార పార్టీకే 95 శాతం పైగా సీట్లు దక్కాయి. దాంతో ఇదంతా అధికారాన్ని దుర్వినియోగం చేసి ఏకగ్రీవాు చేసుకున్నారంటూ విపక్షాు ఎన్నిక సంఘానికి ఫిర్యాదు చేశాయి.
‘‘గ్రామ పంచాయతీ ఎన్నికల్లో కూడా అలాంటి పరిస్థితి తీసుకురావాని చూస్తున్నారు. ఎస్‌ఈసీ పటిష్టంగా వ్యవహరించాలి. అవసరం అయితే కేంద్ర ప్రభుత్వ బగా సహాయం తీసుకోవాలి. ఏపీ ప్రభుత్వ యంత్రాంగం, పోలీసు తీరుని సరిదిద్దాలి. ఏకగ్రీవాకోసం ఇతర పార్టీ నేతను బెదిరించడం, దౌర్జన్యాు చేయడం వంటి పరిస్థితి పునరావృతం కాకుండా చూడాలి. ఏకగ్రీవాకు నజరానా పేరుతో మభ్యపెట్టే ప్రయత్నాు తగవు. గత ఎన్నికల్లో చిత్తూరు , గుంటూరు జిల్లాల్లో భారీగా అక్రమాు జరిగాయి. ఆ జిల్లాల్లో కలెక్టర్లను విధుల్లోంచి తొగించడం దానికి నిదర్శనం. రాయసీమ, ప్రకాశం, న్లెూరు జిల్లాల్లో కూడా స్వేచ్ఛాయుత ఎన్నిక నిర్వహణకు అవకాశం కల్పించాలి’’ అని టీడీపీ ఏపీ అధ్యక్షుడు కే అచ్చెన్నాయుడు అభిప్రాయపడ్డారు.
ఏకగ్రీవా కోసం వేంపాటు…
గ్రామ పంచాయతీ ఎన్నికల్లో ఉమ్మడి నిర్ణయంతో ఏకగ్రీవం జరిగితే మంచిదే కానీ అనేక చోట్ల భిన్నమైన పరిస్థితున్నాయని స్థానిక స్వపరిపాన పత్రిక ప్రతినిధి రామకృష్ణ అంటున్నారు. పంచాయతీ ఎన్నిక ఏకగ్రీవాపై ఆయన బీబీసీతో మాట్లాడారు.
‘‘గ్రామ పంచాయతీల్లో ఒకనాటి పెత్తనం కొంత వరకూ సడలింది. కానీ నేటికీ ఏ పార్టీ అధికారంలో ఉంటే ఆపార్టీ నేత మాటే చ్లొబాటు అవుతోంది. పథకాు, ఇతర ప్రయోజనాను చూపించి ప్రజను లొంగదీసుకునే అవకాశం ఉంటుంది. అయితే కొన్నిచోట్ల ఏకగ్రీవా కోసం పంచా యతీలో వేంపాటు జరుగుతున్నాయి. గుడికి ఏదో చేయిస్తానని లేదంటే ఫలానా సంఘానికి ఏదో ఇస్తానని ఇలా ఎవరు ఎక్కువ ఇస్తే వారికే పదవి కట్టబెట్టే రీతిలో వేంపాటు సాగుతు న్నాయి. ఇది ప్రజాస్వామ్యానికి మంచిది కాదు. ఎవరు ఎక్కువ వెచ్చిస్తే వారికే పంచాయతీ పదవు కట్టబెట్టడం సరైనది కాదు. అలాంటి వాటిని అడ్డుకోవాలి. ప్రజంతా ఉమ్మడిగా నిర్ణయం తీసుకుని గ్రామాభివృద్ధి కోసం సమిష్టి నిర్ణయాు తీసుకునే పద్ధతిని మాత్రమే ప్రోత్సహించాలి’’ అంటూ వివరించారు.
ఏకగ్రీవ పంచాయితీ ప్రయోజనా కోసం కసరత్తు…
పంచాయతీ ఎన్నికు ఏకగ్రీవంగా నిర్వహిస్తే భారీ నజరానా ప్రకటించినప్పటికీ వాటిని విడుద చేసుకునేందుకు పు ప్రయత్నాు చేయాల్సిన అనుభవం గతంలో ఉందని పువురు మాజీ సర్పంచ్‌ ు అంటున్నారు. ఈసారి అలాంటి పరిస్థితి రాకుండా ఎన్నికు పూర్తి కాగానే ఆయా పంచాయతీకు నిధు జమయ్యేలా నిర్ణయం తీసుకోవాని స్థానిక సంస్థ ప్రతినిధిగా పనిచేసిన పలివె వీరబాబు అన్నారు.
ఆయన బీబీసీతో మాట్లాడుతూ ‘నేను సర్పంచ్‌ గా చేశాను. మా ప్రాంతంలో ఏకగ్రీవాు జరిగిన పంచాయతీున్నాయి. కానీ వాటికి ప్రకటించిన నజరానా సకాంలో దక్కకపోవడంతో చాలా సమస్య అయ్యింది. పదే పదే డీపీఓ కార్యాయా చుట్టూ తిరగాల్సి వచ్చింది. పంచాయతీకు నిధు కేటాయించడంలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వ తీరు మారాలి. కేంద్రం నుంచి వస్తున్న ఆర్థిక సంఘం నిధు కేటాయింపులోనే తీవ్ర జాప్యం జరుగుతోంది. పార్టీు మారినా అన్ని ప్రభుత్వాు అదే రీతిలో వ్యవహరించాయి. స్థానిక సంస్థకు ఆదాయం వచ్చే ఇసుక సహా అనేకం ప్రభుత్వా చేతుల్లోకి వెళ్లాయి. ఇప్పుడు నిధు కోసం ప్రభుత్వ దయాదాక్షిణ్యా మీద ఆధారపడాల్సి వస్తోంది. పైగా కొన్ని సార్లు కేంద్రం నిధు విడుద చేసిన తర్వాత కూడా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నుంచి వాటిని అందించడంలో జాప్యం జరుగుతోంది. ఇలాంటివి సరిదిద్దితేనే పంచాయతీకు ఎక్కువ మేు జరుగుతుంది’ అంటూ వివరించారు.

తొలి దశ పంచాయతీ ఎన్నికల ఫలితాలు 

ఏపీ వ్యాప్తంగా తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికల పోలింగ్ కొనసాగుతోంది. మధ్యాహ్నం 12:30 గంటల వరకు 62 శాతం పోలింగ్ నమోదయ్యింది. మధ్యాహ్నం 3:30 వరకు పోలింగ్ కొనసాగనుంది. కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ నుంచి రాష్ట్ర ఎన్నికల అధికారి గిరిజా శంకర్ పర్యవేక్షిస్తున్నారు. సెన్సిటివ్‌, హైపర్ సెన్సిటివ్ పోలింగ్ కేంద్రాల్లో వెబ్‌ కెమెరాలు ఏర్పాటు చేశారు.

12 జిల్లాల్లోని 18 రెవెన్యూ డివిజన్లలో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికలు
తొలిదశ పోలింగ్ జరిగే రెవెన్యూ డివిజన్లు: శ్రీకాకుళం, టెక్కలి, పాలకొండ..
తొలిదశ పోలింగ్ జరిగే రెవెన్యూ డివిజన్లు: అనకాపల్లి, కాకినాడ, పెద్దాపురం
తొలిదశ పోలింగ్ జరిగే రెవెన్యూ డివిజన్లు: నరసాపురం, విజయవాడ, తెనాలి, ఒంగోలు
తొలిదశ పోలింగ్ జరిగే రెవెన్యూ డివిజన్లు: కావలి, చిత్తూరు, కదిరి, నంద్యాల, కర్నూలు
తొలిదశ పోలింగ్ జరిగే రెవెన్యూ డివిజన్లు: కడప, జమ్మలమడుగు, రాజంపేట

► శ్రీకాకుళం, టెక్కలి, పాలకొండ రెవెన్యూ డివిజన్లలో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికలు
► ఎల్ఎన్ పేట, లావేరు, కోటబొమ్మాళి, సంతబొమ్మాళి, టెక్కలి, నందిగాం..
► కొత్తూరు, హిరమండలం, పాతపట్నం, మెళియాపుట్టి మండలాల్లో తొలిదశ ఎన్నికల పోలింగ్

 విశాఖ: అనకాపల్లి రెవెన్యూ డివిజన్‌లో తొలిదశ ఎన్నికల పోలింగ్
► అచ్యుతాపురం, అనకాపల్లి, చీడికాడ, దేవరాపల్లి, కె.కోటపాడు..
► కశింకోట, వి.మాడుగుల, మునగపాక, రాంబిల్లి, యలమంచిలి..
►బుచ్చయ్యపేట, చోడవరం మండలాల్లో తొలిదశ ఎన్నికల పోలింగ్

తూర్పు గోదావరి:
►కాకినాడ, పెద్దాపురం రెవెన్యూ డివిజన్లలో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికలు
►గొల్లప్రోలు, కాకినాడ రూరల్‌, కరప, పెదపూడి, పిఠాపురం, సామర్లకోట, తాళ్లరేవు..
► యు.కొత్తపల్లి, గండేపల్లి, జగ్గంపేట, కిర్లంపూడి, కోటనందూరు..
► పెద్దాపురం, ప్రత్తిపాడు, రంగంపేట, రౌతలపూడి, శంఖవరం.. 
►తొండంగి, తుని, ఏలేశ్వరంలో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికల పోలింగ్

పశ్చిమ గోదావరి:
►నర్సాపురం డివిజన్‌లో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికలు
►ఆచంట, ఆకివీడు, భీమవరం, కాళ్ల, మొగల్తూరు..
►నర్సాపురం, పాలకోడేరు, పాలకొల్లు, పోడూరు..
►ఉండి, వీరవాసరం, యలమంచిలిలో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికలు

కృష్ణా:
విజయవాడ రెవిన్యూ డివిజన్‌లో తొలి దశ ఎన్నికలు
చందర్లపాడు, జి.కొండూరు, ఇబ్రహీంపట్నం, జగ్గయ్యపేట, కంచికచర్ల..
కంకిపాడు, మైలవరం, నందిగామ, పెనమలూరు, పెనుగంచిప్రోలు, తోట్లవల్లూరు..
వత్సవాయి, వీర్లపాడు, విజయవాడలో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికలు

గుంటూరు:
తెనాలి డివిజన్‌లో తొలి దశ పంచాయతీ ఎన్నికలు
అమర్తలూరు, బాపట్ల, భట్టిప్రోలు, చేబ్రోలు, చెరుకుపల్లి, దుగ్గిరాల..
కాకుమాను, కర్లపాలెం, కొల్లిపర, కొల్లూరు, నగరం, నిజాంపట్నం..
పి.వి.పాలెం, పొన్నూరు, తెనాలి, రేపల్లె, టి.చుండూరు, వేమూరు లో ఎన్నికలు

ప్రకాశం:
ఒంగోలు డివిజన్‌లో తొలి దశ పంచాయతీ ఎన్నికలు
అద్దంకి, బల్లికురవ, చీమకుర్తి, చినగంజాం, చీరాల, ఇంకొల్లు..
జె.పంగులూరు, కారంచేడు, కొరిసపాడు, కొత్తపట్నం, మార్టూరు, మద్దిపాడు..
ఎస్‌.జి.పాడు, ఒంగోలు, పర్చూరు, ఎస్‌.మాగులూరు, ఎస్‌.ఎన్‌.పాడు, వేటపాలెం..
టంగుటూరు, యద్దనపూడిలో తొలి దశ పంచాయతీ ఎన్నికలు

నెల్లూరు:
కావలి రెవెన్యూ డివిజన్‌లో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికలు
అల్లూరు, బోగోలు, దగదర్తి, దుత్తలూరు, జలదంకి, కలిగిరి, కావలి..
కొండాపురం, వరికుంటపాడు లో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికలు

కర్నూలు, నంద్యాల రెవెన్యూ డివిజన్‌లో తొలిదశ ఎన్నికలు
ఆళ్లగడ్డ, చాగలమర్రి, దొర్నిపాడు, రుద్రవరం, సిరివెళ్ల, ఉయ్యాలవాడ..
గోస్పాడు, నంద్యాల, బండి ఆత్మకూరు, మహానంది..
ఆత్మకూరు, వెలుగోడులో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికలు

అనంతపురం:
కదిరి రెవెన్యూ డివిజన్‌లో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికలు
అమడగూరు, బుక్కపట్నం, గాండ్లపెంట, కదిరి, కొత్తచెరువు, ఎన్‌.పి కుంట..
నల్లచెరువు, నల్లమాడ, ఓబులదేవరచెరువు, పుట్టపర్తి..
తలుపుల, తనకల్లులో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికల పోలింగ్

వైఎస్ఆర్ జిల్లా:
కడప, జమ్మలమడుగు, రాజంపేట రెవెన్యూ డివిజన్‌లో ఎన్నికలు
చాపాడు, మైదుకూరు, దువ్వూరు, ప్రొద్దుటూరు, రాజుపాలెం, ఖాజీపేట, బద్వేలు..
అట్లూరు, బి.కోడూరు, గోపవరం, పోరుమామిళ్ల, ఎస్‌.ఎ.కె.ఎన్..
కలసపాడు, బి.మఠంలో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికల పోలింగ్

చిత్తూరు
 రెవిన్యూ డివిజన్‌లో తొలిదశ పంచాయతీ ఎన్నికల పోలింగ్
బంగారుపాలెం, చిత్తూరు, జి.డి. నెల్లూరు, గుడిపాల, ఐరాల, కార్వేటినగరం..
నగరి, నారాయణవనం, నిండ్ర, పాలసముద్రం, పెనుమూరు, పూతలపట్టు..
పుత్తూరు, ఆర్‌.సి.పురం, ఎస్‌.ఆర్‌ పురం, తవనంపల్లి, వడమాలపేట..
వెదురుకుప్పం, విజయపురం, యాదమర్రిలో తొలిదశ ఎన్నికల పోలింగ్

చిత్తూరు రెవిన్యూ డివిజన్‌లో తొలి విడత పంచాయతీ ఎన్నికలు
342 పంచాయతీలు, 1507 వార్డులకు పోలింగ్
సర్పంచ్ అభ్యర్థులకు 925 మంది, వార్డు సభ్యులకు 2928 మంది పోటీ

• సైమన్ గునపర్తి 

కేంద్ర బడ్జెట్‌ 2021-22ను ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ లోక్‌సభలో ఈనె ఒకటిన ప్రవేశ పెట్టారు. చరిత్రలో తొలిసారిగా ఈసారి బడ్జెట్‌ కాగితరహితంగా ఉంది. కరోనా దృష్ట్యా ఈ ఏడాది బడ్జెట్‌ ప్రతు ముద్రణ చేపట్టలేదు. ఇవీ ముఖ్యాంశాలు..

ఆదాయపన్ను చెల్లింపుదారుకు దక్కని ఊరట
కేంద్ర బడ్జెట్‌ను ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ ఇవాళ లోక్‌సభలో ప్రవేశ పెట్టారు. 75ఏళ్లు దాటిన సీనియర్‌ సిటిజన్లకు ఊరట కల్పిస్తూ కేంద్ర ప్రభుత్వం కీక నిర్ణయం తీసుకుంది.75ఏళ్లు దాటిన సీనియర్‌ సిటిజన్లు ఐటీ రిటర్న్‌ దాఖుకు మినహాయింపు కల్పిస్తున్నట్టు ప్రకటించారు. పింఛను, వడ్డీ ఆదాయం ఆధారంగా ఐటీ మినహాయింపు కల్పిస్తున్నట్టు ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. కేంద్రం తాజా నిర్ణయంతో పింఛను, వడ్డీతో జీవించే వారికి ఐటీ రిటర్న్‌ దాఖు నుంచి మిన హాయింపు భించనుంది. ఆదాయపన్ను శ్లాబుల్లో కేంద్రం ఎలాంటి మార్పు చేయలేదు. దీంతో పన్ను చెల్లింపు దారును కేంద్ర బడ్జెట్‌ తీవ్ర నిరాశకు గురిచేసింది. పన్ను వివాదా నివారణకు వివాద పరిష్కార కమిటీని ఏర్పాటు చేయనున్నట్టు ఆర్థిక మంత్రి ప్రకటించారు. రూ.50క్ష లోపు ఆదాయం, రూ.10క్ష లోపు వివాదాు ఉన్నవారు నేరుగా కమిటీకి అప్పీల్‌ చేసే అవకాశం కల్పిస్తున్నట్టు కేంద్రం ప్రకటించింది. ఆదా యపన్ను చెల్లింపు దారు సంఖ్య 6.48 కోట్లకు చేరిందని ఆర్థిక మంత్రి ప్రకటించారు. పన్ను వివాదా స్పందన కాపరిమితి 6నుంచి మూడేళ్లకు తగ్గిస్తున్నట్టు నిర్మలా సీతారామన్‌ తెలిపారు.

20ఏళ్లు దాటితే వాహనాు తుక్కుకే..!
కాుష్య నివారణకు పటిష్ఠ చర్యు తీసుకుంటామని కేంద్ర మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ బడ్జెట్‌ ప్రవేశపెడుతున్న సందర్భంగా ప్రకటించారు. అందులో భాగంగా ఈ సారి బడ్జెట్‌లో నూతన విధానాన్ని తీసుకురానున్నట్లు వ్లెడిరచారు. వాహనాు పర్యావరణ హితంగా ఉండాన్న క్ష్యంతో.. వాటి నుంచి మెవడుతున్న కాుష్యాన్ని తగ్గించడానికి తమ ప్రభుత్వం నూతన విధానాన్ని తీసుకురాబోతుందని వ్లెడిరచారు. కాం చెల్లిన వాహనాను తుక్కు కిందకు మార్చే పథకాన్ని త్వరలోనే అమల్లోకి తీసుకురాబోతున్నట్లు తెలిపారు. దీనిలో భాగంగా వ్యక్తిగత వాహనా జీవిత కాం 20 ఏళ్లు, వాణిజ్య వాహనా జీవితకాలాన్ని 15 ఏళ్లుగా నిర్ణయించారు. ఇక దీనికి సంబంధించిన పూర్తి వివరాను త్వరలోనే వ్లెడిస్తామన్నారు. వాయు కాుష్య నివారణకు రూ.2,217 కోట్లు కేటాయించారు. గత కొన్ని సంవత్సరాుగా వేచిచూస్తున్న తుక్కు విధానం అమల్లోకి రానుండడంతో ఆటో రంగం సాను కూ దిశగా పయనించే అవకాశం ఉంది. కరోనాకు ముందు నుంచే గడ్డు కాం ఎదుర్కొంటున్న ఆటో రంగంలో జోష్‌ నింపడంలో భాగంగానే కేంద్ర ప్రభుత్వం ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు అర్థమవుతోంది. పాత వాహనాు నిరుపయోగంగా మారనుండడంతో కొత్త వాటికి గిరాకీ పెరిగి క్రమంగా ఉత్పత్తి పుంజుకునే అవకాశం ఉంది. కొత్త వాహనాు కొనుగోు చేసే వారికి కొన్ని ప్రోత్సాహకాు కూడా ప్రభుత్వం ప్రకటించే అవకాశం ఉన్నట్లు తొస్తోంది. ఈ పరిణామా నేపథ్యంలో స్టాక్‌ మార్కెట్‌లో ఆటోమొబైల్‌ కంపెనీ భారీ లాభాల్లో పయనిస్తున్నాయి.

ఎన్నిక రాష్ట్రాకు బడ్జెట్‌లో ప్రాధాన్యం
కేరళ,అసోం,బంగాల్‌,తమిళనాడులో త్వరలో అసెంబ్లీ ఎన్నికు జరగనున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో నాుగు రాష్ట్రాకు కేంద్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో ప్రాధాన్యం కల్పించింది. మౌలిక సదుపాయా ప్రాజెక్టుకు పెద్దపీట వేస్తూ కేంద్రం నిర్ణయం తీసుకుంది. అసోం, కేరళ, బంగాల్‌ లో 5 ప్రత్యేక జాతీయ రహదారు అభివృద్ధికి నిధు కేటాయిస్తున్నట్టు ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో ప్రకటించారు. బంగాల్‌లో రూ.25వే కోట్లతో 675కిలోమీటర్ల మేర జాతీయ రహదాయి అభివృద్ధి చేయనున్నారు. అసోంలో రూ.19000కోట్లు, కేరళలో రూ.65వే కోట్లతో జాతీయ రహదారును అభివృద్ధి చేయనున్నట్టు నిర్మలా సీతారామన్‌ వ్లెడిరచారు. 2022 జూన్‌ నాటికి తూర్పు, పశ్చిమ ప్రత్యేక సరకు కారిడార్లు ఏర్పాటు చేయనున్నట్టు ఆర్థిక మంత్రి తెలిపారు. ఖరగ్‌పూర్‌-విజయవాడ మధ్య ఈస్ట్‌ కోస్ట్‌ సరకు రవాణా కారిడార్‌ ఏర్పాటు కానుంది. కొవిడ్‌ వ్యాక్సినేషన్‌కు రూ. 35వే కోట్లు కరోనా మహమ్మారితో దేశం కుదేలైన వేళ ఆరోగ్య రంగానికి ఈ బడ్జెట్‌లో పెద్ద పీట వేశారు. ముఖ్యంగా కరోనా వ్యాప్తిని కట్టడిచేసే వ్యాక్సినేషన్‌ ప్రక్రియకు రూ.35వే కోట్లు కేటాయిస్తున్నట్లు నిర్మమ్మ ప్రకటించారు.
‘కరోనాపై పోరులో భాగంగా కొవిడ్‌ వ్యాక్సి నేషన్‌ ప్రక్రియ కోసం రూ.35వే కోట్లు కేటాయిస్తున్నాం. 2021-22 ఆర్థిక సంవత్స రంలో 68.6 కోట్ల జనాభాకు డోసుకు రూ. 255 చొప్పున రెండు డోసు టీకాను ఇవ్వాని క్ష్యంగా పెట్టుకున్నాం. ఒకవేళ డోసు ధర పెరిగితే బడ్జెట్‌ను మరింత పెంచుతాం’ అని సీతారామన్‌ వ్లెడిరచారు.

త్వరలో మరో రెండు వ్యాక్సిన్లు..
‘కరోనా మహమ్మారిని దేశం సమర్థంగా ఎదు ర్కొంది. ప్రస్తుతం ప్రపంచదేశాతో పోలిస్తే భారత్‌లో మరణా రేటు, క్రియాశీ రేటు అత్యంత తక్కువగా ఉంది. భారత్‌లో ప్రతి పదిక్ష మంది జనాభాకు 130 యాక్టివ్‌ కేసుండగా..ప్రతి మిలియన్‌కు 112 మంది కొవిడ్‌తో మరణించారు. ప్రభుత్వచర్యవల్లే దేశంలో ఆర్థిక వ్యవస్థ మళ్లీ గాడిలో పడిరది’ అని నిర్మలా సీతారామన్‌ తెలిపారు. ప్రస్తుతం దేశంలో రెండు వ్యాక్సిన్లు అందుబాటులో ఉన్నాయని, భారతీయుకే గాక, ఇతర దేశాకు కూడా టీకాను సరఫరా చేస్తున్నామని తెలిపారు. అతి త్వరలోనే మరో రెండు వ్యాక్సిన్లు కూడా అందుబాటులోకి వస్తాయన్నారు.

కేంద్ర బడ్జెట్‌లో ఆరోగ్య రంగానికి పెద్దపీట
బడ్జెట్‌లో కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆరోగ్య రంగానికి పెద్ద పీట వేసింది. కొవిడ్‌ నేపథ్యంలో ఈ రంగానికి కేటాయింపు భారీగా పెంచింది. ఆత్మనిర్బర్‌ ఆరోగ్య పథకానికి మొత్తం రూ.2,23,846 కోట్లు కేటాయించినట్టు ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో వ్లెడిరచారు. నివారణ, చికిత్స, సంపూర్ణ ఆరోగ్య విధానంలో ఈ పథకం రూపొందిం చినట్టు వివరించారు.9 బీఎస్‌ఎల్‌-3స్థాయి ప్రయోగశాలు, 15 అత్యవసర ఆరోగ్య కేంద్రాు ఏర్పాటు చేయనున్నట్టు చెప్పారు. దేశంలోని అన్ని జిల్లాల్లో సమీకృత వ్యాధి నిర్థరణ కేంద్రాు ఏర్పాటు చేయనున్నట్టు తెలిపారు. దేశంలో కొత్తగా నాుగు ప్రాంతీ య వైరల్‌ ల్యాబ్‌ు ఏర్పాటు చేస్తామని ఆర్థిక మంత్రి వ్లెడిరచారు. పట్టణప్రాంతాల్లో రక్షిత మంచినీటి కోసం ప్రధాని జల్‌జీవన్‌ మిషన్‌ అర్బన్‌ ప్రారంభించనున్నట్ట చెప్పారు. ఈ పథ కం ద్వారా 87వే కోట్లతో 500 నగరాల్లో మురుగునీటి శుద్ధి కేంద్రాు ఏర్పాటు చేయను న్నారు. రక్షిత మంచినీటి పథకా కోసం రూ.87వే కోట్లు, స్వచ్ఛభారత్‌ మిషన్‌కు రూ.క్షా 41వే 678 కోట్లు బడ్జెట్‌లో కేటాయించారు.

మరింత పెరగనున్న చమురు ధరలు
ఇంధన ధరు మరోసారి భగ్గుమన్నాయి. ఇప్పటికే సామాన్యుడికి చుక్కు చూపిస్తున్న పెట్రోల్‌, డీజిల్‌ ధరు మరోసారి పెరగనున్నాయి. పెట్రోల్‌పై రూ.2.50, డీజిల్‌పై రూ.4 అగ్రి ఇన్‌ఫ్రా సెస్‌ విధించనున్నట్టు ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో ప్రకటించారు. దీంతో లీటర్‌ పెట్రోు రూ.100కు చేరే అవకాశాు కనిపిస్తున్నాయి. మద్యం ఉత్పత్తు పై 100శాతం, ముడి పామాయిల్‌పై 17.5శాతం, సోయాబీన్‌, పొద్దు తిరుగుడు ముడి నూనెపై 20శాతం, యాపిల్‌పై 35శాతం, బంగారం, వెండిపై 2.5శాతం చొప్పున, బఠానీపై 40శాతం, కాబూలీ శనగపై 30శాతం, శనగపై 50శాతం, పత్తిపై 5శాతం అగ్రి ఇన్‌ఫ్రా సెస్‌ విధిస్తున్నట్టు ఆర్థిక మంత్రి వ్లెడిరచారు. దీంతో వివిధ ఉత్పత్తు ధరు పెరిగే అవకాశముంది.

ఆదాయపు పన్ను చెల్లింపు విధానం యథాతథం
తాజా బడ్జెట్‌లో ఆదాయపు పన్నుపై కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ ఎలాంటి ప్రకటనా చేయలేదు. గతంలో ఉన్న విధంగానే ఆదాయపు పన్ను శ్లాఋ కొనసాగనున్నాయి.
ప్రధాన మంత్రి ఆవాస్‌ యోజన మరో ఏడాది పొడిగింపు ప్రధాన మంత్రి ఆవాస్‌ యోజన పథకాన్ని మరో ఏడాది పొడిగించారు. 31 మార్చి 2022 వరకూ గృహా కొనుగోుపై రాయితీు పొందవచ్చు.
75ఏళ్లు పైబడిన సీనియర్‌ సిటిజన్లకు ఊరట 75ఏళ్లు పైబడిన సీనియర్‌ సిటిజన్లకు ఊరట. ఫైలింగ్‌ నుంచి మినహాయింపు. పింఛను, వడ్డీ ఆదాయం ఆధారంగా ఐటీ మినహాయింపు. పన్ను వ్యవస్థ సరళీకరణ.. వివాదా పరిష్కరానికి కమిటీ ఏర్పాటు.రూ.50క్షలోపు ఆదాయం, రూ.10క్ష లోపు ఆదాయం కలిగిన వాళ్లు వివాదా పరిష్కారానికి నేరుగా కమిటీకి అప్పీు చేసుకునే అవకాశం.సామాజిక భద్రత పథకాల్లోకి వీధి వ్యాపాయి.సామాజిక భద్రత పథకాల్లోకి వీధి వ్యాపాయి. గోవా డైమండ్‌ జూబ్లీ ఉత్సవాకు రూ.300 కోట్లు. డిజిటల్‌ చెల్లింపు ప్రోత్సా హానికి రూ.1,500 కోట్లు. డిజిటల్‌ విధానంలో జనాభా లెక్కు.
దేశవ్యాప్తంగా ఐదు వ్యవసాయ హబ్‌ు వ్యవసాయ రుణా క్ష్యం రూ.16.5క్ష కోట్లు. 1000 మండీను ఈనామ్‌తో అనుసంధానం.తేయాకు తోట కార్మికు కోసం రూ.1000కోట్లు 2021లో మానవసహిత గగన్‌యాన్‌ ప్రయోగం
గగన్‌యాన్‌ కోసం రష్యాలో శిక్షణ పొందుతున్న నుగురు భారత వ్యోమగాము. కార్యా యాల్లో రాత్రి వేళల్లో విధు నిర్వహించే మహిళకు పూర్తి రక్షణ. భవన నిర్మాణ కార్మికు కోసం పోర్టల్‌.
కొత్తగా 100 సైనిక పాఠశాలు
ఉన్నత విద్యా కమిషన్‌ ఏర్పాటు. లేప్‌ాలో సెంట్రల్‌ యూనివర్సిటీ. ఆదివాసీ ప్రాంతాల్లో 750 ఏకవ్య పాఠశాలు. పోస్ట్‌ మెట్రిక్‌ స్కార్‌షిప్‌ కార్యక్రమంలో మార్పు. పరిశోధనా, నాణ్యత, మెరుగుద కోసం జపాన్‌తో ఒప్పందం.
ఒకేదేశం.. ఒకే రేషన్‌కార్డు
వ్యవసాయ మౌలిక నిధి ఏర్పాటు. ఈ నిధితో మౌలిక సౌకర్యా పెంపు. ఒకేవ్యక్తి సార్థ్యంలోని కంపెనీకు అనుమతు. ఒకే దేశం ఒకే రేషన్‌కార్డు విధానం దేశంలో అన్ని ప్రాంతాల్లో అము. వస కార్మికుకు దేశంలో ఎక్కడైనా రేషన్‌ తీసుకునే అవకాశం. కుటుంబ సభ్యు వేర్వేరు చోట్ల ఉంటే వాటా ప్రకారం రేషన్‌ తీసుకోవచ్చు.
చిన్న పరిశ్రమ నిర్వచనంలో మార్పు
రూ.50క్ష నుంచి రూ.2కోట్లపెట్టుబడి పరిమితి వరకూ చిన్న సంస్థుగా గుర్తింపు. కొత్త ప్రాజెక్టు కోసం ప్రస్తుత ప్రాజెక్టుల్లో పెట్టుబడు ఉపసంహరణ తప్పనిసరి. రూ.5 క్ష కోట్ల డార్ల ఆర్థిక వ్యవస్థ క్ష్యం చేరా ంటే రెండంకె వృద్ధి తప్పనిసరి. రైతు సంక్షేమానికి కేంద్రం కట్టుబడి ఉంది.రైతు సంక్షేమానికి కేంద్రం కట్టుబడి ఉంది. కనీస మద్దతు ధర ఎప్పటికప్పుడు పెరుగుతుంది.15వ ఆర్థిక సంఘం సూచన ప్రకారం కేంద్ర పథ కా హేతుబద్ధీకరణ.2021-22లోబీపీసీఎల్‌, ఎయిర్‌ ఇండియా,ఐడీబీఐ అమ్మకం పూర్తి.
ఈ ఏడాదే ఎల్‌ఐసీ ఐపీవో
ఈ ఏడాదిలోనే జీవిత బీమా సంస్థ(ఎల్‌ఐసీ) ఐపీవోను విడుద చేస్తాం. మూధన సహా యం కింద ప్రభుత్వ రంగ బ్యాంకుకు రూ.20వే కోట్లు. బ్యాంకు నిర్థరక ఆస్తుపై కీక నిర్ణయం. మంచి ఆర్థిక వ్యవస్థ కోసం బ్యాడ్‌ బ్యాంక్‌
స్టార్టప్‌కు ప్రోత్సాహకాు
పు సంస్థల్లో పెట్టుబడు ఉపసంహరణకు నిర్ణయం. గెయిల్‌, ఐఓసీ, హెచ్‌పీసీఎల్‌ పైపులైన్లలో పెట్టుబడు ఉపసంహరణ. స్టార్టప్‌కు ప్రోత్సాహకాు. స్టార్టప్‌కు చేయూత కోసం ఏకసభ్య కంపెనీకు మరింత ఊతం. కంపెనీు ఒక వ్యాపారం నుంచి మరో వ్యాపారానికి మారే సమయంలో 180 నుంచి 120 రోజు కుదింపు. ఎంఎస్‌ఎంసీ 3.0. ప్రభుత్వ పింఛన్లు పెట్టుబడు ఉపసంహరణ వేగవంతం. ప్రధానమంత్రి ఆత్మనిర్భర్‌ స్వస్థ్‌ భారత్‌. పెట్టుబడు ఉపసంహరణ ద్వారా రూ.1,75,000కోట్లు
డిపాజిట్లపై బీమా పెంపు
రెగ్యులేటర్‌ గోల్డ్‌ ఎక్స్ఛేంజీ ఏర్పాటు. ఇన్వెస్టర్‌ చార్టర్‌ ద్వారా ఇన్వెస్టర్ల ప్రయోజనా పరి రక్షణ. బీమారంగంలో ఎఫ్‌డీఐు 49శాతం నుంచి 74శాతానికి పెంపు. ప్రభుత్వ రంగ బ్యాంకింగ్‌ వ్యవస్థలో సంస్కరణు. 1938 బీమాచట్టం సవరణ. డిపాజిట్లపై బీమా పెంపు
మరో కోటి మందికి ఉజ్వ పథకం
రానున్న మూడేళ్లలో మరిన్ని జిల్లాల్లో ఇంటింటికీ గ్యాస్‌ సరఫరా. జమ్మూకశ్మీర్‌లో గ్యాస్‌ పైప్‌లైన్‌. మరో కోటి మందికి ఉజ్వసాయం. జాతీయ స్థాయిలో పెట్టుబడు ఉపసంహరణ పర్యవేక్షణకు ప్రత్యేక డ్యాష్‌ బోర్డు. రాష్ట్రాు, స్వయం ప్రతిపత్తి వ్యవస్థ మూధన వ్యయం కోసం రూ.2క్ష కోట్లు
విద్యుత్‌ రంగంలో సంస్కరణు
విద్యుత్‌ పంపిణీ రంగంలో మరిన్ని పంపిణీ సంస్థు తీసుకొస్తాం. రూ.3,05,984 కోట్లతో డిస్కమ్‌కు సాయం. హైడ్రోజన్‌ ఎనర్జీపై దృష్టి. ఇండియన్‌ షిప్పింగ్‌ కంపెనీకి రూ.1624 కోట్లు. నౌక రీసైక్లింగ్‌ సామర్థ్యం పెంపు.
చెన్నై మెట్రోకు రూ.63వే కోట్లు
రూ.18వే కోట్లతో బస్‌ట్రాన్స్‌ పోర్ట్‌ పథకం. వాహనరంగం వృద్ధికి చర్యు. ఇప్పటికే పు నగరాల్లో మెట్రో సేమ. మెట్రో లైట్‌, మెట్రో నియో పథకాు. కొచ్చి మెట్రో రెండో దశకు కేంద్రం సాయం. చెన్నై మెట్రోకు రూ.63,246కోట్లు. బెంగళూరు మెట్రోకు రూ.14,788కోట్లు.
ఖరగ్‌పూర్‌-విజయవాడ మధ్య ఈస్ట్‌-కోస్ట్‌ సరకు రవాణా కారిడార్‌
2022 జూన్‌ నాటికి తూర్పు, పశ్చిమ ప్రత్యేక సరకు రవాణా కారిడార్లు అందులోకి తెస్తాం. ఇందులో భాగంగా ఖరగ్‌పూర్‌-విజయవాడ మధ్య ఈస్ట్‌-కోస్ట్‌ సరకు రవాణా కారిడార్‌ ఏర్పాటు. రైల్వే మౌలిక సౌకర్యాకు రూ.1,01,055 కోట్లు. 2023 కల్లా విద్యుదీకరణ పూర్తి చేస్తాం.
వాహనా ఫిట్‌నెస్‌ పరీక్షకు ప్రత్యేక విధానం
దేశంలోని వాహనా ఫిట్‌నెస్‌ పరీక్షకు ప్రత్యేక విధానం. కాపరిమితి ముగిసిన తర్వాత ఫిట్‌నెస్‌ పరీక్షకు వెళ్లాని నిబంధన. అయిదు ప్రత్యేక జాతీయ రహదారు అభివృద్ధికి రూ.5వే కోట్లు. 11వే కి.మీ. జాతీయ రహదారు కారిడార్‌ నిర్మాణం. పశ్చిమ్‌ బెంగాల్‌లో రూ.25వే కోట్లతో రహదారు నిర్మాణం. అస్సాంలో రహదారు అభివృద్ధికి రూ.19వే కోట్లు. కోల్‌కతా-సిలిగురి రహదారి విస్తరణ
సరకు రవాణాకు ప్రత్యేక రౖుె మార్గం
ఆర్థికరంగ పరిపుష్టికి మరిన్ని చర్యు. డెవప్‌మెంట్‌ ఫైనాన్షియల్‌ సంస్థ బ్లిు. సరకు రవాణాకు ప్రత్యేకమైన రౖుె మార్గం. డ్రోన్‌ సేమ ప్రారంభం. మౌలిక సౌకర్యాపై రాష్ట్రాు కూడా పెట్టుబడు పెట్టాలి.
బీమా రంగంలో 74% ఎఫ్‌డీఐు
బీమా రంగానికి సంబంధించి కేంద్రం కీక నిర్ణయం తీసుకుంది. బీమా రంగంలో ప్రస్తుతం 49 శాతంగా ఉన్న విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడు (ఎఫ్‌డీఐ) పరిమితిని 74శాతానికి పెంచుతు న్నట్లు ప్రకటించింది. విదేశీ పెట్టుబడిదారును ప్రోత్సహించాన్న ఉద్దేశంతో ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతా రామన్‌ తన బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో పేర్కొన్నారు.
ఎఫ్‌డీఐ పరిమితిని పెంచేందుకు బీమా చట్టం- 1938కి సవరణ చేయనున్నట్లు నిర్మలా సీతారామన్‌ తెలిపారు. అయితే, మెజారిటీ డైరెక్టర్లు, మేనేజ్‌మెంట్‌కు చెందిన వ్యక్తు భారతీయులే అయ్యి ఉండాన్న నిబంధన విధించనున్నట్లు తెలిపారు. 50 శాతం మంది డైరెక్టర్లు స్వతంత్రులై ఉండాని పేర్కొన్నారు. అలాగే, ఎల్‌ఐసీని ఐపీవోను ఈ ఏడాదే తీసుకురావాని నిర్ణయించినట్లు సీతారామన్‌ వ్లెడిరచారు. అలాగే, రెండు ప్రభుత్వ రంగ బ్యాంకుల్లో పెట్టుబడు ఉపసంహరణ చేపట్టనున్నట్లు పేర్కొన్నారు.
రైల్వేను ఇలా పట్టాలెక్కించారు..
కరోనాతో అన్ని రంగాు కుదేలైనట్లుగానే రైల్వేరంగం సైతం 2020లో గడ్డుకాలాన్ని ఎదుర్కొంది. లాక్‌డౌన్‌ కారణంగా నెల పాటు రైళ్లు పూర్తిగా స్టేషన్లకే పరిమితమయ్యాయి. ఇప్పటికీ రౖుె సర్వీసు పూర్తిస్థాయిలో తిరిగి ప్రారంభంకాలేదు. అయితే గూడ్సురైళ్లు రైల్వే ను మరింతగా నష్టాల్లోకి జారకుండా ఆదుకు న్నాయి. రైల్వేరంగానికి మొత్తం రూ.1.10 క్ష కోట్లు కేటాయించారు. దీంట్లో రూ. 1.07క్ష కోట్లను మూధన వ్యయం కోసం కేటాయించనున్నట్లు ప్రకటిం చారు. అలాగే భారత నూతన జాతీయ రైల్వే ప్రణాళికను ఆవిష్కరించారు.
అభివృద్ధికి ఆరు ప్లిర్లు!
కరోనా వైరస్‌ మహమ్మారి ప్రభావంతో కుదేవుతోన్న భారత ఆర్థికవ్యవస్థను గాడిలో పెట్టేందుకు తమ ప్రభుత్వం పు చర్యు తీసుకుంటోందని కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ పేర్కొన్నారు. ఇందులో భాగంగా దేశాభివృద్ధికి ఆరు ప్లిర్లుగా ఉండే కీక అంశాను పరిగణలోకి తీసుకొని కేంద్ర బడ్జెట్‌ రూపొందించామని చెప్పారు. ఆర్థిక సంస్కర ణు, ఉద్యోగ క్పన, మూధనం, మౌలిక సదుపాయాపైనే తమ ప్రభుత్వం ఎక్కువ దృష్టి సారించినట్లు పువురు కేంద్ర మంత్రు కూడా చెప్పారు. అయితే,నిర్మమ్మ చెప్పిన ఆరు ప్లిర్లు ఏమిటంటే..!
ఆరోగ్యం-శ్రేయస్సు..
కొవిడ్‌ మహమ్మారి కారణంగా దేశ ఆరోగ్యవ్యవస్థ ఎన్నడూ లేనంత ఒత్తిడి ఎదుర్కొన్న విషయం తెలిసిందే. ఈ సమ యంలో ఆరోగ్యానికి పెద్దపీట వేస్తూ బడ్జెట్‌ రూపొందించినట్లు స్పష్టంగా అర్థమవుతోంది. ఇందులో భాగంగా రూ.2,23,846 కోట్లను వీటికి కేటాయించారు. ఇది గత బడ్జెట్‌తో పోలిస్తే దాదాపు 137శాతం పెరుగుద అని కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి స్పష్టంచేశారు. తద్వారా ఆరోగ్యం ప్రజాసంక్షేమానికి తమ ప్రభుత్వం పెద్దపీట వేస్తున్నట్లు కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి చెప్పుకొచ్చారు. కొవిడ్‌-19 వ్యాక్సిన్‌ కోసమే రూ. 35వే కోట్లను కేటాయించామని, ఇక ప్రధానమంత్రి ఆత్మనిర్భర్‌ స్వాస్త్‌ భారత్‌ యోజన పథకానికి రూ.64వే కోట్లు కేటాయించామన్నారు. వీటితో పాటు మిషన్‌ పోషణ, జల్‌ జీవన్‌ మిషన్‌, స్వచ్ఛ భారత్‌ వంటి కార్యక్రమాకు ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నట్లు కేంద్ర మంత్రి వ్లెడిరచారు.
భౌతిక ఆర్థిక మూధనం, మౌలిక సదుపాయాు..
ఆత్మనిర్భర్‌ భారత్‌లో భాగంగా దేశంలో మౌలిక సదుపాయా క్పనకు వచ్చే ఐదేళ్లలో రూ.1.97క్ష కోట్లను దాదాపు 13రంగాల్లో ఖర్చుచేయనున్నట్లు బడ్డెట్‌ ప్రసంగంలో కేంద్ర మంత్రి వ్లెడిరచారు. తద్వారా ప్రపంచ సరఫరా గొుసులో తయారీ సంస్థకు ప్రయో జనం కుగుతుందని ఆమె అశాభావం వ్యక్తం చేశారు. ముఖ్యంగా రానున్న మూడు ఏళ్లలో భారీ పెట్టుబడుతో ఏడు టెక్స్‌టైల్‌ పార్కును ప్రారంభిస్తామని, జాతీయ మౌలిక సదుపా యా క్పన కింద దాదాపు 7400 ప్రాజెక్టు ను చేపట్టనున్నట్లు వ్లెడిరచారు. ఇప్పటికే వీటిలో క్ష కోట్ల మివైన 217 ప్రాజెక్టు పూర్తయినట్లు వ్లెడిరచారు. వీటితో పాటు గతంలో ఎన్నడూ లేనంతగా క్షా 18వేకోట్ల మూధనంతో జాతీయ రహదారు కార్యక్ర మాన్ని చేపట్టినట్లు కేంద్ర మంత్రి తెలిపారు. ఆర్థిక నడవాను అభివృద్ధిచేయడంతో పాటు , రైల్వేలో మౌలిక సదుపాయాకు పెద్దపీట వేస్తున్నామని తెలిపారు.
సమగ్రాభివృద్ధి..
దేశ ఆశయాకు అనుగుణంగా సమగ్రాభివృద్ధి కోసం తమ ప్రభుత్వం ప్రయత్నాు చేస్తున్నట్లు కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి వ్లెడిరచారు. ముఖ్యంగా పంటకు కనీస మద్దతు ధరను ప్రతి ఏటా పెంచుతూ వస్తున్నామని పేర్కొన్నారు. వీటితో పాటు గోధుమ, వరి, పప్పుధాన్యా సేకరణను కూడా ప్రతిఏటా పెంచుతున్నామని అన్నారు. చేప పెంపకంలో పెట్టుబడుతో హర్బర్లను అభివృద్ధి చేస్తున్నామని, వస కార్మికు, కూలీకు అండగా ఉండేదుకు వారికోసం ఒకే దేశం-ఒకే రేషన్‌ కార్యక్రమాన్ని కూడా అము చేస్తున్నామన్నారు. ఇలా పు రంగాల్లో సమగ్రాభివృద్ధికి కృషి చేస్తున్నామన్నారు.
మూధనం పెంపు..
మానవవనరు విభాగంలో మూధనం పెంచడంలో భాగంగా వారికి కావాల్సిన చదువు, నైపుణ్యాకోసం ప్రభుత్వం ప్రత్యేక శ్రద్ధ చూపుతున్నట్లు కేంద్ర ఆర్థికశాఖ మంత్రి వ్లెడిరచారు. జాతీయ విద్యా విధానం ద్వారా 15వే పాఠశాలను అభివృద్ధి పరచడంతో పాటు కొత్తగా 100సైనిక్‌ పాఠశాలను కూడా నెక్పొనున్నట్లు తెలిపారు. వీటితో పాటు ఉన్నత విద్య, ఎస్‌సీ, ఎస్‌టీ సంక్షేమం కోసం ఏకవ్య మోడల్‌ స్కూల్‌ను నెక్పొుతున్నామని వ్లెడిరచారు.
ఇన్నోవేషన్‌ ఆర్‌డడీ..
జాతిప్రయోజనాకు అనుగుణంగా పరిశో ధనాభివృద్ధికి పెద్దపీట వేస్తున్నట్లు కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి స్పష్టంచేశారు. ఇందుకోసం ఇన్నోవేషన్‌, పరిశోధనాభివృద్ధికి ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నామని వ్లెడిరచారు. ఇందులో భాగంగా రూ.1500 కోట్లతో డిజిటల్‌ పేమెంట్స్‌ను ప్రాచుర్యంలోకి తీసుకురావడంతో పాటు నేషనల్‌ లాంగ్వేజీ ట్రాన్స్‌లేషన్‌ మిషన్‌(చీుూవీ) విధానాన్ని కూడా తీసుకొస్తామని తెలిపారు. ఇక బ్రెజిల్‌తోపాటు భారత్‌ ఉపగ్రహాను మోసుకెళ్లే న్యూ స్పేస్‌ ఇండియా లిమిటెడ్‌ చేపట్టిన ూూూప-జూ51 ప్రయోగానికి సిద్ధంగా ఉందన్నారు. అంతేకాకుండా ఇన్నోవేషన్‌ కోసం స్టార్టప్‌ను ప్రోత్సహిస్తున్నామని వ్లెడిరచారు.
కనిష్ఠ పాన, అధిక పర్యవేక్షణ..
సత్వర న్యాయం అందించడంలో భాగంగా ట్రైబ్యునల్‌లో సంస్కరణు తీసుకురావడానికి పు చర్యు తీసుకుంటున్నామని కేంద్ర మంత్రి బడ్జెట్‌ ప్రసంగంలో వ్లెడిరచారు. ఇలా వివిధ రంగాల్లో అభివృద్ధికి బాటు వేస్తున్నామని, తమ బడ్జెట్‌ రూపక్పనలోనూ ఇవే ముఖ్యస్తంభాని కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ పునరుద్ఘాటించారు.- జి ఎన్ వి సతీష్ 

ఆంధ్రప్రదేశ్‌ పునర్విభజన చట్టం ప్రకారం తెంగాణలో భాగంగా మారిన నాటి ఉమ్మడి ఖమ్మం జిల్లాలోని భద్రాచం డివిజన్‌ పరిధిలో ఉన్న మెజార్టీ భాగం ఆతర్వాత ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో అంతర్భాగం అయ్యింది. భద్రాచం డివిజన్‌ కేంద్రం మినహా ఆ మండలానికి చెందిన గ్రామాతో సహా మరో ఆరు మండలాు ఏపీకి బదలాయిస్తూ తీసుకున్న నిర్ణయానికి మోదీ ప్రభుత్వం 2014 మే నెలో జరిగిన తొలి క్యాబినెట్‌ భేటీ ఆమోదం తెలిపింది. ఆతర్వాత 2014 జులై 11న పార్లమెంటు కూడా ఆమోదించింది. అదే సంవత్సరం సెప్టెంబర్‌ 2నఈ మండలాను ఆరు కొత్త మండలాుగా అటు తూర్పు, ఇటు పశ్చిమ గోదావరి జిల్లాల్లో విలీనం చేశారు. 2018 సెప్టెంబర్‌లో ఆయా మండలాను తూర్పు గోదావరి పరిధిలోని చింతూరు,ఎటపాక,కూనవరం,వీఆర్‌ పురం ఓటర్లను రంపచోడవరం నియోజకవర్గంలో భాగం చేశారు. పశ్చిమగోదావరి జిల్లా పరిధిలో ఉన్న కుక్కునూరు, వేలేరుపాడు మండలాను పోవరం అసెంబ్లీ నియోజకవర్గంలో కలిపారు. పోవరం ప్రాజెక్ట్‌ నిర్మాణం కోసం అడ్డంకు లేకుండా చేసేందుకే తెంగాణ నుంచి ముంపు ప్రాంత మండలాను ఏపీలో విలీనం చేస్తున్నట్టు అప్పట్లో కేంద్రంతోపాటు రెండు రాష్ట్రాూ ప్రకటించాయి.

త్వరగా ఖాళీ చేసి పోతే బాగుండునని చూస్తున్నారు..
ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో సాగిన అభివృద్ధికి భిన్నంగా గడిచిన ఆరేళ్ల కాంలో పాన సాగుతోందని వీఆర్‌పురం మండం పోచవరం గ్రామానికి చెందిన నాగిరెడ్డి అభిప్రాయపడుతున్నారు. గోదావరి తీరంలో ఉన్న ఈ గ్రామం కాంటూర్‌ 3కింద ఉంది. పోవరం వద్ద 41.15 అడుగు వద్ద నీటిమట్టం నమోదు కాగానే ఆ గ్రామం ముంపు బారిన పడుతుంది. అంటే పోవరం ప్రాజెక్ట్‌ కనిష్ఠ నీటి న్వి సామర్థ్యానికే ఈ గ్రామం నీటిమయం అవుతుంది. అయితే, ముంపు బారిన పడే గ్రామాల్లో చేపట్టాల్సిన మౌలిక వసతు అభివృద్ధిని ప్రభుత్వం నిలిపివేసిందని ఆయన అంటున్నారు. రాష్ట్ర విభజనకు ముందు జరిగిన అభివృద్ధి తప్ప కొత్తగా ఎటువంటి కార్యక్రమాు లేవు. చివరకు రోడ్లు కూడా అలానే వదిలేశారు. తూర్పుగోదావరి జిల్లా పరిధిలో ఉన్న నాుగు మండలాల్లో కూడా కొత్తగా విద్య, వైద్య సదుపాయాు మెరుగుపరిచిన దాఖలాు లేవు. ఉన్న వాటిలో కూడా సిబ్బంది నియామకాు లేకపోవడంతో కునార్లిుపోతున్నాయి. అధికారును అడిగితే ఎలానూ మునిగిపోయే గ్రామాలే కదా అనే వాదను కూడా విన్నాం. పోవరం పేరుతో గ్రామా ముంపు సంగతి ఏమో గానీ.. ప్రస్తుతం వసతు లేమితో సతమతం అవు తున్నాం. చివరకు ఎంత త్వరగా ఖాళీ చేసి పోతామోనని అధికాయి చూస్తున్నట్టుగా కనిపిస్తోంది
వరద సాయం కూడా అందలేదు..
గత 30ఏళ్లలో ఎన్నడూ లేనంత స్థాయిలో ఇటీవ గోదావరి వరద తాకిడి ప్రభావితం చూపినా ప్రభుత్వం నుంచి తగిన సహాయం అందలేదని విలీన మండలా ప్రజు వాపోతున్నారు. తక్షణ సహాయంగా ప్రకటించిన రూ.2వే సహాయం కూడా నేటికీ అందలేదు. పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా వేలేరుపాడు మండం చాట్రాయిగూడెం గ్రామానికి చెందిన నాగిరెడ్డి మాట్లాడుతూ మేమంతా కొండరెడ్డి తెగ వాళ్లం. 1986 తర్వాత ఇప్పుడు వచ్చినవే పెద్ద వరదు. వరద నీరు ఇళ్లల్లోకి చేరడంతో కొండలెక్కి తదాచుకున్నాం.15 రోజు పాటు కొండపైనే గడిపాం. అధికాయి వచ్చి బియ్యం ఇచ్చారు. కొన్ని కూరగాయు అందించారు. గతంలో ఇలాంటి వరదు వచ్చినప్పుడు అధికాయి వచ్చి, కొన్ని సార్లు హెలికాప్టర్ల ద్వారా ఆహారం అందించిన అనుభవాు కూడా ఉన్నాయి. ఈసారి అలాంటి ప్రయత్నమే జరగలేదు’’ అంటూ ఆయన వివరించారు.
అభివృద్ధిని విస్మరించలేదు..
చింతూరు ఐటీడీఏ పరిధిలో అభివృద్ధి కార్యక్రమాు కొనసాగిస్తున్నామని ప్రాజెక్ట్‌ అధికారి ఆకు రమణ పైన పేర్కోన్న రైతు అంశాను వాస్తవం కాదన్నఆరు. మౌలిక వసతు క్పనను విస్మరించారనే వాదనను ఆయన కొట్టివేశారు.
నిర్వాసితుకు పునరావాస ప్యాకేజీ అము విషయంలో ప్రత్యేక శ్రద్ధ సారించాం. ఇప్పటికే పునరావాసం అందుకున్న వారికి కూడా అదనంగా ప్రతిఫం అందించేందుకు ప్రభుత్వం ప్రయత్నిస్తోంది. ఎటపాక రెవెన్యూ డివిజన్‌ పరిధిలో పోవరం ప్రాజెక్ట్‌ 3వ కాంటూర్‌ కింద 21 గ్రామాకు చెందిన 2,344 కుటుంబాను ఖాళీ చేయించాల్సి ఉంటుంది. వీఆర్‌ పురం మండంలో20, కూనవరం మండంలో ఒకగ్రామం మొదట ముపు బారిన పడతాయి దానికి తగ్గట్టుగా వచ్చే వరద సీజన్‌ నాటికి నిర్వాసితును పునరావాస కానీకు తరలించానే ప్రయత్నంలో ఉన్నాం. ఆరు పునరావాస కానీు సిద్ధమవుతున్నాయి. గిరిజను భూమికి భూమి కోసం 1200 ఎకరా భూమి కూడా సేకరించాము. 1,162 కుటుంబాను తూర్పు గోదావరి నుంచి పశ్చిమ గోదావరి పరిధిలో నిర్మిస్తున్న పునరావాస కానీకు తరలిస్తాం. అదే సమయంలో అభివృద్ధికి సంబంధించి నాడు నేడు పథకంలో విద్యా యాను అభివృద్ధి చేస్తున్నాం. ముంపు గ్రామా పరిధిలో కూడా గ్రామ సచివా యాు నిర్మిస్తున్నాం. అభివృద్ధి విషయంలో అన్ని రకా చర్యు తీసుకుంటున్నాం’’అని ఆయన వివరించారు. ఈసారి అంచనాకు మించి వరదు రావడం వ్ల సహాయక చర్యకు కొంత ఆటంకం ఏర్పడిరదన్నారు. స్వ్ప వ్యవధిలో రెండుసార్లు వరద ఉద్ధృతంగా రావడం కూడా సమస్యకు కారణమయ్యిందని పీవో అంగీకరించారు.
ప్రాజెక్ట్‌ నిర్మించి, పునరావాసం విస్మరిస్తారా?
పోవరం ప్రాజెక్ట్‌ నిర్మాణ పను మూడొంతు పూర్తయ్యాయి. కుడి, ఎడమ కాువతో పాటుగా స్పిల్‌ వే, స్పిల్‌ ఛానెల్‌ నిర్మాణాు కొలిక్కి వస్తున్నాయి. ఇక కీకమైన మెయిన్‌ డ్యామ్‌ నిర్మాణం కోసం రెండు కాఫర్‌ డ్యాము కూడా నిర్మించారు. దాంతో నిర్మాణ పను మొత్తం 71.54శాతం పూర్తయినట్టు కేంద్రం ప్రకటించింది. అదే సమయంలో భూసేకరణ, పునరావాసం మాత్రం 20శాతం లోపు మాత్రమే జరిగిందని కేంద్రమే అంగీకరించింది. దీంతో పోవరం ప్రాజెక్ట్‌ నిర్మాణం మీద పెడుతున్న శ్రద్ధ పునరావాసం, నిర్వాసితు సమస్య విషయంలో చూపడం లేదనే వాదన బపడుతోంది. అదే సమ యంలో పోవరం ముంపు ప్రాంతంలో అధికారు మధ్య సమన్వయం కూడా లేదనే అభిప్రాయం వ్యక్తమవుతోంది. పోవరం ప్రాజెక్ట్‌ నిర్మాణంలో భాగంగా కాఫర్‌ డ్యామ్‌ వ్ల వరద ముప్పు సమస్య పెరిగింది. గతంలో భద్రాచం వద్ద మూడో ప్రమాద హెచ్చరిక స్థాయిని దాటిన తర్వాత ముంపు బారిన పడే గ్రామాు కూడా ఈసారి 45 అడుగుకు చేరే సరికి జమయమయ్యాయి. శబరి కూడా ఉద్ధృతంగా ప్రవహించడంతో వరద తాకిడికి తీవ్ర నష్టం వాటిల్లింది. కానీ ప్రభుత్వ సహాయం నామమాత్రం. పోవరం ప్రాజెక్ట్‌ స్పిల్‌ వే నిర్మాణం కూడా పూర్తయితే వరద తాకిడి మరింత పెరుగుతుంది. కానీ దాని ప్రభావం ఎంత ఉంటుందనే విషయంలో రెవెన్యూ, ఇరిగేషన్‌, ఫారెస్ట్‌ అధికారు లెక్కకు పొంతన ఉండడం లేదు. తలో మాట చెబు తున్నారు. ఇది మరింత త్లడిల్లిపోయేలా చేస్తోంది. ప్రజను అయోమయానికి గురిచేస్తోంది. ప్రభుత్వం తొుత 21 గ్రామాకే ప్యాకేజీ అని చెబుతోంది. మిగిలిన వాళ్లను గోదావరి నీటిలో ముంచడమేనా అనే సందేహాు వస్తున్నాయి. పైగా చుట్టూ నీటిలో నిండిన గ్రామాకు మాత్రమే పునరావాసం చెల్లించేందుకు సిద్ధమని చెబుతుండడం ఆందోళనకరంగా కనిపిస్తోంది.
పునరావాస కానీ పరిస్థితి ఎంతవరకూ వచ్చింది
తొలి విడత నిర్వాసితును వచ్చే ఉగాది నాటికి గ్రామా నుంచి తరలించాని ప్రభుత్వం స్పంకల్పించినట్టు అధికాయి చెబుతున్నారు. కానీ రెండోవైపు పునరావాస కానీ నిర్మాణం మాత్రం నత్తనడకన సాగుతోంది. ఎటపాక మండం కన్నాయిగూడెం వద్ద పునరావాస కానీ నిర్మాణం పరిశీలిస్తే ఈ విషయం తేటత్లెమవుతోంది. నేటికీ పునాదు దశలోనే కొన్ని నిర్మాణాున్నాయి. పైగా నిర్మాణ దారుకు సకాంలో బ్లిుు చెల్లించక పోవడంతో పను ముందుకు సాగడం లేదని కాంట్రాక్టర్ల ప్రతినిధి ఒకరు బీబీసీతో అన్నారు. తమ ఊరు ఖాళీ చేయాని చెబుతున్న అధికాయి పునరావాసం ఎందుకు పట్టించుకోవడం లేదని పోచవరం గ్రామానికి చెందిన శారద అనే మహిళ ప్రశ్నిస్తున్నారు. ‘’రెండేళ్లుగా వస్తున్న వరద తాకిడిని గతంలో ఎప్పుడూ చూడలేదు. వరదురావడం,తగ్గి పోవడం తొసుగానీ, పోవరం దగ్గర కట్ట డా కారణంగా వరద నీరు కిందకి వెళ్లడం లేదు. ఎక్కువ రోజు పాటు మా ఇళ్లన్నీ నీళ్లలో నానుతున్నాయి. దాంతో ఒకనాడు పోవరం వద్దని చెప్పిన మా వాళ్లే ఇప్పుడు ప్యాకేజీ ఇచ్చేస్తే కానీకు వెళ్లిపోవాని అనుకుం టున్నాం. దానికి తగ్గట్టుగా ప్యాకేజీ సక్రమంగా ఇవ్వాలి. పునరావాస కానీ నిర్మాణం మీద దృష్టి పెట్టాలి’’అని ఆమె కోరుతున్నారు.
నిర్వాసితుకు ఏమిచ్చారు..
పునరావాసం,భూసేకరణ విషయాలో ప్రభుత్వం 2005 ఏప్రిల్‌ 8న జీవోఎంస్‌ 68 ని విడుద చేసింది. 2013భూసేకరణ చట్టం అము చేయాల్సి ఉంది. దానికి తగ్గట్టుగా పునరావాసం అము విషయంలో ప్రత్యేక కమిటీని ఏర్పాటు చేసి పర్యవేక్షించాల్సి ఉంది. నిర్వాసితు ప్రతినిధు, స్వచ్ఛంద సంస్థతో కూడిన కమిటీ దానిని పర్యవేక్షించాలి. పైగా పోవరం ముంపు మండలాు పూర్తిగా షెడ్యూల్‌ ఏరియాలో ఉండడంతో పీసా చట్టం ప్రకారం వ్యవహరించాల్సి ఉంది. భూసేకరణ చట్టం ప్రకారం.. ఎకరానికి రూ.10క్షుగా పరిహారం అందిస్తున్నారు. తొలి విడతలో భూములిచ్చిన వారికి అదనంగా రూ.5క్ష చొప్పున ఇస్తామని ప్రస్తుత ముఖ్యమంత్రి వైఎస్‌ జగన్‌ గతంలో విపక్ష నేత హోదాలో ప్రకటించారు. అయితే, అము విషయంలో ఇంకా అధికారిక నిర్ణయం మెవడలేదు. అంతేగాకుండా ఎస్టీ రైతుకు భూమికి భూమి ఇవ్వాల్సి ఉంది. దానికి తగ్గట్టుగా భూసేకరణ చేయాల్సి ఉంది. షెడ్యూల్‌ ఏరియా పరిధిలోనే భూము కేటాయించేందుకు ప్రభుత్వం ప్రయత్నిస్తోందని అధికాయి చెబుతున్నారు. గిరిజనేతర రైతుకు కూడా పునరావాస కానీలో 25రకా సదుపాయాు ఏర్పాటు చేయాల్సి ఉంటుంది. కానీ ప్రస్తుతం ఆయా కానీు నిర్మాణ దశలోనే ఉన్నాయి. పూర్తి చేసేందుకు ఎంత సమయం పడుతుందనే విషయంలో సందిగ్ధత కనిపిస్తోంది. దీంతో పాటుగా ఇళ్లు, పంటు, చెట్లు సహా అన్నింటికీ మివ కట్టి ప్యాకేజీ అందించాల్సి ఉంటుంది. 18 ఏళ్లు పైబడిన వారిని కుటుంబాుగా పరిగణించి ప్యాకేజీ వర్తింప జేయాలి. కానీ ప్రస్తుతం నోటిఫికేషన్‌ వచ్చిన నాటికి ఉన్న 18 ఏళ్ల పైబడిన వారికే ప్యాకేజీ అము విషయాన్ని ప్రభుత్వం పరిగణలోకి తీసుకుంటామని చెబుతోంది. ఓవైపు అభివృద్ధి కార్యక్రమా విషయంలో ప్రభుత్వాు దృష్టి సారించడం లేదనే వాదన విలీన మండలా వాసుల్లో వినిపిస్తుండగా, పునరావాసం విషయంలో చింతూరు ఐటీడీఏ పరిధిలో తొుత కేవం 21గ్రామాకే పరిమితం చేస్తున్నారు. ఒక కేఆర్‌పురం ఐటీడీఏ పరిధిలో కూడా 28 గ్రామాకు కాంటూరు 3పరిధిలో పునరావాసం ఏర్పాటు చేసేందుకు సన్నాహాు చేస్తున్నట్టు అధికాయి చెబుతున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో మిగిలిన గ్రామా ప్రజ పరిస్థితిపై అస్పష్టత కనిపిస్తోంది. మొత్తంగా ఎప్పటికీ ప్యాకేజీ అము చేస్తారు, ఎందరికి అది దక్కుతుందన్నది ప్రస్తుతానికి ప్రశ్నార్థకమే. అదే సమయంలో పునరావాసం, భూసేకరణకు అవసరమైన నిధు కేటాయింపులో పోవరం ప్రాజెక్ట్‌ అథారిటీ ఆమోదం భిస్తేనే ఇది ముందుకు సాగుతుందని చెప్పవచ్చు. లేదంటే ఏపీ ప్రభుత్వానికి తకుమించిన భారంగా మారడం ఖాయం.
ప్రజకు అండగా ఉంటాం.

భూసేకరణ, పునరావాసం కోసం అవసరమైన నిధున్నీ కేంద్రం నుంచి తీసుకొచ్చి, బాధితు కు అండగా నిుస్తామని పోవరం ఎమ్మెల్యే త్లెం బారాజు అన్నారు. ఆయన థింసా ప్రతినిధితో మాట్లాడుతూ..వీలైనంత త్వరగా పునరావాసం కల్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తున్నాం. కేంద్రం నుంచి నిధు రావాల్సి ఉంది. ఇటీవ ఆర్థికశాఖ కొర్రీు వేస్తోంది. పీపీఏ భేటీలో స్పష్టత వస్తుంది. నిధు సాధిస్తాం. పునరావాసం విషయంలో ఏజన్సీ ప్రాంత వాసు ఎవరికీ అన్యాయం జరగనివ్వం. అటు విలీన మండలా విషయంలో కూడా శ్రద్ధ పెడుతున్నాం. దశ వారీగా పునరావాసం అందిస్తాం’’అని ఆయన వివరించారు.
పోవరం నిర్వాసితు గోడు: భూమి లేకుండా ఏం తింటాం? ఎలా బతుకుతాం?
పోవరం ప్రాజెక్ట్‌ నిర్మాణంలో ఉభయ గోదావరి జిల్లాల్లో సుమారు 222 గ్రామాు ముంపుకు గురవుతాయని అంచనా. ఈ క్రమంలో రెండు క్ష మంది ప్రజు నిర్వాసితు కావొచ్చు.తొలి విడతలో నిర్వాసితులైన చేగుంటపల్లి గ్రామస్థుతో నేను మాట్లాడాను. ఇక్కడ ఎక్కువ మంది ఆదివాసులే.పోవరం ప్రాజెక్ట్‌ నిర్మాణ పను మొదు పెట్టాక ఇప్పటికి ముంపు ప్రాంతంలోని 3,446 కుటుంబాకు పునరావాసం కల్పిం చారు. వీరిని 2010-11లోనే సర్వే చేసి అప్పటి భూసేకరణ చట్టం కింద పునరావాసం కల్పించారు.
భూ పరిహారం
షెడ్యూల్డ్‌ తెగకు: 5 ఎకరా వరకు భూ పరిహారం,5 ఎకరా పైనున్న భూమికి నగదు రూపంలో పరిహారం ఇచ్చారు.
ఇతరుకు:
సాగులో లేని భూమికి రూ.1.15 క్షు, సేద్యపు భూమికి రూ.1.30 క్షు నగదు పరిహారం అందజేశారు.18 సంవత్సరాు పైబడిన ప్రతి గిరిజన కుటుంబ సభ్యుడికి: రూ.1.7 క్షు,గిరిజనేతర కుటుంబ సభ్యుడికి: రూ.1.5 క్షు ఇచ్చారు.
భూమి లేదు ఇు్ల లేదు
అయితే అందులో ప్రతి గ్రామంలో కనీసం 10 కుటుంబాకైనా ఇస్తామన్న భూమి లేదా ఇు్ల రాలేదన్నది గ్రామస్థు ఆరోపణ.పోవరం మండం చేగుంటపల్లి గ్రామానికి చెందిన రమణ అనే మహిళ నిర్వాసితులైన మొత్తం 47,000 మంది ఆదివాసులో ఒకరు. మూడు ఎకరా భూమి వదుకొని జీవనాధారమైన అడవినీ, పుట్టిన ఊరు వదిలి వచ్చేశారు. ఇప్పటికి మూడేళ్లు అవుతున్నా రావాల్సిన భూమి ఇంకా రాలేదు అని ఆమె చెబుతున్నారు.ఊరు ఖాళీ చేసి వచ్చినప్పటి నుంచి నా భర్తకు, ప్లికు తెలియకుండా ఏడ్చేదాన్ని. పొం లేకుండా ఏం తింటాము? ఎలాబతుకుతాం? అన్న బాధ కలిచేస్తోంది. పాత ఊర్లో చచ్చిపోయినా బాగుండేది’’ అని వాపోయారు
నిండామునిగారా
పోవరం జాతీయ ప్రాజెక్టుకు కేంద్రం నిధు కోత విధించిన నేపథ్యంలో ఈ ప్రాజెక్టులో తమది పర్యవేక్షణ బాధ్యత మాత్రమేనని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తేల్చేయడంతో పునరావాసం అగమ్యగోచరంగా మారింది. తాజా పరిణా మా నేపథ్యంలో ఇంతవరకు ఆయా గ్రామా నుంచి తరలించిన సుమారు మూడు వే నిర్వాసిత కుటుంబాను పునరావాసం పేరుతో ప్రయోజనాను చేకూర్చకుండానే నిండా ముంచినట్టయ్యింది. దీంతో ఈ ప్రాజెక్టు పునరావాస చర్యకు గండి పడి నిర్వాసితు మనుగడే ప్రశ్నార్థకం కాబోతోంది. పోవరం ప్రాజెక్టు పూర్తికావడానికి 2013-14 అంచ నా ప్రకారం 57 వే 940కోట్లుగా నిర్ధేశించిన విషయం తెలిసిందే. ఇందులో కేవం పునరావాసానికే సుమారు రూ.33 వే కోట్లు అవసరమని తేల్చారు. ఆ దిశగా ప్రాజెక్టు నిర్మాణ పను వేగం కాకపోయినా పునరా వాస చర్యను కూడా కొత్త అంచనాతోనే అధికాయి అముచేస్తున్నారు. 2020-21 నాటికి పోవరం ప్రాజెక్టును పూర్తి చేస్తామని కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాు స్పష్టం చేసిన నేపథ్యంలో జిల్లాలో నిర్వాసితును గ్రామాను ఖాళీ చేయించే దిశగా అ?ధికాయి నడుంబి గించారు. పునరావాస ప్రయోజనాు కల్పించ కుండానే నిర్వాసితును ఖాళీ చేయించేందుకూ ఇటీవ ప్రభుత్వం వరద ముంపు సాకుతో కొంత ప్రయత్నం చేసింది. వాస్తవానికి ఈ ప్రాజెక్టు కింద గోదావరి జిల్లాల్లో ఎనిమిది గిరిజన మండలాల్లోని 373 ఆవాసాు ముంపునకు గురవుతుండగా, సుమారు 1 క్షా 5 వే కుటుంబాు నిర్వాసితు కానున్నారు. కానీ ఇంతవరకు 17 ఆవాసాలోని సుమారు మూడు వే మంది నిర్వాసిత కుటుంబాను వారి గ్రామా నుంచి ఖాళీ చేయించారు. పునరావాస చర్యను పూర్తి చేస్తేగాని ప్రాజెక్టు నిర్మాణం పూర్తయినప్పటికీ దానిని వినియోగంలోకి తీసుకురాలేని పరిస్థితి చట్టబద్ధంగా నిర్ధేశించడం జరిగింది.. 2020-21 నాటికి ప్రాజెక్టును పూర్తి చేయానుకున్న పరిస్థితుల్లో కేంద్ర ఆర్థికశాఖ మంత్రిత్వశాఖ 2013-14 అంచనాను కాకుండా 2010-11 అంచనా మేరకు మించి సుమారు 20 వే కోట్లకు మించి ప్రాజెక్టు వ్యయాన్ని భరించలేదని తేటత్లెం చేసింది. దీనివ్ల ముందుగా నష్టపోయేది నిర్వాసితులే. పునరావాస చర్యపై తీవ్ర ప్రభావం పడే అవకాశం అధికంగా ఉంది. ఎందుకంటే 2010-11 అంచనా ప్రకారం పునరావాస చర్య కోసం రూ.3 వే కోట్లు అంచనా వ్యయంగా మాత్రమే అప్పట్లో ఆ మోదించారు. కాగా 2013 భూసేకరణ పునరావాస చట్టం ప్రకారం పునరావాస అంచనా వ్యయం సుమారుగా 33 వే కోట్ల రూపాయకు చేరింది.
ఇదీ తాజా పరిస్థితి..
ఇంతవరకు సాధించిన పునరావాస ప్రగతిని చూస్తే నిర్దేశిత క్ష్యంలో పది శాతం ప్రగతిని కూడా సాధించని పరిస్థితి నెకొంది. నిర్వాసితు కోసం గోదావరి జిల్లాల్లో 214 పునరావాస కానీను నిర్మించాల్సి ఉండగా కేవం 26 కానీను మాత్రమే పూర్తి చేయగలిగారు. ఇంకా 188 కానీను పూర్తి చేయాల్సివుంది. ఇంకా పునరావాస, ఆర్థిక విషయాకొస్తే సుమారు 18వే కోట్ల రూపాయు కేవం పునరావాస చర్యకు మాత్రమే అవసరమవుతుండగా, ఇంత వరకు రూ.464 కోట్లు మేర మాత్రమే చర్యను చేపట్టారు. ఈ ప్రాజెక్టు కింద ం45.72 మీటర్ల స్థాయిలో నీటిని న్వి చేయాన్నది క్ష్యం కాగా, ప్రస్తుతానికి ం41.15 మీటర్ల స్థాయిలో నీటిని న్వి చేసి ప్రధాన క్వా ద్వారా ఆయకట్టుకు నీరు అందించాని ప్రభుత్వం నిర్ధేశించింది. ఆ స్థాయిలో నీటిని న్వి చేయాన్నా 20,800 నిర్వాసిత కుటుంబాను 98 ఆవాసా నుంచి తరలించాల్సి ఉంది. ం41.15 కాంటూరు స్థాయిలో ఇంకా తరలిం చాల్సిన సుమారు 17,700 వంద నిర్వాసిత కుటుంబాకు అన్ని ప్రయోజనాను భూసేక రణతో కలిపి అము చేయడానికి రూ.3,380 కోట్లు అవసరమవుతాయి. కాగా ఇంతవరకు రూ.1550 కోట్లు బడ్జెట్‌ విడుదలైంది. కాగా ఇంతవరకు భూసేకరణ, పునరావాస చర్య కోసం సుమారు రూ.248 కోట్లు మేర 195 బ్లిును తయారు చేసి పంపించగా అవి పెండిరగ్‌లో ఉన్నాయి. వీటిలో అత్యధిక బ్లిుు రూ.120 కోట్లు మేర పునరావాస కానీకు చెందినవే. నిర్వాసితుకు ఆర్థిక ప్యాకేజీ కింద సుమారు రూ.57 కోట్ల మేర 20 బ్లిుు రంపచోడవరం ఆర్‌అండ్‌ఆర్‌కు చెంది నవే ఉన్నాయి. ఈ ప్రాజెక్టు నిర్మాణంతో సమాంతరంగా పునరావాస చర్యు అమలైతేగాని ప్రాజెక్టుకు సార్థకత చేకూరని పరిస్థితి. పది శాతం కూడా ప్రగతి లేని ఈ ప్రాజెక్టు పునరావాసం, నిధు కొరత కారణం గా నిర్వాసితు తమ మనుగడ ఏమవు తుందోన్న అందోళనలో ఉన్నారు. ఈ ప్రాజెక్టు కారణంగా ముంపు ప్రాంతాల్లో అభివృద్ధిని గాలికి వదిలేసిన అధికాయి నిర్వాసితును ఏదోవిధంగా మభ్యపెట్టి గ్రామాను ఖాళీ చేయించే ప్రయత్నాు చేస్తూ వచ్చారు. ఈ ప్రాజెక్టు విషయంలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వానిది కేవం పర్యవేక్షక బాధ్యత మాత్రమేనని, పునర్విభజన చట్టం ప్రకారం అంతా కేంద్ర మే చూసుకోవాని సీఎం జగన్‌ స్పష్టంచేయడంతో పునరావాస చర్యు ప్రశ్నార్థకంగా మారాయి. ఇప్పటికే గ్రామాను ఖాళీ చేసిన 3 వే మంది నిర్వాసితు మనుగడ మరీ అయోమయంగా మారింది.
ప్రభుత్వం ప్రకటించిన ప్యాకేజీకి ‘నో’
ప్రభుత్వం ప్రకటించిన ప్యాకేజీని తీసుకోడానికి పోవరం నిర్వాసిత గ్రామా ప్రజు నిరాకరించి తమకు పదిక్షు పరిహారం కావసిందే అని స్పష్టం చేశారు. పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా పోవరం ప్రాజెక్టు నిర్వాసిత గ్రామాలైన కొత్తమామిడిగొంది, పైడాకు మామిడిలో జంగారెడ్డిగూడెం ఆర్డీవో ప్రసన్నక్ష్మి గ్రామ సభు నిర్వహించారు. ప్రభుత్వం ప్రకటించిన కుటుంబ ప్యాకేజీ గిరిజన కుటుంబాకు రూ.6.88 క్షు, గిరిజనేతర కుటుంబాకు రూ.6.33 క్షు తీసుకోవడానికి అంగీకరిస్తూ గ్రామసభ తీర్మానంలో సంతకాు పెట్టవసిందిగా ఆర్డీవో కోరారు.-జి ఎన్ వి సతీష్