Category: పోరు-Poru

సుప్రీంకోర్టు తీర్పు వర్గీకరణ సమ స్యపై మరోసారి వాదోపవాదాలకు తెరతీ సింది. వర్గీకరణ రాజ్యాంగ బద్దమేనని, రాష్ట్రా లు నిర్ణయం తీసుకోవడానికి రాజ్యాంగం అడ్డు కాదని కోర్టు మెజారిటీ తీర్పు నిచ్చింది. ఏడుగురి ధర్మాసనంలో ఒక్కరు మాత్రమే ఈ అభిప్రాయంతో విబేధించారు. ఈ సందర్భం లోనే ధర్మాసనంలోని నలుగురు న్యాయవ ుూర్తులు ‘క్రీమీ లేయర్‌’ను కూడా ప్రవేశ పెట్టడం మంచిదని విడివిడి తీర్పుల్లో పేర్కొ న్నారు. ప్రధాన న్యాయ మూర్తి, మరొకరు మాత్రం ఈ విషయంపై మౌనం వహించారు. మొత్తంమీద సుప్రీంకోర్టు తీర్పు వర్గీకరణకు వ్యతిరేకంగా లేవనెత్తబడిన రాజ్యాంగ పరమైన అభ్యంతరాలపై స్పష్టమైన తీర్పునిచ్చింది. వర్గీకరణ చెయ్యాలా..? వద్దా…? అన్న నిర్ణ యాన్ని రాష్ట్రాలకు వదిలివేసింది. కోర్టుకు వచ్చిన వ్యాజ్యం రాష్ట్రాలకు సంబంధించిన విషయం అయినప్పటికీ తీర్పు కేంద్రానికి కూడా వర్తిస్తుంది.-బి.వి.రాఘవులు
గతంలో కొన్ని రాష్ట్రాలలో వర్గీకరణ సమస్య ముందుకొచ్చినప్పుడు సిపియం వర్గీకరణను సమర్థించింది. ఎస్సీల్లోనే వివిధ ఉపకులాల మధ్య విద్యా,ఉద్యోగాలలో కొట్టొచ్చినట్లు వ్యత్యాసాలు వున్నాయని అధ్యయన కమిటీలు స్పష్టమైన వివరాలు/ డేటాపై ఆధారపడి సమర్పించిన నివేదికల ఆధారంగా నిర్ధారించినప్పుడు సిపియం వర్గీకరణకు సానుకూలత ప్రకటించింది.
తీర్పు నేపథ్యం-కొన్ని అంశాలు
పంజాబ్‌, ఆంధ్రప్రదేశ్‌, తమిళనాడు తమ రాష్ట్ర పరిస్థితులను దృష్టిలో పెట్టుకొని గతంలో ఎస్సీ తరగతిలో వర్గీకరణ చెయ్యడానికి నిర్ణయాలు తీసుకున్నాయి. ఒక్క తమిళనాడులో తప్ప, మిగిలిన అన్ని రాష్ట్రాల్లో కోర్టు తీర్పుల మూలంగా ఈ నిర్ణయాలు అమలులోకి రాలేదు. ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్రం వర్గీకరణపై తీసుకున్న నిర్ణయాన్ని సవాలు చేస్తూ వచ్చిన వాజ్యంపై వర్గీకరణ రాజ్యాంగబద్దం కాదని సుప్రీం కోర్టు 2005లో తీర్పునిచ్చింది.ఈ తీర్పును సవాలు చేస్తూ వచ్చిన అనేక పిటిషన్లన్నింటిని కలిపి విచారించిన ఏడుగురు సభ్యుల ధర్మాసనం 2024 ఆగష్టు 1వ తేదీన తన తీర్పును వెలువరించింది. తీర్పులో వివాదాస్పదంగా మారిన కొన్ని ముఖ్యాంశాలను పరిశీలిద్దాం.
రాజ్యాంగంలో 341 అధికరణం రాష్ట్రాలు ఎస్సీ వర్గీకరణ చేయడానికి అనుమతించదన్న వాదనను కోర్టు తిరస్కరించింది.ఎస్సీ,ఎస్టీ జాబితాలపై నిర్ణయించే హక్కు పార్లమెంటుదై నందున వర్గీకరణ అంశం కూడా పార్లమెంటు పరిధిలోనిదని,ఇందులో రాష్ట్రాలజోక్యానికి తావు లేదన్న వాదనను తిరస్కరిస్తూ, తమ పరిస్థితులను బట్టి రాష్ట్రాలు నిర్ణయం తీసుకోవచ్చునని స్పష్టం చేసింది. వర్గీకరణ చేసే హక్కు పార్లమెంటుదా,రాష్ట్రాలదా అనే అంశంకన్నా, అసలు వర్గీకరణ చెయ్యడం అవసరమా లేదా అన్నది ముఖ్యం.ఈ అంశంపై స్పష్టత వస్తే ఎక్కడి నుండి ప్రారంభించడం బాగుంటుందన్న అంశం క్ఱేవలం సాంకేతిక,ఆచరణాత్మక సమస్య అవుతుంది.
వర్గీకరణ చట్టబద్దమా కాదా అన్న అంశాన్నే కాకుండా సమానత్వం సాధించడం అన్న కోణంలో కూడా వర్గీకరణ సమంజసమేనని కోర్టు అభిప్రాయపడిరది. ఎస్సీ తరగతి అస్పృశ్యత ‘అంటరానితనం’ గురయ్యే కులాల బృందంగా ఏర్పడినందున అది ఒక ‘ఏకఖండ’ (హోమోజీనియస్‌) బృందం,అందువలన దాన్ని విడదీయడం సమంజసం కాదన్న వాదనను కోర్టు తిరస్కరించింది. అస్పృ శ్యతకు ఎస్సీ తరగతిలో ఉన్న ఉపకులాన్ని గురవుతున్నా వాటి మధ్య అన్ని విషయాలలో ఏకరూపత లేదు. సామాజిక,ఆర్థిక,విద్యావిషయాలలో వ్యత్యా సం వుందని, హెటటిరో జీనియస్‌ బృంద మని కోర్టు భావించింది.ఈ వ్యత్యాసాలను అధిగ మించ డానికి వర్గీకరణ సమంజసమేనని కోర్టు చెప్పింది.
విమర్శలు-ఆక్షేపణలు
ఈఅంశంపై కోర్టు సరైన సమాచా రం/ డేటా లేకుండానే నిర్ధారణ చేసిందని ఆక్షేపణ లు వచ్చాయి. ఈ విమర్శలో పసలేదు. ఇప్పటికే కొన్ని రాష్ట్రాలు నియమించిన అధ్యయన కమిషన్ల రిపోర్టులు అంతర్గతంగా ఎస్సీ ఉప కులాల మధ్య వున్న వ్యత్యాసాలను బహిర్గతం చేశాయి. 2011 జనరల్‌ సెన్సెస్‌లో ఎస్సీ ఉపకులాలపై ఉన్న సమా చారాన్ని పరిశీలించినా వ్యత్యాసాలపై నిర్ద్వం ద్వమైన సమాచారం దొరుకుతుంది. కొంత మంది వ్యత్యాసాలున్నాయని అంగీకరిస్తూనే, ఎస్సీలలో వెనకబడిన ఉపకులాలు, ముందంజలో ఉన్న కులా లతో పోటీ పడగల స్థాయికి రావడానికి అవసర మైన ప్రత్యేక సదుపాయాలను అదనంగా కేంద్రం, రాష్ట్రాలు కల్పిస్తే సరిపోతుందని వర్గీకరణ అవస రం లేదని అంటున్నారు. ఈసూచనలో అభ్యం తరం పెట్టాల్సిందేమీ లేదు కానీ ఇది వర్గీకరణకు ప్రత్యామ్నాయం కాదు. దానికి జత చేయాల్సింది మాత్రమే. వర్గీకరణ అనేది రిజర్వేషన్‌ హక్కులో భాగంగా వుంటుంది. వర్గీకరణ వలన లాభం ఏ కొద్దిపాటిదైనా, తక్షణం అందుబాటులోకి వస్తుంది. సదుపాయాలు ప్రభుత్వాల దయాదాక్షిణ్యాలపై ఆధారపడి వుంటాయి.
‘వర్గీకరణ’రిజర్వేషన్ల వ్యవస్థను ఉని కిలోకి తెచ్చిన మౌలిక భావనకు భంగం కల్గిస్తుం దని గతం నుండి వస్తున్న విమర్శ.ఇప్పుడు కోర్టు ఇచ్చిన తీర్పుపై కూడా వస్తున్నది.అణచివేత, అస్పృ శ్యత వంటి సామాజిక అంశాలు రిజర్వేషన్ల వ్యవస్థ ఉనికికి ప్రాతిపదిక అని ఇప్పుడు కోర్టు వెనకబాటు తనం, తగ్గిన ప్రాతినిథ్యం వంటి అంశాలను ప్రవేశ పెట్టి రిజర్వేషన్‌కున్న ప్రాతిపదికను బలహీనం చేస్తు న్నదని ఈవిమర్శ సారాంశం.
ఈవిమర్శకు తగిన ప్రాతిపదిక వుం దని అను కోలేం.ఎస్సీలలో అంతర్గత వ్యత్యాసా లను అధిగ మించేందుకు ముందుకు వచ్చిన అంశాన్ని రిజర్వే షన్ల మౌలిక భావనకు వ్యతిరేకం అని భావించ డానికి ఆస్కారం లేదు. మన దేశం లో రిజర్వేషన్ల చారిత్రక నేపథ్యం, అస్పృశ్యత లేని తరగతులకు కూడా రాజ్యాంగం రిజర్వేషన్లు కల్పిం చిన తీరును పరిశీలిస్తే, రిజర్వేషన్లను, ప్రాతినిధ్యా లకు ఏదో ఒక్కఅంశం ప్రాతిపదికగా వున్నది అనుకో వడం సాధ్యంకాదు.సామాజిక అణచి వేత, అస్పృశ్యతలను నేరాలుగా రాజ్యాంగం ప్రకటిం చింది.వాటిని ఎదుర్కోవడానికి ప్రభుత్వాలు చట్టా లు కూడా తెచ్చాయి. అవి అధ్వాన్నంగా అమలు చేయబడుతు న్నాయనేది వేరే విషయం.అయితే సామాజిక బలహీనత అధిగమించడానికి చట్టాలే సరిపోవని,విద్య,ఆర్థిక,రాజకీయ సాధికారతలను కూడా ఇవ్వడం అవసరమని భావించే,విద్య, ఉపాధి,రాజకీయ రంగాలలో రిజర్వేషన్లు కల్పించ బడ్డాయి.
జనరల్‌ కోటాకు మళ్లింపు-బ్యాక్‌లాగ్‌ విధానం
వర్గీకరణ మూలంగా నిండని ఖాళీల సంఖ్య పెరు గుతుందని,వాటిని జనరల్‌ కోటాలోకి మళ్ళించడం ద్వారా ఎస్సీలకు అన్యాయం జరుగు తుందని కొందరు ఆందోళనను వ్యక్తం చేస్తున్నారు. నిండని ఖాళీలను జనరల్‌ కోటాలోకి మార్చాలన్న ప్రయత్నం వర్గీకరణ అంశంతో ముడిపెట్టడం సరికాదు. జనరల్‌ కోటాలోకి మార్చాలనే ప్రయ త్నాలు వర్గీకరణ అంశం చర్చకు రాకముందు నుండి జరుగుతున్నాయి.వీటికి వ్యతిరేకంగా జరి గిన ఉద్యమాల మూలంగానే ‘బ్యాక్‌లాగ్‌’ అన్న పద్ధతి ప్రవేశ పెట్టబడిరది.అయినా ఇప్పటికీ ఇటు వంటి ప్రయత్నాలు జరుగుతూనే వున్నాయి. ఈమధ్య యుజిసి రిజర్వుడ్‌ ఖాళీలను జనరల్‌ కోటాలోకి ఎటువంటి పరిస్థితుల్లో మార్చవచ్చో వివరిస్తూ మార్గదర్శక సూత్రాలను ప్రతిపాదిం చింది.తీవ్ర అభ్యంతరాలు వ్యక్తం కావడంతో హడా వుడిగా ఉపసంహరించుకుంది. ఇటువంటి ప్రయ త్నాలను అడ్డుకోవడం తప్ప ఈఅంశాన్ని వర్గీకర ణతో ముడిపెట్టడం తప్పు. అలాగే వర్గీకరణ అనేది ఎస్సీ తరగతి అంతర్గత అంశం: ఉన్న కోటాలో ఉప విభజన. అందువలన ఒక బృందంగా చూసి నప్పుడు ఎస్సీ తరగతిగా నష్టపోయేది వుండదు. ఒక ఉపతరగతిలో ఖాళీ మిగిలిపోతే ఇంకో తరగ తిలో అర్హులైన వారితో నింపవచ్చు. అన్ని ఉప తరగతుల నుండి కూడా భర్తీ కాకపోతే బ్యాక్‌ లాగ్‌లో పెట్టవచ్చు. ఈ పద్ధతి వలన కోటా ఎస్సీ తరగతి దాటి బయటకు పోవడం వుండదు. రాష్ట్రా లు గానీ కేంద్రంగానీ వర్గీకరణ తీసుకువస్తే ఎస్సీ కోటా బయటకు పోకుండా రాజ్యాంగ, చట్టబ ద్దమైన ఏర్పాటు చేసేట్లుగా చూడాలి.
అభివృద్ధిలో వ్యత్యాసాలు-పరిష్కార మార్గాలు
వర్గీకరణకు మరికొన్ని అభ్యంతరాలు కూడా వస్తున్నాయి. వర్గీకరణ దళితుల ఐక్యతను విచ్ఛిన్నం చేస్తుందని వీటిలో ఒకటి.వాస్తవం ఏమంటే ఎస్సీల్లోని వివిధ ఉపకులాల మధ్య పెరు గుతున్న వ్యత్యాసాలే వర్గీకరణ డిమాండ్‌కు దారితీ శాయి.వ్యత్యాసాలను అధిగమించే చర్యలను సమ ర్థించడమే ఐక్యతకు మార్గం తప్ప,వాటిని వ్యతిరే కించడం కాదు.దీని ద్వారా వ్యత్యాసాల పేరుతో అనైక్యతను సృష్టించేవారి ఆటలు కట్టించడం సులభం. అలాగే బూర్జువా రాజకీయ పార్టీలు వర్గీకరణ అంశాన్ని తమ స్వార్థపూరిత ప్రయోజనా లకు ఉపయోగించు కొంటున్నాయనేది మరో విమర్శ. ఓట్లకోసం ఒకసామాజిక తరగతిని ఇం కొక సామాజిక తరగతికి వ్యతిరేకంగా రెచ్చ గొట్టడం, సమీకరించడం బూర్జువా పార్టీలు ఒక శాస్త్రంగా మార్చివేశాయనేది నిజం.ఈ కుటిల ప్రక్రియ ప్రయోగంలో బిజెపి అన్నిటికన్నా ముం దున్నది. ఎస్సీల మధ్య ఉన్న అభివృద్ధి వ్యత్యాసా లను గుర్తించి, పరిష్కార మార్గాలను కనుగొనడం ద్వారా మాత్రమే బూర్జువా పార్టీల అనైక్యత సృష్టిం చే ఎత్తుగడలను తిప్పికొట్టగలం.
వర్గీకరణ సర్వరోగ నివారిణి కాదు
సుప్రీం కోర్టు వర్గీకరణకు అనుకూ లంగా తీర్పిచ్చింది కాబట్టి ఇక ఎస్సీల్లోని వెనకబ డిన ఉపకులాల సమస్యలన్నిటికి పరిష్కారం దొరికి పోయిందని ఎవరైనా భావిస్తే వారికి నిరాశే ఎదుర వుతుంది.అలా చూస్తే రిజర్వేషన్లే సామాజిక అణ చివేతను,దళితుల వెనకబాటు పరిస్థితిని పరిష్కరిం చలేదు.సరళీకరణ విధానాలొచ్చిన తర్వాత (బూర్జు వా పార్టీలన్నీ వీటిని అమలు చేస్తున్నాయి) రిజర్వే షన్లు ఇంకా నామమాత్రం అవుతున్నాయి.ఈ స్థితిలో వర్గీకరణ పెద్ద మార్పు సాధిస్తుందని అను కోరాదు.ఎస్సీలలోని కొన్ని తరగతులలో అసం తృప్తి కారణమవుతున్న ఒక అంశానికి తక్షణ పరి ష్కారం చూపించడం ద్వారా ఐక్యతను పెంపొం దించడం జరిగితే, అదే మనం ఆశించ గల పెద్ద లాభం.అసలైన పరిష్కారం వెనకబాటుకు కారణ మైన మౌలికఅంశాలను పరిష్కరించడంలోఉంది. ఇప్పటికీ దళితులను అట్టడుగు స్థాయికి కట్టిపడ వేస్తున్న భూసంబంధాలను బద్దలుకొట్టాలి.భూ పంపిణీ జరగాలి.నాణ్యమైన విద్య,వైద్యం,ఉద్యో గం,ఆహారం,ఆవాసం హక్కులుగా మారాలి. ప్రయి వేటు రంగంలో రిజర్వేషన్లు రావాలి. వీటిని సాధిం చుకుంటేనే దళితులకు, ఇతర బలహీన వర్గాలకు రిజర్వేషన్ల పరిమితులను దాటి తమ వెనకబాటు తనాన్ని అధిగమించేందుకు సత్తా వస్తుంది.
క్రీమీ లేయర్‌ అవసరం లేదు
సుప్రీం కోర్టు తను పరిష్కరించాల్సిన ‘వర్గీకరణ’ వివాదంపై తీర్పు చెబుతూనే ‘క్రీమీ లేయర్‌’పై కూడా వ్యాఖ్యలను చేసింది. నలుగురు న్యాయమూర్తులు ‘క్రీమీ లేయర్‌’ను ఎస్సీ, ఎస్టీలకు కూడా అనువర్తింప చేయాలని అభిప్రాయపడ్డారు. ఇది అమలు చేయాల్సిన తీర్పులో భాగం కాకపో యినా, వివాదాస్పద అంశం. ఎస్సీ, ఎస్టీలకు క్రీమీ లేయర్‌ వుండకూడదని సిపియం అభి ప్రాయం. చారిత్రకంగా ఎటువంటి ఆస్తిపాస్తులు కల్గివుం డడానికి నోచుకోని ఎస్సీలలో ఇప్పటికీ స్థిరమైన ఆస్తిపాస్తులు కల్గిన స్పష్టమైన ఒక తరగతి ఏర్పడ లేదు.కొద్దిమంది రాజకీయ నాయకులను, ఐఏఎస్‌, ఐపిఎస్‌ అధికారులను, కొద్ది మంది పరిశ్రమల యజమానుల పేర్లను చూపించి క్రీమీ లేయర్‌ను ప్రతిపాదించడం న్యాయం కాదు. ఈ కుటుంబాల చేతిలో తగినంత సంపద పోగుబడిరదని, వారి సామాజిక హోదా పెరిగిందని,అటువంటి కుటుంబాల సంఖ్య తగినంత మోతాదులో వుందని మాట వరసకు అంగీకరించినా వాటి సంపద, సామాజిక హోదా తర్వాతి తరాలకు పాస్‌ఆన్‌ అవుతుందన్న పరిస్థితి లేదు. అటువంటప్పుడు ఎస్సీ తరగతిలో క్రీమీ లేయర్‌ గురించి ఇప్పుడు చర్చిం చడం అసందర్భం.
20 ఏండ్లుగా సుప్రీంకోర్టులో నాను తున్న కేసులో తమ అభీష్టం మేరకు తీర్పు రావ డంతో మాదిగల్లో ఆనందం వెల్లివిరిసింది. ఎన్ని కల సమయంలో మందకృష్ణ మాదిగ ప్రధాని మోదీ తో కలిసిపోవడాన్ని విమర్శించిన వారున్నారు. పార్టీ విధానాలపరంగా బీజేపీని వ్యతిరేకిస్తున్న మాదిగ కులస్థుల వర్గం మంద కృష్ణ నిర్ణయాన్ని బహిరంగంగా తప్పుపట్టింది. సొంత భావజాల పరంగా చూస్తే వ్యక్తిగా మంద కృష్ణ కూడా ప్రధాని మోదీ శరణులోకి వెళ్లడం విచిత్రమే. కోర్టులో కేసు కదలడానికి, అనుకూల తీర్పునకు ఇదే అదనుగా భావించిన మంద కృష్ణ ప్రధాని ముందు బహిరం గంగా కన్నీళ్లు పెట్టుకొని సెంటిమెంట్‌తో లొంగ దీసుకున్నాడు.అది బహిరంగ ఎన్నిక ప్రచార వేదిక కాబట్టి వర్గీకరణపై కమిటీ వేస్తామని మోదీ సభా ముఖంగా ప్రకటించారు. రెండు రాష్ట్రాల్లో ఎన్నికల ఫలితాలు బీజేపీకి శుభకరంగా ఉండటంతో ఈ వర్గీకరణకు కాలం కలిసివచ్చినట్లయింది.మాల, మాదిగ..రెండు కులాలు దళిత జాతివే అయినా రెండిరటి మధ్య సంస్కృతి, సంప్ర దాయాలపరంగా చాలా భేదాలున్నాయి. ఒకరి పిల్లను ఒకరు చేసుకోరు.ఎవరి అయ్యవార్లు వారి కున్నారు. మాదిగల కన్నా మేము గొప్ప అనే భావన మాలల్లో అన్ని విషయాల్లోనూ కనబడుతుంది. రెండు భిన్న కులాల్లో ఉండే సహజ వ్యత్యాసాలుగా వీటిని చూడవచ్చు.ఇదంతా కాలమాన జీవన విధానంలో భాగమే తప్ప కోరి విభేదిస్తున్నది కాదు. అయితే, సంఖ్యాపరంగా ఎక్కువున్న ఈ రెండు ఎస్సీ కులాల మధ్య రాజ్యాంగ ప్రయోజనాలు కూడా సమతూ కంగా ఉండాలని అందరు కోరు కుంటా రు.నిజా నికి ఈ సమస్యను కోర్టులో,ప్రభుత్వాలో తీర్చ వలసిన అవసరం లేదు.అంబేద్కర్‌ ఆలోచనా సా రాన్ని దళితులంతా ఆచరణలో చూపవలసిన బాధ్య త వారిపై ఉన్న ది.రిజర్వేషన్లు ఎస్సీ,ఎస్టీల ఉమ్మడి ఆస్తి.తండ్రి ఆస్తిని పిల్లలు పంచుకునే న్యాయ పద్ధతి ఇక్కడ అవసరం.ఒకే కడుపులో పుట్టిన బిడ్డలు తాము సమానంగా ఎదగాలని, ఆర్థికంగా బలహీనంగాఉన్న తోబుట్టువులకు ఎక్కు వ పాలు ఇవ్వాలని కోరుకుంటారు.పెద్దలు చెప్పిన పంప కాన్ని ఒప్పుకుంటారు.ఆస్తి విషయంలో పిల్లలు గొడవకు దిగితే పోయేది కుటుంబ పరువేననే స్పృహ అవసరం.దాయాదులుగా కాకుండా అన్నద మ్ముల్లా ఆలోచించాలి.మాల,మాదిగలు సామ రస్యంగా తమ వాటాల నిర్ణయాన్ని ప్రభుత్వం ముందుపెడితే ఇంత కాలహరణ జరిగేది కాదు. రిజర్వేషన్లు మనవి, దాని లెక్కలు మనమే తేల్చుకుం దామనే ధోరణి ఇప్పటికైనా అవసరమే. (ప్రజాశక్తి సౌజన్యంతో..) వ్యాసకర్త సిపియం పొలిట్‌ బ్యూరో సభ్యులు

వయనాడ్‌ ఒక ప్రదేశం మాత్రమే కాదు. పర్యావరణ దుర్ఘటనలకు అదొక ప్రతీక. అటువంటి విపత్తులు మరెన్నో సంభవిం చేందుకు ఆస్కారమున్న పరిస్థితులకూ వయనాడ్‌ ఒక తాజా ప్రతీక.సరిగ్గా నెల రోజుల క్రితం వయనాడ్‌లో భారీస్థాయిలో కొండచరియలు విరిగిపడిన దుస్సంఘటనకు బాధ్యులు ఎవరు? ఎవరి అలక్ష్యం ఆ ఉపద్ర వానికి దారితీసింది? ప్రాణనష్టం, ఆస్తినష్టం హృదయ విదారకంగా వాటిల్లేందుకు కారణ మైన ప్రమాదం అనివార్యమైనది కాదు.నేను నా గత కాలమ్‌లో ఈ అంశాలను చర్చించాను (ఆగస్టు15,‘వయనాడ్‌ విపత్తుకు కారకులు ఎవరు?’).
మన దేశంలో సున్నిత పర్యావరణ ప్రాంతాలు మానవ ఆవాస ప్రదేశాలే గానీ నిర్జన స్థలాలు ఎంత మాత్రం కావు. ఆ ప్రాంతాలను సంరక్షించే విధానాలు సమ్మిళితంగా ఉండి తీరాలి. పర్యావరణ పరిరక్షణలో అక్కడి ప్రజ లను సంపూర్ణ భాగస్వాములుగా చేసుకోవాలి. విషాదసీమ వయనాడ్‌ ఘోషిస్తున్న సత్యమది. వయనాడ్‌ విలయం వాటిల్లి నాలుగు వారాలు గడిచిపోయాయి.మనదృష్టి వేరే ప్రదేశాలలో వాటిల్లిన ప్రాకృతిక విధ్వంసాల పైకి మళ్లింది. అక్కడా ఇక్కడా, ఈ ధరిత్రిపై మరెక్కడైనా కొట్టివేయలేని ఒక సుస్థిర సత్యంగా ఉన్న వాతావరణ మార్పు, వయనాడ్‌ వినాశనంలో నిర్వహించిన పాత్రనూ నా గత కాలమ్‌లో వివరించాను. పశ్చిమ కనుమలలోని వయనాడ్‌ ప్రాంతం ఇప్పటికే దుర్బల పర్యావరణ సీమగా మారిపోయింది. విచక్షణారహిత మానవ కార్యకలాపాల మూలంగా వాతావరణ వైపరీత్యం పెచ్చరిల్లడంతో వయనాడ్‌ ఒక విషాద సీమగా పరిణమించింది. అందుకే పర్యావరణ విపత్తులు సంభవించేందుకు ఆస్కారమున్న పరిస్థితులకు వయనాడ్‌ ఒక ప్రతీక అన్నాను. మరి మరో ‘వయనాడ్‌’ సంభవించకుండా ఉండాలంటే మనమేమి చేయాలి?
తొలుత వయనాడ్‌లో అభివృద్ధి కార్యకలాపాలు అమలవుతున్న తీరుతెన్నులను అవగతం చేసుకుందాం.నా సహచరులు రోహిణి కృష్ణమూర్తి, పులాహ రాయ్‌ ఆ‘అభివృద్ధి’ని నిశితంగా పరిశీలించారు.జూలై 29 అర్ధరాత్రి వయనాడ్‌ జిల్లాలో సంభవించిన దుర్ఘటన నివారింప సాధ్యం కానిదని వారి దర్యాప్తులో వెల్లడయింది.భీతి గొల్పుతున్న వాస్తవమది. మరింతగా వివరిస్తాను. వెల్లెరిమల గ్రామ పరిధిలో కొండచరియలు విరిగిపడ్డాయి.సున్నిత పర్యావరణ ప్రాంతాలుగా కె.కస్తూరి రంగన్‌ కమిటీ నివేదిక (2013)పేర్కొన్న గ్రామాలలో వెల్లెరిమల కూడా ఒకటి. ‘పశ్చిమ కనుమల సమగ్ర సుస్థిరాభివృద్ధికి అనుసరించవలసిన పద్ధతులను’ సిఫారసు చేసేందుకు కేంద్ర ప్రభుత్వం నియమించిన ఆ కమిటీలో నేనూ ఉన్నాను. గ్రామ వైశాల్యంలో ఇరవై శాతానికి పైగా సున్నిత పర్యావరణ ప్రదేశాలు ఉన్న గ్రామాలు అన్నిటిలోనూ ప్రకృతి వనరులను మరింతగా ధ్వంసం చేసే అభివృద్ధి కార్యక లాపాలపై కఠిన ఆంక్షలు విధించి తీరాలని ఆ కమిటీ సిఫారసు చేసింది.ముఖ్యంగా మైనింగ్‌,క్వారీయింగ్‌ లాంటి విధ్వంస కార్యక లాపాలను అసలు అనుమతించవద్దని కూడా కస్తూరి రంగన్‌ కమిటీ స్పష్టంగా సూచించింది. నవంబర్‌ 2013లో కస్తూరి రంగన్‌ కమిటీ నివేదికను కేంద్రం ఆమోదించింది. పర్యావరణ పరిరక్షణ చట్టంలోని ఐదవ సెక్షన్‌ కింద వయనాడ్‌ జిల్లాలో 60,000చదరపు కిలో మీటర్ల సువిశాల ప్రాంతం పర్యావరణ పరంగా సున్నితమైనదని ప్రకటించింది. మైనింగ్‌,క్వారీయింగ్‌తో సహా ఆప్రాంతంలో నిర్దిష్ట అభివృద్ధి కార్యలాపాలు జరగకూడదని ఆంక్షలు విధించింది.అయితే కేరళ ప్రభుత్వం ఆ సిఫారసులకు ఒక సవరణను కోరింది సున్నిత పర్యావరణ ప్రాంతాలుగా పేర్కొన్న గ్రామాలలో నిలిపివేయడానికి వీలులేని ఇతర అభివృద్ధి కార్యకలాపాలు కొనసాగుతున్నందున అటువంటి గ్రామాలను పూర్తిగా సున్నిత పర్యావరణ ప్రాంతాలుగా ప్రత్యేకించకూడదని తమ సొంత కమిటీ ఒకటి నిర్ధారించిందని, కనుక ఆ గ్రామాలను మాత్రమే పాక్షికంగా సున్నిత పర్యావరణ గ్రామాలుగా ప్రకటిం చాలని కేరళ ప్రభుత్వం అభ్యర్థించింది. కస్తూరి రంగన్‌ కమిటీ సున్నిత పర్యావరణ ప్రాంతా లుగా పేర్కొన్న 13గ్రామాలకు సంబంధించిన ఉపగ్రహ చిత్రాలను పులహరాయ్‌ పరిశీలిం చారు.ఆ13గ్రామాలలోను15క్వారీయింగ్‌ ప్రదేశాలు ఉన్నట్లు వెల్లడయింది. ఒక్క నూల్‌ పూరa్హ గ్రామంలోనే 6 క్వారీయింగ్‌ ప్రదేశాలు ఉన్నాయి. అటవీ ప్రాంతంగా ప్రత్యేకించిన భూములలోనే అవన్నీ ఉన్నాయి. ఈ నియ మోల్లంఘన కథ ఇంకా ఉంది. 2017లో మైనింగ్‌ నిబంధనలను కేరళ ప్రభుత్వం సవరించిందని రోహిణి పరిశోధనలో వెల్లడయింది. ఒక నివాస గృహానికి 50 మీటర్ల ఆవల అటవీ భూములు, కొండ వాలు ప్రాంతాల్లోగానీ ఎక్కడైనా సరే పేలుడు సామగ్రిని ఉపయోగించేందుకు ఆ సవరణలు అనుమతిచ్చాయి.అంటే మీ ఇంటి వెనుక ఉన్న కొండలను అస్థిరపరిచే పరిస్థితులను సృష్టించడం చట్టబద్ధమే అవుతుంద!. ఈపరిస్థితులను నివారించేందుకు మనమేమి చేయాలి అన్నది ఇప్పుడు అసలు ప్రశ్న. పశ్చిమ కనుమల పర్యావరణ రక్షణకు తొలుత మాధవ్‌ గాడ్గిల్‌ కమిటీ సిఫారసులను,ఆ తరువాత కస్తూరి రంగన్‌ కమిటీ సూచనల అమలును సున్నిత పర్యావరణ ప్రాంతాల ప్రజలే తీవ్రంగా వ్యతిరేకిస్తున్నారు. ఆ ప్రాంతాలలో పర్యటించి నప్పుడు పర్యావరణ పరిరక్షణ చర్యల పట్ల ప్రజల విముఖతను నేను స్వయంగా గమనిం చాను. పరిరక్షణ పద్ధతులు, చర్యలను ప్రజలు వీథులలోకి వచ్చి నిరసిస్తున్నారు. వారు తమ స్వార్థ ప్రయోజనాలకే ప్రాధాన్యమిస్తున్నారా? వాస్తవమేమిటంటే సున్నిత పర్యావరణ ప్రాంతాలుగా ప్రకటించడం ద్వారా తమ తోటలను ప్రభుత్వం స్వాధీనం చేసుకోవచ్చని, తాము అనుసరిస్తున్న వ్యవసాయ పద్ధతులపై ఆంక్షలు విధించవచ్చని వారు భయపడు తున్నారు. వారి భయాందోళనలకు కారణమేమిటి? పర్యావరణ పరిరక్షణకు ప్రభుత్వాలు తమ ఇష్టానుసారం, అదీ హేతుబద్ధం కాని నిర్ణయాలు తీసుకుని అమలుపరుస్తుండడమే సుమా! పర్యావరణ పరిరక్షణ విధానాల రూపకల్పనలో మనం ఈ వాస్తవాలను తప్పక దృష్టిలో ఉంచుకోవాలి. పర్యావరణ వ్యవస్థల నిర్వహణకు అనుసరిస్తున్న పద్ధతులను మనం శీఘ్రగతిన మార్చుకోవల్సివుంది. వాతావరణ మార్పు పర్యవసానాలను సమర్థంగా ఎదుర్కొనేందుకు ఇది తప్పనిసరి. పర్యావరణంపై మానవ కార్యకలాపాల ప్రభావం తీవ్ర స్థాయిలో ఉంటు న్నందున ప్రకృతి వనరులకు హాని కలిగిస్తున్న సదరు కార్యకలాపాలపై కఠిన ఆంక్షలు విధించి తీరాలనే భావన ప్రాతిదికన పర్యావరణ పరిరక్షణ విధానాలను రూపొందిస్తున్నారు. ఇది సరైన విషయమే కావచ్చు గానీ మన దేశంలో సున్నిత పర్యావరణ ప్రాంతాలు మానవ ఆవాస ప్రదేశాలే గానీ నిర్జన స్థలాలు ఎంత మాత్రం కావు.. ఇది వాస్తవం. ఆప్రాం తాలు జనవాసాలు మాత్రమే కాదు, వ్యవసాయ భూములకు నెలవులు కూడా. మరి అటువంటి సున్నిత పర్యావరణ ప్రాంతాలను సంరక్షించే విధానాలు సమ్మిళితంగా ఉండి తీరాలి. పర్యావరణ పరిరక్షణలో అక్కడి ప్రజలను సంపూర్ణ భాగస్వాములుగా చేసుకోవాలి. ఇందుకు ఆ ప్రాంతాలలోని సామాజిక సముదాయాలకు ప్రయోజనకరమైన ప్రోత్సాహకాలు సమకూర్చాలి.
కాఫీ,తేయాకు తోటల పెంపకం, పర్యావరణ-పర్యాటకం మొదలైన హరిత జీవనాధారాల ప్రాతిపదికన అభివృద్ధి పథకాలు రూపొందించు కోవడం చాలా చాలా ముఖ్యం. ప్రజల భూములను వారి భాగస్వామ్యంతో సంరక్షిం చడాన్ని మనం నేర్చుకోవాలి. వయనాడ్‌ విపత్తు చెప్పుతున్న సత్యమది. వాతావరణ మార్పు చిక్కులు జటిలమవుతోన్న ఈకాలంలో విషాదసీమ వయనాడ్‌ పాఠాలు స్పష్టంగా ఉన్నాయి. మనం వాటిని నేర్చుకోవాలి. నేర్చుకోవడమంటే పర్యావరణకు అనుసరించే పద్ధతులను మార్చుకోవడమే. పర్యావరణ పరిరక్షణలో గుణప్రదమైన మార్పును సత్వరమే సాధించలేనిపక్షంలో మన మనుగడ శాశ్వతంగా అపాయంలో పడుతుంది.
అదుపులేని వినియోగమే అసలు సమస్య
భారత్‌కు, వచ్చే నెల ప్రత్యేకమైనది. అవును, జూలైలో, జనాభా విషయంలో మనం చైనాను అధిగమించబోతున్నాం.ఈ విషయాన్ని ఐక్యరాజ్యసమితి ధ్రువీకరించింది. ప్రస్తుతం చైనా జనాభా 145కోట్లుగా ఉన్నది.భారత్‌ జనాభా త్వరలోనే ఆ స్థాయికి చేరుకుని, అధిగ మించనున్నది.మరి కొద్ది రోజులలో ఈ మహా మార్పు సంభవించనున్నది. సరే, ప్రపంచ అగ్రగామి కానున్న జన భారతం పర్యావ రణంపై ఎటువంటి ప్రభావాన్ని చూపనున్నది? నేను పదే పదే అడిగే ఈ ప్రశ్నను ఇప్పుడు ప్రత్యేకించి మరీ అడుగుతున్నాను. పెరుగుతున్న జనాభా మనుగడకు మరిన్ని వనరులు అవసరం. జనాభా పెరుగుదల పర్యావరణ విధ్వంసానికి దారి తీస్తుందని భావించనవసరం లేదు. ఎందుకంటే ఇంచు మించు 37కోట్ల జనాభా మాత్రమే ఉన్న అమెరికా, రెండున్నర కోట్ల జనాభా మాత్రమే ఉన్న ఆస్ట్రేలియా భారత్‌ కంటే పర్యావరణంపై ఎక్కువ ప్రభావాన్ని చూపుతున్నాయి. ఆయా దేశాలు ఉపయోగించుకుంటున్న జీవ వన రులను గణించిన ‘ఎర్త్‌ ఓవర్‌ షూట్‌ డే’ అనే బృందం ఒకటి ఇలా అంచనా వేసింది: ఈ ధరిత్రిపై ఉన్న ప్రతి ఒక్కరూ అమెరికన్‌లా జీవించాలంటే ఐదు భూగోళాలు అవసరమవు తాయి. ఒక ఆస్ట్రేలియన్‌లా జీవించాలంటే 4.5 భూగోళాలు అవసరమవుతాయిబీ ఒక భారతీయుడులా జీవించాలంటే మన భూగోళం లో 0.8శాతం భాగం సరిపోతుంది! తక్కువ జనాభా ఉన్న దేశాలే వాతావరణంలోకి భారీ పరిమాణంలో కార్బన్‌ డై ఆక్సైడ్‌ను ఉద్గారిస్తూ మానవాళి మనుగడకు ముప్పును ముమ్మరం చేస్తున్నాయి. చెప్పవచ్చిందేమిటంటే పర్యావరణ సమస్యలకు జనాభా పెరుగుదల నేరుగా కారణం కాదు. దేశ ప్రజల వినియోగ రీతులే పర్యావరణ శిథిలత్వానికి దారి తీస్తున్నాయి. సంపన్న దేశాల వినియోగంతో పర్యావరణానికి జరుగుతున్న హాని తీవ్రంగా,విస్తృతంగా ఉం టోంది.భూమి,నీరు,అడవులు మొదలైన సహజ వనరులను అవి అపరిమితంగా ఉపయోగించు కుంటున్నాయి. శిలాజ ఇంధనాలను ధనిక దేశాలు వాడుకొంటున్న తీరు తెన్నుల వల్లే భూ తాపం పెరిగిపోతోంది. మరి సంపన్న దేశా లలో గాలి స్వచ్ఛంగా ఉన్నట్టు కనిపించ డానికి కారణమేమిటి?వాయు కాలుష్యాన్ని సమర్థంగా ఎదుర్కోగల అధునాతన సాంకేతి కతలను అభివృద్ధి పరచుకోవడమే. అలాగే సంపన్న దేశాలలో ఆవాసమూ, వ్యవసాయమూ లేని ప్రదేశాలు చాలా విస్తృతంగా ఉండడం వల్లే వారి నివాస ప్రాంతాలు భద్రంగా ఉన్నాయనే వాదన ఒకటి ఉన్నది. ఇది నిజం కాదు. తమ తమ నివాస ప్రాంతాలలోని సహజ వనరులను అవి అపరి మితంగా వాడుకుంటున్నాయి. ఫలితంగా అడవులు తరిగిపోతున్నాయిబీ భూసారం క్షీణించిపోతోందిబీ జల వనరులు కలుషితమ వుతున్నాయి. పేద దేశాలూ తమ స్థానిక వనరులను విచక్షణా రహితంగా వినియోగిం చుకుంటున్నాయి. ఇప్పటికే నరికివేసిన అడవులు, బీడువారిన భూములను, కాలుష్య జలరాశులపై పేద దేశాల గ్రామీణ ప్రాంతాల వారు ఆధారపడుతున్నారు. పర్యా వరణ విధ్వంసం ఇంత స్పష్టంగా కనిపిస్తు న్నప్పటికీ పర్యావరణంపై ఆ దేశాల సంయుక్త ప్రభావం సంపన్న సమాజాలు నెరపుతున్న దానికంటే తక్కువే. పర్యావరణంపై భారత జనాభా ప్రభావం వాస్తవానికి తక్కువే. కారణమేమిటి? భారత ప్రజలు పేదవారు కావడమే. పేదరికం వల్లే వారు పొదుపుగా జీవించడం నేర్చుకున్నారు. అయితే మనం సంపన్నులం అవుతున్న కొద్దీ ప్రపంచ మధ్య తరగతి ప్రజల జీవన శైలిని అలవరచు కోవడానికి ఏ మాత్రం సంకోచించడం లేదని చెప్పక తప్పదు. మరింత స్పష్టంగా చెప్పాలంటే అమెరికన్‌ జీవన శైలికి మనం వెంపర్లాడు తున్నాం.సంపద్వంత జీవితానికి, ఆధునికతకు ఆ జీవన శైలినే ఒక ప్రమాణంగా భావిస్తున్నాం కదా. సంపన్న దేశాల మధ్యతరగతి ప్రజల వలే మనమూ అనారోగ్యకరమైన వినియోగ రీతులను అలవరచుకోకపోయినా, మన జనాభా అధికం గనుక పర్యావరణంపై మనం నెరపే ప్రభావం తక్కువగా ఉండబోదు. ఆదా యాలు పెరుగుతున్న కొద్దీ వ్యర్థాల ఉత్పత్తి కూడా పెరిగిపోతోంది. మన వీథులు చెత్తా చెదారంతో నిండిపోతుండడమే ఇందుకొక తార్కాణం..అలాగే వాయు కాలుష్యం కూడా పెరిగిపోతోంది. పెరుగుతున్న ఆదాయాలతో అత్యధికులు పూర్తిగా సొంత వాహనాలను సమకూర్చుకుంటున్నారు.ఆవాహనాలను మెరుగైన సాంకేతికతలతో రోజూ కాలుష్య కారకం కానివిగా చేసినప్పటికీ వాటి సంఖ్యా ధిక్యత కాలుష్యం పెరుగుదలకు విశేషంగా దోహదం చేస్తోంది. కనుక, మనం మూడు అంశాలపై దృష్టిని కేంద్రీకరించాలి. అవి: జనాభా పెరుగుదలను అదుపులో ఉంచడమె లా?ఈ జనాభా లబ్ధి (ఒక దేశంలో పని చేసే వయసు ఉన్న జనాభా పెరగడం వల్ల సమ కూరే ఆర్థిక వృద్ధి)ని ఎలా ఉపయోగించు కోవాలి? (ప్రతీ మానవుడూ ఒకఅద్భుత జీవి, ఒక విలువైన ఆస్తి అనడంలో సందేహం లేదు)బీ మన జనాభా పెరుగుతున్న కొద్దీ, మిగతా ప్రపంచం వలే స్వయం వినాశక రీతిలోకి పోకుండా ఉండేందుకు మనమేమి చేయాలి? మొదటి ప్రశ్నకు సమాధానం సాపేక్షంగా స్పష్టమే: భారత్‌ ఇప్పటికే తన ‘జీవితకాల సంతాన సాఫల్య రేటు’ (టోటల్‌ ఫెర్టిలిటీ రేట్‌)లో తగ్గుదలను చూస్తోంది. బిహార్‌, జార?ండ్‌, మణిపూర్‌, మేఘాలయ, ఉత్తరప్రదేశ్‌లు మాత్రమే ఇందుకు మినహా యింపు. జననాల రేటు విషయంలో దేశసగటు కంటే అధిక సంతానోత్పత్తి రేటును ఈ రాష్ట్రా లు కలిగివున్నాయని ఇటీవలి ‘జాతీయ కుటుం బ ఆరోగ్య సర్వే’ వెల్లడిరచింది.ఈ రేటు ‘రీప్లేస్‌మెంట్‌ లెవల్‌ కంటే తక్కువకు పడిపోయింది (జనాభా సంఖ్య స్థిరంగా కొనసాగడానికి సరిపడా ఉండే కొత్త జననాల స్థాయిని ‘రీప్లేస్‌మెంట్‌ లెవల్‌’గా పిలుస్తారు). ప్రస్తావిత రాష్ట్రాలలో ప్రతీ మహిళ ఇద్దరు కంటే ఎక్కువ మంది పిల్లలకు జన్మనివ్వడం ఇప్పటికీ పరిపాటిగా ఉన్నది! బాలికలు విద్యావంతులు అయినప్పుడు, మహిళలకు ఆర్థిక సాధికారిత,ఆరోగ్య,ఆర్థిక భద్రత ఉన్న ప్పుడు సంతానోత్పత్తి రేటు తగ్గుతుందనేది అందరికీ తెలిసిన విషయమే. పిల్లలను కనాలా, వద్దా అనే విషయమై నిర్ణయం తీసుకునే అధికారం మహిళలకు మాత్రమే ఉండాలి. అది మహిళల పురోగతిని సూచిస్తుంది. సరే, జనాభా లబ్ధి విషయానికి వద్దాం. విద్యతో ముడివడివున్న అంశమిది. విద్యాహక్కు మరింత మందికి సమకూరేలా మనం చూడవలసిన అవసరమున్నది. ఇక చివరగా పర్యావరణ భద్రత చాలా ముఖ్యం. అయితే ఇది చాలా కష్టతరమైన విషయం. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా మధ్యతరగతి ప్రజల ఆకాంక్షలు వినియోగదారీ మనస్తత్వంతో వినూత్నంగా ఉంటున్నాయి.ఈ వాస్తవాన్ని విస్మరించలేము. మార్కెట్‌ శక్తులు ప్రపంచవ్యాప్తంగా వినియో గదారుల జీవనశైలిని ప్రభావితం చేస్తున్నాయి. సుఖసంతోషాలతో కూడిన నివాసయోగ్యమైన ధరిత్రిని మనం కోరుకుంటున్నాం. ఈ విషయ మై మనం తక్షణమే, సమగ్రంగా చర్చించాల్సిన సమయమాసన్నమయింది.
(ఆంధ్రజ్యోతి సౌజన్యంతో..)వ్యాసకర్త :(‘సెంటర్‌ ఫర్‌ సైన్స్‌ అండ్‌ ఎన్విరాన్‌మెంట్‌’ డైరెక్టర్‌ జనరల్‌, ‘డౌన్‌ టు ఎర్త్‌’ సంపాదకురాలు) – సునీతా నారాయణ్‌

కోల్‌కతాలో ఆర్‌జికర్‌మెడికల్‌ కాలేజీ, ఆసుపత్రిలో పోస్టు గ్రాడ్యుయేట్‌ డాక్టర్‌పై ఆగస్టు 9నహత్యాచారం జరిగింది.ఈఘటనపై దేశం భగ్గు మంటోంది.దాదాపు అన్నిరాష్ట్రాల్లో మెడికల్‌ విద్యా ర్థులు,డాక్టర్లు,నర్సులు,మహిళలు,విద్యార్థి,మహిళా సంఘాలు,మేధావులు ప్రదర్శనలు,సభల ద్వారా తమ నిరసనను తెలుపుతున్నారు.ఈఘటనను సుప్రీంకోర్టు సుమోటోగా తీసుకుని విచారిస్తున్నది. ఈ సమయం లోనే మహారాష్ట్రలోని బాద్లాపూర్‌లో ఇద్దరు మైనర్‌ అమ్మాయిలపై,అస్సాం రాజధాని గౌహతిలో విద్యార్థి నిపై, హిమాచల్‌ ప్రదేశ్‌లో నర్సింగ్‌ విద్యార్థినిపై అత్యా చారాలు జరిగాయి.‘వియె వాంట్‌ జస్టిస్‌’ అని ప్రదర్శ నలో అరచిన ఆడబిడ్డల గొంతుల తడారక ముందే ఇలా వరుస ఘటనలు జరుగుతున్నాయి.
దేశంలో మహిళలపై జరుగుతున్న నేరాలకు సంబంధించి ప్రతి గంటకు 51 కేసులు పోలీస్‌ స్టేషన్లలో రిజిష్టరు అవుతున్నట్లు జాతీయ నేర పరిశోధన బ్యూరో 2023 నివేదిక తెలిపింది. పోలీస్‌ స్టేషన్‌ వరకు రాని కేసులు ఇంతకు రెండిరతలు పైగా వుంటాయి. నిందితులు ఇన్ని దారుణాలు చేయగలుగు తున్నారంటే వారికి అంత ధైర్యం ఎక్కడిది? పాలకుల భీకరింపులు, పోలీసు కేసులు, న్యాయస్థానాల శిక్షలు ఈ దారుణాలను ఎందుకు అదుపు చేయలేకపోతున్నాయి?
గత పది సంవత్సరాలుగా మహిళలు, బాలికలపై జరుగుతున్న నేరాలగురించి ప్రధానమంత్రి మాట్లా డుతూనే వున్నారు. అయినా నేరాలు తగ్గకపోగా పెరుగుతూనే వున్నాయి. నేషనల్‌ క్రైమ్‌ బ్యూరో రిపోర్టు ప్రకారం మహిళలపై 2016లో 3,38, 954బీ 2017లో3,67,000బీ,2018లో 3,92,136బీ 2019లో 4,12,000బీ 2020లో 3,71,503బీ 2021లో 4,28,278బీ 2022లో 4,45,256 నేరాలు జరిగాయి.ఇవన్నీ పోలీసు స్టేషన్లలోరిజిస్టరైన కేసుల వివరాలు.2016-2021 సంవత్సరాల మధ్య మహిళలపై నేరాలు 26.35 శాతం పెరిగాయి. 2021-2022 సంవ త్సరాల్లో అత్యాచారాలు 7.1శాతం పెరిగాయని ఈ రిపోర్టు తెలిపింది. గృహ హింస, కిడ్నాప్‌లు, దాడులు ప్రతి సంవత్సరం పెరుగుతూనే వున్నాయి. మహిళలపై జరుగుతున్న ఈఘోరాలకు పౌర సమాజం స్పందించడంతో కొన్ని చట్టాలు వచ్చా యి. 2012లో దేశ రాజధాని ఢల్లీిలో కదులుతున్న బస్సులో 23ఏళ్ళ ‘నిర్భయ’పై జరిగిన దారుణం తర్వాత ప్రజలు రోడ్లపైకి రావడంతో మహిళలపై జరుగుతున్న నేరాలను అరికట్టేందుకు, చట్టాలను మరింత కఠినతరం చేసేందుకు సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తి జె.ఎస్‌.వర్మ నేతృత్వంలో ఒక కమిటీ ఏర్పడిరది.వీరి సూచనలతో క్రిమినల్‌ లా (సవర ణ) చట్టం2013 అమలులోకి వచ్చింది. మహిళ లపై కొత్త తరహాలో జరుగుతున్న వేధింపులు, నేరాలను నిర్వచించింది.శిక్షలను కఠినతరం చేసిం ది.అయినా నేరాలు పెరుగుతున్నాయి. బాలికలపై పైశాచికత్వం ఏడాదికేడాది పెరిగిపోతుంది. చిన్నా రులపై జరుగుతున్న నేరాలను అరికట్టేందుకు పోక్సో చట్టం వచ్చినా బాలికలపై నేరాలు తగ్గడం లేదు.2018లో37,798బీ 2019లో 45,270బీ 2020లో45,591బీ,2021లో51,863బీ 2022లో61,303 మంది బాలికలపై నేరాలు జరిగాయి.గత ఐదు సంవత్సరాల్లో మొత్తం నేరాలు 2,51,825కాగా,శిక్షలు పడినవి కేవలం25, 961మాత్రమే. నేరగాళ్లకు శిక్షలు పడుతున్న తీరు ‘బేటీ బచావో’ నినాదాన్ని హేళన చేయడంలేదా! మహిళల,బాలికల జీవితాలను ఇలా అర్థాంతరం గా బలి తీసుకోవడానికి ప్రధాన కారణాలు సనా తన పురుషాధిక్య భావజాలం, ఆధునిక వ్యాపార విష సంస్కృతి,పెరుగుతున్న మతతత్వ భావాలలు, వీటిని పెంచి పోషిస్తున్న పాలకుల విధానాలు. స్త్రీల కంటే పురుషులు అధికమనే భావం మన సమాజంలో నరనరాన ఇంకిపోయింది. హక్కులు లేని జాతి స్త్రీలదనే హీన సాంప్రదాయం నేటికీ కొనసాగుతున్నది. చదువుకునే హక్కు కోసం, బాల్య వివాహాల రద్దు కోసం, వితంతు వివాహాల కోసం, ఆస్తి హక్కు కోసం,వరకట్న నిషేధం కోసం, అత్యాచారాల నిరోధం కోసం, చట్టబద్ద రిజర్వేషన్ల కోసం,ఉద్యోగం, ఆరోగ్యం ఇలా జీవితంలోని ప్రతి అంశం కోసం మహిళ పోరాడి సాధించుకోవలసి వచ్చింది. మహిళలకు కొన్ని హక్కులు, చట్టాలు సాధించుకున్నా దురాగతాలు ఇంకా కొనసాగ డానికి మూల కారణం మన సమాజంలో కొన సాగుతున్న భూస్వామ్య అవశేషాలు. విదేశీ పాల కులు, ఆ తర్వాత స్వదేశీ పాలకులు సమాజాన్ని పురోగతివైపు నడపడానికి కారణమైన భూ సమస్యను పరిష్కరించకుండా భూస్వామ్య వర్గా లతో రాజీ పడ్డారు. కాళ్ళు పాతళంలో ఆలోచనలు ఆకాశంలో వున్నట్లు ఆధునిక వ్యవస్థ గురించి కలలుగనమని ప్రజలకు పిలుపునిస్తున్నారు. వెనుకటి వ్యవస్థ దుర్లక్షణాలవల్ల మహిళలు, అట్ట డగు వర్గాలపట్ల వివక్ష,హింస,అవమానాలు కొన సాగుతునే వున్నాయి.వీటిని చట్టాల ద్వారా మాత్ర మే పరిష్కరించలేమని,ఈభావాలు కొనసాగ డానికి మూల కారణాలను పరిష్కరించాలని జస్టిస్‌ భాను మతి 2017లో ఒకతీర్పు సందర్భంగా చెప్పిన విషయాలు అక్షరసత్యాలు. పాత భావాలు ఇంకా మన మనస్సు నుండి దూరం కాకుండానే విదేశీ వ్యాపార సంస్కృతి మన మెదళ్ళలోకి జొరబడిరది. ప్రపంచీకరణ విధానాల పేరుతో స్త్రీని వ్యాపార సరుకుగా మార్చివేశారు.అందమైన, అశ్లీలమైన స్త్రీ బొమ్మల ద్వారా తమ సరుకులను అమ్ముకునే నీచ సంస్కృతి విచ్చలవిడిగా పెరిగింది. అశ్లీలత చట్టబద్దమైపోతున్నది.అడ్వరటైజ్‌మెంట్లు, సినిమా లు, సీరియళ్లు,రీల్స్‌, కామెడీ షోలు ఇలా అన్నింటా స్త్రీని అసభ్యంగా చూపడంతో పాటు, జుగుప్సాకర మైన ద్వంద్వార్థాల డైలాగులు నిత్యకృత్యమయ్యా యి.సోషల్‌ మీడియా ముఖ్యంగా యూట్యూబ్‌ చానెళ్లలో అశ్లీల వీడియోలు విచ్చలవిడిగా యువ తకు అందుబాటులో ఉంటున్నాయి.827 పోర్న్‌ వెబ్‌సైట్లను నిషేధించాలని 2015లోనే సుప్రీం కోర్టు కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని ఆదేశించింది.అన్ని రకాల పిల్లల అశ్లీల చిత్రాలను నిషేధించాలని 2016లో మరోసారి కేంద్రాన్ని సుప్రీంకోర్టు ఆదేశించాల్సి వచ్చింది.అయితే పోర్న్‌ హబ్‌ తాజా లెక్కల ప్రకా రం 2019 తర్వాత ఆన్‌లైన్‌ పోర్న్‌ వీడియోలు చూసే వారిసంఖ్య వేగంగా పెరిగింది. మన దేశం లో 18 నుండి 24 ఏళ్ళ లోపు వున్న పిల్లలు 44 శాతం మంది ఈ పోర్న్‌ వీడియోలు చూస్తున్నారట! ప్రపంచంలో ఇలాంటి వీడియోలుచూస్తున్న వారి లో మన దేశం ప్రస్తుతం మూడో స్థానంలో వుంది. గత పదేళ్ళుగా దేశాన్ని పాలిస్తున్న బిజెపి భావజా లానికి పునాది మనుధర్మశాస్త్రం.ఈఅశాస్త్రం బోధంచే నీతి స్త్రీ బాల్యంలో తండ్రి, యవ్వనంలో భర్త,వృద్ధాప్యంలో తండ్రి సంరక్షణలో పెరగాలని. మానవ సమాజంలో సగ భాగంగా వున్న స్త్రీలు ఇలా పరాన్న జీవులుగా వుంటే ఆ సమాజం ఎలా అభివృద్ధి సాధిస్తుంది? రాజుల కాలంలో రాజ్యాల ఆక్రమణలో భాగంగా పదుల సంఖ్యలో స్త్రీలను పెళ్ళిళ్లు చేసుకోవడం,పరాయి రాజ్య స్త్రీలను చెర చడం,వేశ్యలుగా,బసివినులుగా,జోగినులుగా మార్చి కామాంధులకు బలిపెట్టారు. కౌరవసభలో ద్రౌపదికి జరిగిన ఘోర అవమానాన్ని అటు పౌరాణిక నాటకాల్లో, ఇటు సినిమాల్లో, సీరియ ళ్లలో ఈనాటికీ చూపిస్తూనే వున్నారు. ఈ భావజా లం తలకెక్కిన మతోన్మాదులు పాలకులుగా మారి అదే నీచ పద్ధతులను అనుసరిస్తున్నారు. గుజరాత్‌ లో బిల్కిస్‌బానోపై జరిగిన సామూహిక అత్యాచా రం,మణిపూర్‌లో మహిళలను నగంగా ఊరేగిం చడం,జెఎన్‌యూ,ఇతర యూనివర్శిటీలలో అమ్మా యిలపై దాడులు,హింస ఇందులో భాగమే. ప్రశ్నిం చే ఆధునిక మహిళలపట్ల సోషల్‌ మీడియాలో జరిగే వేధింపులు,ట్రోలింగ్స్‌ ఆనాటి నీచ మనస్త త్వానికి ఆధునిక వికృత రూపాలు. బిల్కిస్‌బానో కేసులో నిందితులకు శిక్ష తగ్గించడమే కాకుండా, వారిని జైళ్ల నుండి హారతులు పట్టి పాలక పార్టీనే స్వాగతించిన తర్వాత మహిళల మాన ప్రాణాలను ఎలా కాపాడుతారు?2023 ఎన్‌సిఆర్‌ నివేదిక ప్రకారంఉత్తరప్రదేశ్‌లో మహిళలపై 56వేల నేరా లు జరిగి మొదటి స్థానంలో వుండగా,40,738 కేసులతో రాజస్థాన్‌,39,526 కేసులతో మహారాష్ట్ర వరుస రెండు, మూడు స్థానాల్లో ఉన్నాయి. నేరాలు జరిగిన తర్వాత కేసులు నమోదు చేయకపోగా బెదిరింపులు,పెద్దల పంచాయితీల పేరుతో బాధిత మహిళలను మరింతగా వేధిస్తున్నారు. మహిళా నేరాలపై వచ్చిన ఫిర్యాదులను సకాలంలో చార్జిషీట్‌ వేసి దోషులకు శిక్షలు వేయించడంలో కేరళ ఆదర్శంగా వుందని ఎన్‌సిఆర్‌ రిపోర్టు తెలిపింది. ఆ రాష్ట్రంలో నమోదైన మహిళా నేరాల కేసుల్లో 96 శాతం వాటికి చార్జిషీట్‌ సకాలంలో వేస్తున్నా రు.మహిళలు, బాలికలపై ఘోరాలు జరిగినప్పుడు స్పందించడం కనీస మానవత్వం.ఆమాత్రం ప్రజా స్పందన వుంది కాబట్టే ప్రభుత్వాలు కొంతైనా స్పందిస్తున్నాయి. కానీ వీటితోనే నేరాలను అరికట్ట లేం.మూలమైన భూ సమస్య, వికృత వ్యాపార సంస్కృతి,మతతత్వ పాలక విధానాలను ప్రతిఘ టించి,ప్రత్యామ్నాయ సంస్కృతి కోసం విభిన్న రూపాల్లో కృషి చేయడమే మహిళల మాన, ప్రాణా లకు నిజమైన రక్షణ.
వైద్య సిబ్బందికి రక్షణ ఏదీ !
కోల్‌కతా నగరంలోని ఆర్‌.జీ.కార్‌ ప్రభుత్వ వైద్య కళాశాల,ఆసుపత్రిలో విధుల్లో ఉన్న మహిళా వైద్యు రాలిపై అత్యాచారం, హత్య చేసిన దారుణ ఘటన దేశాన్ని దిగ్భ్రాంతికి,తీవ్ర ఆందోళనకు గురి చేసిం ది. దేశంలో ఎలాంటి ప్రమాదకర పరిస్థి తుల్లో, రక్షణ కొరవడిన స్థితిలో వైద్యులు, ఆరోగ్య సిబ్బంది ముఖ్యంగా మహిళలు విధుల్ని నిర్వహిం చాల్సి వస్తుందో ఇంకోసారి తేటతెల్లం చేసిన దుర్ఘటన.ఆ పీజీ వైద్య విద్యార్థి36గంటలుగా విధుల్లో ఉన్నా రు.అర్ధరాత్రి దాటాక కాసేపు సెమి నార్‌ రూమ్‌లో విశ్రమించిన సమయంలో దారుణ సంఘటనకి బలయ్యారు. నగరం మధ్యలో ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి లో,తమకి బాగా పరిచయమైన స్థలంలో తమ రక్షణకి ఇంత తీవ్రమైన ప్రమాదం ఉంటుం దని ఆమె కలలో కూడా అనుకుని ఉండరు. అక్కడ సీసీ కెమెరాలు పని చెయ్యడం లేదట. ఆగంతకులు రాకుండా సరిపడా భద్రత, సరిjైున వెలుతురు లేని క్యాంపస్‌. ఇవన్నీ ఆ కిరాతక చర్యకు దోహద పడ్డాయి.ఇది వ్యవస్థాగత లోపం.మహిళా ఉద్యో గులకు పూర్తి స్థాయి భద్రత కల్పించలేని నిర్వాకం. ముఖ్యంగా వైద్యరంగంలో పనిచేస్తున్న వారు ఆరో గ్య సేవలు అందించడంలో తీవ్రంగా శ్రమ పడు తున్నారు. అయినా రోగి బంధువుల నుండి భౌతిక దాడులకు గురవ్వడం లాంటి సంఘటనలు పెరుగు తూ వస్తున్నాయి.వాటిని అరికట్టే కఠిన చట్టాలు, చట్ట ప్రకారం సత్వరం శిక్ష పడేలా ఏర్పాట్లు వ్యవస్థ లో అవసరం. ఇందుకు కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు పూనుకోవాలి.ప్రాణాలు నిలిపే డాక్టరు, తానే ప్రాణ భయంతో చికిత్స అందించాల్సి వస్తే అది రోగికి మాత్రమే కాదు ప్రజారోగ్య వ్యవస్థకే ప్రమాదం. ఇక హత్యోదంతం విషయంలో ఆ వైద్య కళాశాల పెద్దలే కాకుండా ప్రభుత్వం కూడా బాధ్యతా రహితంగా వ్యవహరించింది. దుర్ఘటన జరిగిన పిమ్మట ఆ కళాశాల ప్రిన్సిపాల్‌ రిపోర్ట్‌ ఇవ్వడానికి కూడా ఆలస్యంచేస్తే,ఆయనపై చర్యలు తీసుకోవా ల్సింది పోయి ప్రభుత్వం ఆయనకు వేరేచోట బాధ్యతలు అప్పగించడం ద్వారా గౌరవిం చింది. సమయానికి హైకోర్టు స్పందించి ఆయన్ని సెల వుపై పంపమని ఆదేశించడం ద్వారా, కేసుని సీబీఐకి అప్పగించడం ద్వారా కొంత న్యా యం చేసింది. ఇలాంటి హీన నేరం జరిగిన తర్వా త కూడా అక్కడి ప్రభుత్వం కోర్టుచెప్తే గానీ సరైన విధంగా స్పందించక పోవడం దారుణం.ఈ హత్యోదంతం నుండి పాఠాలు నేర్చుకుని వైద్యుల, ఆరోగ్య సిబ్బంది రక్షణకు, భద్రతకు ప్రభుత్వాలు పూర్తి బాధ్యత వహించాలి. వారు పని చేసే స్థలం పూర్తి సేఫ్‌ జోన్‌గా ఉండాలి.
తిరోగమన చర్య
దేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం సూమోటోగా ఈ కేసును విచారణకు తీసుకుంది. విచారణ ప్రారం భించిన మొదటి రోజే ‘మరో అత్యా చారమో హత్యో జరిగేంతవరకు చూస్తూ ఊరుకోవాలా?’అని ప్రశ్నించింది. ఈ పరిణా మాలన్నీ మమతా బెనర్జీ ప్రభుత్వాన్ని బోనులో నిలబెట్టాయి. దీంతో నష్ట నివారణ చర్యల్లో భాగం గా మహిళల పనిగంటలు తగ్గించాలని ఆ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ‘సాధ్యమైనంత వరకు మహిళలకు రాత్రి డ్యూటీని నివారించాలి’ అని మార్గదర్శకాలను జారీ చేసింది. భద్రత కోసం ఈనిర్ణయం తీసుకున్నట్లు చెబుతున్నప్పటికీ ఆచర ణలో ఇది మహిళల ఉపాధి అవకాశాలపై గొడ్డలి వేటుగా మారనుంది. మహిళలకు అరకొరగా ఉన్న ఉపాధి అవకా శాలను సైతం ఈ నిర్ణయం గండి కొడుతుందన్న భయాందోళనలు వ్యక్తమవుతు న్నాయి. అందుకే, మమతా ప్రభుత్వం తీసుకున్న ఈనిర్ణయం తిరోగ మన చర్య.మభ్య పెట్టే ఈతరహా విధానాలకు బదులు అసలైన రక్షణ చర్యలు తీసుకోవాలి. కోల్‌ కతా వంటి మహానగరంలో వైద్యఆరోగ్య రంగంతో పాటు,గిగ్‌ వర్కర్లు,ఫ్యాక్టరీలు,కాల్‌ సెంటర్లు, హో టళ్లు, పారిశుధ్య కార్మికులుగా లక్షలాది మంది మహిళలు పనిచేస్తున్నారు.ఆటో డ్రైవర్లు కూడా పెద్ద సంఖ్యలో ఉన్నారు. విధి నిర్వ హణలో భాగం గా పురుషులతో సమానంగా రాత్రి పూట కూడా వీరు పనుల్లో భాగస్వాములవు తున్నారు. ‘ఎక్కడైనా..ఎప్పుడైనా’వీరందరికి సురక్షిత వాతా వరణం కల్పించాల్సిన బాధ్యత ప్రభుత్వానిది. ఆపని చేయడానికి బదులుగా పశ్చిమ బెంగాల్‌ ప్రభుత్వం చేతులెతేస్తోంది. మరో విధంగా చెప్పా లంటే మహిళలు ఇళ్లనుండి బయటకొచ్చి రాత్రి పూట పనిచేస్తున్నారు కాబట్టే,అత్యాచారాలు జరుగు తున్నాయన్నట్టుగా వ్యవహరిస్తోంది.ఇది ఒక రకం గా సంఫ్న్‌పరివార్‌ వాదనే! ఈనిర్ణయంతో మహి ళల ఉద్యోగ,ఉపాధి అవకాశాలు గణనీ యంగా కుదించుకుపోతాయి.అంతిమంగా శ్రామి క శక్తి నుండి మహిళలను దూరం చేస్తుంది. అదే సమ యంలో వేధింపులు,అత్యాచారాల నుండి మహిళ లకు లభించే భద్రత మాత్రం ప్రశ్నార్థకమే! పగటి పూట వేధింపులు జరగవన్న గ్యారంటీ ఏమిటి? రాత్రిపూట ఇళ్ళ వద్ద ఉన్నా భద్రత ఉంటుం దన్న నమ్మకం ఏమిటి?మహిళలు రాత్రిపూట పని చేయ డంపై చర్చ ఇప్పటిదికాదు.స్వాతం త్య్రానికి పూర్వ మే రామ్‌ చంద్‌ వర్సెస్‌ మథురా చంద్‌ కేసులో న్యాయస్థానం భద్రత సాకుతో మహిళలను నైట్‌ డ్యూటీల నుండి దూరం పెట్టడాన్ని తప్పు పట్టింది. స్వాతంత్య్రం తరువాత కూడా అత్యున్నత న్యాయ స్థానంఇదేస్ఫూర్తిని కొనసాగించింది. కె.ఎస్‌ త్రివేణి వర్సెస్‌ యూనియన్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా,ఆర్‌ వసంత వర్సెస్‌ యూనియన్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా కేసుల్లో రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్‌14ను అత్యున్నత న్యాయ స్థానం ప్రస్తావించింది. ఎటువంటి వివక్షా లేని సమానత్వాన్ని ఆర్టికల్‌ 14దేశ ప్రజలందరికీ దఖ లు పరుస్తోందని స్పష్టం చేసింది.ఫ్యాక్టరీస్‌ యాక్ట్‌లో దీనికి భిన్నంగా ఉన్న నిబంధనలను కొట్టివేసింది. ఈ తీర్పుల స్ఫూర్తితో పని ప్రదేశాల్లో మహిళలపై వేధింపులు (నివారణ, నిషేధం, పరిహారం) చట్టం 2013, లైంగిక వేధింపుల నిరోధక చట్టం-2013 రూపొందాయి. ఇప్పటికీ వీటి అమలు అంతంత మాత్రమే! కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు ఈచట్టాల మేరకైనా భద్రతా చర్యలను తక్షణం అమలు చేయా లి.అమలు చేయని సంస్థలను గుర్తించి కఠిన చర్య లు తీసుకోవాలి.మహిళలపట్ల హింసకు, దౌర్జన్యా లకు,లైంగిక వేధింపులకు పాల్పడే వారికి కఠిన శిక్షలు విధించాలి.- (అన్విత్‌/ డా.డి.వి.జి.శంకరరావు)

జూలై 30..అర్ధరాత్రి..కేరళలోని వయనాడ్‌ జిల్లా ముండక్కె గ్రామంలో భారీ శబ్దానికి సేల్స్‌మెన్‌ అజయ్‌ఘోష్‌ ఉలిక్కిపడి లేచారు. ఆ భారీ శబ్దం ఏమిటనేది వారికి కొంతసేపు అర్థం కాలేదు.కాసేపటి తరువాత భారీవర్షంతో పాటు పెద్ద ఎత్తున బురద ప్రవాహం మొద లైంది.వయనాడ్‌ జిల్లాలోని ముండక్కె, చూర ల్మలైతోపాటు నిలంబుర్‌ మలప్పు రం జిల్లాలోని నీలాంబుర్‌ అటవీప్రాంతంలో కొండ చరియలు విరిగిపడటంతో సుమారు 308 మంది మృతి చని పోయారు. ఇంకా కొందరి ఆచూకీ తెలి యాల్సి ఉంది. అర్ధరాత్రి 2గంటల నుంచి తెల్ల వారు జామున 4గంటల మధ్యన రెండు సార్లు కొండ చరియలు భారీగా విరిగి పడ్డాయి.ఇవి ఏస్థాయిలో పడ్డాయంటే 90కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న మల్ల ప్పురం జిల్లాలోని అటవీ ప్రాం తం కూడా దీని ప్రభావానికి లోనైంది.ఈప్రాం తాలన్నింటినీ సున్నిత పర్యావరణ ప్రాంతాలుగా మాధవ్‌ గాడ్గిల్‌ నివేదికలో పేర్కొన్నారు. ఆనివేదిక పశ్చిమ కనుమల పర్యావర ణానికి సంబంధించినది.అత్యంత సున్నితమైనవి, తక్కువ సున్నితనమైనవి,అంతగా సున్నితం కాని ప్రాంతాల సమాచారాన్ని ఆ నివేదిక తెలియజేస్తుంది.ఈ నివేదికను అన్ని రాజకీయ పక్షాలు, కేరళ, కర్ణాటక, తమిళనాడు ప్రభుత్వా లు తీవ్రంగా వ్యతిరేకిస్తున్నాయి ఇటీవలి కాలంలో ఈ ప్రాంతాలలో మొక్కల పెంపకమే కాకుండా మరికొన్ని ఇతర కార్యకలాపాలకు కూడా కేరళ ప్రభుత్వం అనుమతిచ్చింది….
కేరళలోని వయనాడ్‌ జిల్లాలో చోటుచేసుకున్న ప్రకృతి విలయం దేశాన్ని దిగ్భ్రాంతికి గురి చేసింది. సోమవారం అర్ధరాత్రి దాటిన తరు వాత సంభవించిన ఈ విపత్తులో ప్రాణాలు కోల్పోయిన వారి సంఖ్యపై ఇంకా అస్పష్టత కొనసాగుతూనే ఉంది. బుధవారం మధ్యా హ్నానికి 160కి పైగా మృత దేహాలను వెలికి తీశారు. మరణించిన వారి సంఖ్య ఇంకా పెరిగే అవకాశం ఉందంటూ వస్తున్న వార్తలు ఆందోళన కలిగిస్తున్నాయి. కుండపోత వర్షం కారణంగా ఒకటికి, రెండుసార్లు భారీ కొండ చరి యలు విరిగిపడటంతో వయనాడ్‌ జిల్లా మొత్తం పెను విపత్తులో చిక్కుకుంది. మెప్పాడి పంచాయతీ పరిధిలోని ముండకై, అట్టామల, నూల్‌పూజా గ్రామాలతో పాటు, చూరాలమల పట్టణంలోనూ బీభత్స దృశ్యాలు చోటుచేసుకు న్నాయి.నివాస స్థలాలు ఉండాల్సిన చోట బురద మట్టి దిబ్బలు కనపడుతున్నాయి. ముండకై గ్రామం స్థానంలో మట్టి,బురద,రాళ్లు నేలకూలిన చెట్లతో నిండిన నది ప్రవహిస్తోం దంటూ వస్తున్న వార్తలు పరిస్థితి తీవ్రతను తెలియచేస్తాయి.ఇక్కడ యుద్ధ ప్రాతిపదికన సహాయక చర్యలు చేపట్టడానికి వచ్చిన రెస్క్యూ టీమ్‌ బుధవారం మధ్యాహ్నం వరకు ఆగ్రామం లో అడుగు పెట్టలేకపోయింది.మరో వైపు సం ఘటన స్థలానికి కిలోమీటరు దూరంలో ఉన్న చలియార్‌ నదిలో ఛిద్రమైన మృత దేహాలు కొట్టుకువస్తూనే ఉన్నాయి. సంఘటన స్థలంలో కన్నా, ఈ నదిలోనే ఎక్కువ మృత దేహాలను రక్షణ సిబ్బంది వెలికి తీస్తున్నారు.
కేరళకు ప్రకృతి విపత్తులు కొత్తేమీ కాదు.కానీ, వయనాడ్‌లో చోటుచేసుకున్నది ఆ రాష్ట్ర చరిత్రలోనే అతి పెద్ద విపత్తులలో ఒకటి. కొండచరియలు విరిగి నదిలో పడటంతో రెండిరతలైన బురద మట్టి ప్రవాహం ఊళ్లకి ఉళ్లు ముంచెత్తింది. కిలోమీటర్ల పొడవునా, కొన్ని అడుగుల మేర ఎక్కడ చూసినా బురద మట్టే కనపడుతోంది.ఇళ్లు,ఆస్పత్రులు,బడులు, ప్రార్థనాలయాలు అన్నీ ఆ మట్టి కిందే. దీంతో సహాయ చర్యలు ఎక్కడి నుండి ప్రారం భించాలో కూడా రెస్క్యూ సిబ్బందికి అర్ధం కాని పరిస్థితి ఏర్పడిరదంటే ఏస్థాయిలో విపత్తు చోటుచేసుకుందో అర్ధం చేసుకోవచ్చు. ఈ ప్రాంతానికి సమీపంలోనే ఉన్న పుత్తమలలో 2019లో కొండచరియలు విరిగిపడి 17 మంది మరణించారు.60 మంది మృతి చెందిన కవలపర కూడా దగ్గరలోనే ఉంది.2020లో కూడా ఈ ప్రాంతంలో కొండచరియలు విరిగి పడ్డాయి. తాజాగా ఈఅన్ని ప్రాంతాల్లోనూ గత ఆదివారం నుండి భారీ వర్షం కురుస్తోంది. 2019 ఆగస్టు 8న నమోదైన వర్షపాతానికి దగ్గరగా ఈ వర్షం ఉంది.మృత్యు రక్కసి విరుచుకుపడిన ప్రాంతంలో 48గంటల్లో 572 మి.మీ వర్షపాతం నమోదైంది.ఈస్థాయి వర్ష పాతం వయనాడ్‌ జిల్లా కనీవిని ఎరుగదు. భారత వాతావరణ పరిశోధన సంస్థ (ఐఎండి) కూడా ఈ వర్ష బీభత్సాన్ని అంచనా వేయ లేకపోయింది. అరేబియా సముద్రపు ఉష్ణోగ్ర తలు భారీగా పెరగడం కూడా ఉత్పాతానికి కారణంగా చెబుతున్నారు.
ఇంత భయానక పరిస్థితుల్లోనూ స్థానిక ప్రజానీకం కదులుతోంది.ముండకై గ్రామంలో తొలివిడత విధ్వంసం తరువాత పరిసర ప్రాం తాల్లోని ప్రజానీకం పెద్దఎత్తున సహాయ చర్య లు చేపట్టారు.ఆపనులు జరుగుతుండగానే, రెండవసారి కొండ చరియలు విరుచుకుపడి సర్వస్వాన్ని భూస్థాపితం చేశాయి.అయినా, స్థానికులు వెరవలేదు. రెస్క్యూ బృందాలకు తమ వంతు సహకారాన్ని అందిస్తున్నారు.మరోవైపు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సహాయ చర్యలను ముమ్మరం చేసింది.దాదాపు 50సహాయ శిబిరాలను ఏర్పా టు చేసింది. పలువురు మంత్రులు సంఘ టనా స్థలానికి చేరుకున్నారు.ముఖ్యమంత్రి పినరయి విజయన్‌నిరంతరంగా సహాయ చర్యలను పర్య వేక్షిస్తున్నారు.2018 వరదలు,కోవిడ్‌ సంక్షో భాన్ని ఎదుర్కున్న అనుభవంతో యంత్రాంగా నికి దిశా నిర్దేశం చేస్తున్నారు.ఈ ప్రమాదాన్ని జాతీయ విపత్తుగా ప్రకటించి ఉదారంగా ఆదుకోవాలని ఆయన కేంద్రానికి విజ్ఞప్తి చేశారు.ఈదిశలో తక్షణం కేంద్ర ప్రభుత్వం చర్యలు తీసుకోవాలి. కేంద్రం ఎన్‌డిఆర్‌ఎఫ్‌ బృందాలనైతే పంపింది కానీ,కేరళ ప్రభు త్వంపై హోంమంత్రి నిందా పూర్వక వ్యాఖ్యలు చేయడం తగని పని.బాధిత ప్రజానీకాన్ని ఆదు కోవడంపైనే అందరూ సర్వశక్తులను ఒడ్డి, సహకారం సమకూర్చి, ప్రకృతి విలయంలో చిక్కుకున్న వారిని ఒడ్డున పడేయాలి.
51 సార్లు విరిగిపడ్డ కొండచరియలు
వయనాడ్‌ జిల్లాలోని ఈ కొండప్రాంతంలో కొండచరియలు విరిగిపడటం మామూలే. ఇందుకు సంబంధించిన సమాచారం గాడ్గిల్‌ నివేదికలో కూడా ఉంది.చూరల్మలై ముండక్కెకు 10 కిలోమీటర్ల దూరంలోని ప్రాంతంలో 2019లో 17మంది మరణించారు.రాతి తవ్వకాలే కొండచరియలు విరిగిపడటానికి కారణమని కేరళ ఫారెస్ట్‌ రీసెర్చ్‌ ఇనిస్టిట్యూట్‌ (కేఎఫ్‌ఆర్‌ఐ) పేర్కొంది.2018,2019 సంవత్స రాలలో 51సార్లు కొండచరియలు విరిగి పడ్డాయి. ఆ సమయంలో పుతుమాల, నిలాం బర్‌లో 34సెంటిమీటర్ల వర్షం కురిసింది.కొచ్చి యూనివర్సిటీ ఆఫ్‌ సైన్స్‌ అండ్‌ టెక్నాలజీలోని అడ్వాన్స్‌ డ్‌ సెంటర్‌ ఫర్‌ అట్మాస్ఫియరిక్‌ రాడార్‌ రీసెర్చ్‌ డైరక్టర్‌ అభిలాష్‌ ఎస్‌.బీబీసీతో మాట్లాడుతూ..‘గత రెండువారాలుగా కురిసిన భారీ వర్షాల తరువాత, ఈ మంగళవారం మరోసారి అత్యంత భారీ వర్షం కురిసింది. దానిని మీరు ప్రధాన కారణంగా పరిగణిం చక్కరలేదు కానీ, కచ్చితంగా అదో పెద్ద కారణమే’’ అని చెప్పారు.
పర్యాటకం పెరిగింది.
కేరళ అటవీ పరిశోధనా సంస్థ (కేఎప్‌ఆర్‌ఐ) శాస్త్రవేత్త డాక్టర్‌ టీవీ సంజీవ్‌ మ్యాప్‌ల సహా యంతో చూరల్మలై నుంచి 4.65 కిలోమీ టర్లు, ముందక్కె నుంచి 5.9కిలోమీటర్ల దూరంలో మైనింగ్‌ జరుగుతోందని చెప్పారు. ‘‘గనులలో పేలుళ్ళు ప్రకంపనలు పుట్టిస్తాయి. దాని ప్రభావం గ్రానైట్‌ ద్వారా చాలా దూరం వ్యాపిస్తుంది. ఈ మొత్తం ప్రాంతం చాలా పెళుసైనది. ఈ ప్రాంతంలో సాధారణంగా కనిపిం చేది వృక్షసంపద. అంటే చెట్లు, మొక్కలు’’ అని తెలిపారు.‘‘తోటల పెంపకానికి అనుమతించిన ప్రాంతాలలో కొంత భాగాన్ని ఇతర కార్యకలా పాలకు వినియోగించవచ్చని ఇటీవల ఓ కొత్త చట్టం తీసుకువచ్చారు. దీని ఫలితంగా ప్లాంటే షన్‌ యజమానులు పర్యాటక రంగంవైపు దృష్టి సారించారు. తదనుగుణంగా ఇక్కడ పెద్ద భవంతులు కట్టడం మొదలుపెట్టారు. ఇందు కోసం నేలను చదును చేయాల్సి ఉంటుంది’’ అని చెప్పారు.నాలుగేళ్ల కిందట వయనాడ్‌లో 20కు పైగా పర్యాటక ప్రాంతాలు ఉన్నాయని, వాటిని 25,000 మంది విదేశీ పర్యాటకులు, 1,00,000 మంది స్వదేశీ పర్యాటకులు వస్తుం టారని నాలుగేళ్ళ కిందట ఆ సంస్థ తమ నివేది కలలో ఒకదానిలో పేర్కొంది.‘‘సున్నితమైన భూభాగాలను ఎలా చూడాలనే విషయాన్ని పేర్కొన్న గాడ్గిల్‌ నివేదికను తిరగేయడం మాకు చాలా ముఖ్యం. ఆ నివేదికలో అత్యంత సున్ని తమైన ప్రాంతాలు, సాధారణ సున్నితమైన ప్రాంతాలు, తక్కువ సున్నితమైన ప్రాంతాల గురించి తెలిపారు.కానీ మొత్తం రాజకీయ పక్షాలన్నీ వీటిని వ్యతిరేకించడం విషాదం’’అని డాక్టర్‌ సంజీవ్‌ చెప్పారు.‘‘ఇక్కడి భూమి చాలా బలహీనంగా ఉండటంవల్ల ఈ సమస్య ముందుముందు మరింత పెరుగుతుంది. ఇక్కడ లోతైన లోయలు ఉన్నాయి. భారీవర్షాలను తట్టుకోలేనంత పెళుసుగా ఇక్కడి భూమి మారింది. దీనిని పరిష్కరించుకోవాలంటే అసలు మన పర్యావరణ వ్యవస్థ నిజంగా ఆరోగ్యకరంగా ఉందో లేదో నిర్థరించుకోవాలి. ఒకవేళ ఆరోగ్యంగా ఉంటే..అప్పుడు ఎటువంటి వాతావరణ మార్పులైనా ఎదుర్కో గలదు’’ అని తెలిపారు.
కొండ ప్రాంతాలే ఎక్కువ
డాక్టర్‌ సంజీవ్‌ 2017లో ఓఅకడమిక్‌ పేపర్‌ కోసం గ్రానైట్‌ క్వారీలను గుర్తించారు. రెండేళ్ళ తరువాత కొండచరియలు విరిగిపడే ప్రాంతా లను కూడా గుర్తించారు.కొండచరియలు విరిగి పడే 31ప్రాంతాలను మాధవ్‌ గాడ్గిల్‌ బృందం, అదేవిధంగా డాక్టర్‌ కస్తూరి రంగన్‌ నేతృత్వం లోని ఉన్నత స్థాయి వర్కింగ్‌ గ్రూప్‌ కూడా గుర్తించింది.
పశ్చిమ కనుమల కిందకు వచ్చే వయనాడ్‌ ఓ కొండ ప్రాంతం.ఇక్కడ అనేక తెగలు కనిపిస్తాయి.కర్ణాటకలోని కొడుగు, మైసూరు జిల్లాలు వయనాడ్‌కు ఉత్త రాన సరిహద్దుగా ఉన్నాయి. ఈశాన్యాన తమిళనాడు హద్దుగా ఉంది.దక్షిణాన మల ప్పురం,నైరుతి దిశలో కోజికోడ్‌,వాయవ్యంలో కన్నూరు ఉన్నాయి.
పశ్చిమ కనుమలు ఏ రాష్ట్రంలో ఎంతెంత…
గుజరాత్‌లో 449 చదరపు కిలోమీటర్లు మహారాష్ట్రలో 17,348 చదరపు కిలోమీటర్లు గోవాలో 1,461 చదరపు కిలోమీటర్లు కర్ణాటకలో 20,668 చదరపు కిలోమీటర్లు తమిళనాడులో 6,914 చదరపు కిలోమీటర్లు కేరళలో 9,993 చదరపు కిలోమీటర్లు మొత్తం 56 వేల 825 చదరపు కిలోమీటర్ల మేర పశ్చిమ కనుమలు వ్యాపించి ఉన్నాయి. 13 ఏళ్ళ నిరీక్షణ పర్యావరణం పరంగా పశ్చిమ కనుమలు సున్నితమైన ప్రాంతాలుగా గాడ్గిల్‌ నివేదిక పేర్కొని 13 ఏళ్ళు గడిచాయి. ఈ విషయం తెలుసుకున్న తరువాత ప్రాణాంతక మానవ కార్యకలాపాలను ఆపేయాల్సిన అవస రం ఉంది.కేంద్రప్రభుత్వం 2014 మార్చి నుంచి ఐదు ముసాయిదా నోటిఫికెషన్లు జారీచేసింది.కానీ ఇంకా తుది నోఫికేషన్‌ జారీ కాలేదు.దీనికి ప్రధాన కారణం పొరుగు రాష్టాలైన కేరళ, కర్ణాటక రాష్ట్రాల వ్యతిరేకత. ఇది ప్రజల జీవనోపాధిని ప్రభా వితం చేస్తుం దనే కారణంతో ముసాయిదా నోటి ఫికేషన్‌ను ఉపసంహరించుకోవాలని కర్ణాటక కోరు తోంది.ఈ విషయంలో ఉదాసీనత కార ణంగా చెట్ల నరికివేత,మైనింగ్‌,భవనాల నిర్మాణం వంటి పర్యావరణానికి హాని కలిగించే మానవ కార్యకలాపాలు పెరిగాయి. తదీంతో భూమి కుంగిపోయి కొండలు అస్థిరంగా మారడానికి కారణమైంది.కొండచరియలు విరిగిపడటానికి ఇదే ప్రధాన కారణమని డాక్టర్‌ సంజీవ్‌ నమ్ముతున్నారు.(బీబీసీ సౌజన్యంతో..)

నానాటికీ తీవ్రతరమవుతున్న పర్యావరణ మార్పులతో ప్రకృతి విఫత్తులు ముమ్మరి స్తున్నాయి. ఫలితంగా పెద్ద సంఖ్యలో ప్రజలు ప్రాణాలు కోల్పోతున్నారు. పంటలు, భూము లు దెబ్బతింటున్నాయి.దానివల్ల పుడమిపై మానవాళి జీవనం నరక ప్రాయం గా మారుతోంది. వాతావరణంలో పెనుప్రభా వాలు పుడమిపై విరుచుకుపడుతున్నాయి. ఈ క్రమంలో ప్రకృతి విఫత్తులు నానాటికీ పేట్రేగిపోతున్నాయి. ఇటీవల కేరళ రాష్ట్రం వాయనాడ్‌లో జరిగిన హృదయ విచారకర ఘటన యావత్తు ప్రపంచాన్ని దిగ్భ్రాంతికి గురి చేసింది.ముఖ్యంగా దేశంలో అభివృద్ధి పేరిట జరుగుతున్న విధ్వంసం పెను విషాదా లకు దారితీస్తోంది.తాజాగా కేరళలో చోటు చేసుకున్న విలయమే ఇందుకు ప్రబల నిదర్శ నం.విచ్చలవిడిగా ఆనకట్టల నిర్మాణంతో అరుణాచల్‌ ప్రదేశ్‌లోనూ ఇటువంటి విఫత్కర పరిస్థితులు నెలకొంటున్నాయి. – గునపర్తి సైమన్‌
నదులపై ఆనకట్టలు దేశ ఆర్ధికాభివృ ద్ధికి కీలకం.కానీ,వాటివల్ల వినాశకర పరిణా మాలు కూడా ఉంటాయని నర్మదలోయ,ఉత్తరాఖం డ్‌ ప్రజలు ఎన్నడో గ్రహించారు.అభివృద్ధి కోసం ప్రకృతిని,మానవ జీవితాలనుపణంగా పెట్ట కూడ దు.ప్రసుతతం అరుణాచల్‌ప్రదేశ్‌కు ఈజంట ప్రమాదాలు ఎదురవుతున్నాయి.అక్కడ169కి పైగా ఆనకట్టల నిర్మాణానికి ప్రయత్నాలు మొదలయ్యా యి.అరుణాచల్‌ భూకంప ప్రమాదప్రాంతంలో ఉంది.పైగా వాతావరణ మార్పులవల్ల అక్కడి పర్వతా లపై ఉన్న హిమనదాల్లో మంచు కరిగిపోతూ వరదలకు కారణమవుతోంది.ఇటువంటి పరిస్థితు ల్లో అరుణాచల్‌ప్రదేశ్‌లో ఆనకట్టలు దిగువన ఉన్న అస్సామ్‌కు వరద ముంపు ముప్పును తీవ్రం చేస్తాయి.ఇది చాలదన్నట్టు అరుణాచల్‌ సరిహద్దు సమీపంలోని టిబెట్‌ భూభాగంలో యార్లంగ్‌ జాం గ్బో (బ్రహ్మపుత్ర)నదిపై చైనా 60,000 మెగావాట్ల జలవిద్యుత్‌ ప్రాజెక్టు నిర్మిస్తోంది.అది చైనాలో యాంగ్జేనదిపై నిర్మించిన బృహత్తర త్రీగోర్జెస్‌ డ్యామ్‌కన్నా మూడిరతలు పెద్దది.ఈసూపర్‌ డ్యామ్‌ వల్ల అరుణాచల్‌లోకి నీటిప్రవాహం తగ్గిపోతుంది. కాబట్టి అక్కడ11,000మెగావాట్ల ఎగువ సియాం గ్‌ ప్రాజెక్టు నిర్మాణానికి జాతీయ జల విద్యుదు త్పాదన సంస్థ(ఎన్‌హెచ్‌పీసీ)నడుం కట్టింది.
ప్రపంచాన్ని వెంటాడుతున్న ప్రకృతి విపత్తులు
ప్రపంచవ్యాప్తంగా అలా ప్రకృతి విప త్తుల ప్రమాదం ఎక్కువగా పొంచి ఉన్న 15 దేశాల జాబితాను 2018 వరల్డ్‌ రిస్క్‌ రిపోర్ట్‌ ప్రచురించి ంది.ఆ జాబితాలో భారత్‌ పొరుగు దేశం బంగ్లా దేశ్‌ కూడా ఉంది.భూకంపాలు,సునామీ, తుపాన్లు, వరదల లాంటి విపత్తుల బారిన పడే ప్రమాదం ఉన్న172దేశాలనుఈరిపోర్ట్‌ అధ్యయనం చేసింది. దాంతోపాటు ఆవిపత్తులకు ఆయా దేశాలు స్పం దించే శక్తినికూడా అంచనా వేసింది.జర్మనీకి చెంది న వివిధ సంస్థలు సంయుక్తంగా చేసిన ఈ అధ్య యనం ప్రకారం ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ప్రతి నలుగు రు పిల్లల్లో ఒకరు ప్రకృతి విపత్తులు పొంచి ఉన్న ప్రాంతాల్లోనే జీవిస్తున్నారు.గత ఏడాది ప్రకృతి విపత్తుల కారణంగా ఇళ్లను కోల్పోయి వలస వెళ్లిన వారిలో సగం మంది18ఏళ్ల లోపు వాళ్లేనని ఐరాస చెబుతోంది.ఈజాబితాలో ఎక్కువగా దీవులే ఉన్నా యి. వాతావరణ మార్పుల కారణంగా సముద్ర మట్టం క్రమంగా పెరుగుతుండటంతో, వాటికి పొంచి ఉన్న ప్రమాదం కూడా అంతకంతకూ పెరుగుతోంది.అన్నిటికంటే దక్షిణ పసిఫిక్‌ సము ద్రంలో ఉన్న వనువాటు దీవి పరిస్థితే మరింత ప్రమాదకరంగా ఉంది. ప్రకృతి విపత్తుల ప్రమాదం తో పాటు వాటిని ఎదుర్కొనే సన్నద్ధతను కూడా దృష్టిలో పెట్టుకొని ఈజాబితాను రూపొందిం చారు. అందుకే నిత్యం భూకంపాల బారిన పడే జపాన్‌,చిలీ లాంటి దేశాలు ఈ జాబితాలో కనిపిం చలేదు. అలాగే వందల ఏళ్ల పాటు పెరుగుతున్న సముద్ర మట్టం సమస్యతో పోరాడిన హోలాండ్‌ కూడా జాబితాలో 65వ స్థానంలోఉంది.ఈ దేశా లు విపత్తుల ప్రమాదాన్ని తగ్గించలేకపోవచ్చు, కానీ వాటిని సమర్థంగా ఎదుర్కోగలవని ఆనివేదిక చెబు తోంది.2030 నాటికి 32కోట్ల మంది ప్రజలు విపత్తులు ఎక్కువగా పొంచి ఉన్న ప్రాంతాల్లో జీవిస్తారని అంచనా.ఈ విపత్తులు ప్రజల జీవితా లను నాశనం చేయడంతో పాటు దేశాలను మరిం త పేదరికంలోకి నెట్టేస్తాయి.
ఇథియోపియాతో పాటు ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌ లోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో అనారోగ్యం, వరకట్నాలతో పాటు కరవు లాంటి విపత్తులు కూడా ప్రజలను పేదరికంలోకి నెట్టేస్తున్నాయని ఓవర్సీస్‌ డెవలప ్‌మెంట్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ నివేదిక చెబుతోంది.2012 నాటి ‘మ్యాపిల్‌క్రాఫ్ట్‌’ నివేదిక ప్రకారం… ఆసి యాకు చెందిన బంగ్లాదేశ్‌, ఫిలిప్పీన్స్‌, మయన్మార్‌, భారత్‌, వియత్నాం లాంటి దేశాలకే ఎక్కువగా ప్రకృతి విపత్తుల ప్రమాదం పొంచి ఉంది.విపత్తు లను నివారించలేకపోయినా,వాటిని సమర్థంగా ఎదుర్కోగలిగితే నష్టాన్ని చాలా వరకు తగ్గించొచ్చు. ఆ విషయంలో ఒడిశాను స్ఫూర్తిగా తీసుకోవచ్చని పర్యావరణ నిపుణులు చెబుతారు.1999లో ఒడిశా లో సంభవించిన తుపాను ధాటికి పదివేల మందికి పైగా ప్రాణాలు కోల్పోయారు. ఆ తుపాను నుంచి ఒడిశా చాలాపాఠాలు నేర్చుకుంది. గత 20 ఏళ్లలో తుపాన్లను ఎదుర్కోవడానికి పక్కాగా సన్నద్ధమైంది. దానికోసం ప్రపంచ బ్యాంకు సహాయాన్ని సైతం తీసుకుంది. ఈక్రమంలో ఖరగ్‌పూర్‌ ఐఐటీ సహ కారంతో దాదాపు 900తుపాను సహాయక శిబి రాలను నిర్మించింది’1999 పెనుతుఫాను తరు వాత మేం పాఠం నేర్చుకున్నాం. ఆ పైన ఎలాంటి విపత్తు ఎదురైనా సమర్థంగాఎదుర్కోవాలని అప్పుడే నిర్ణయించుకున్నాం.వీలైనంత తక్కువగా ఆస్తి, ప్రాణ నష్టం ఉండాలని భావించాం’ అని ఆ రాష్ట్ర విపత్తు నిర్వహణ శాఖ ప్రత్యేక కమిషనర్‌ బిష్ణుపాద సేథి అన్నారు.‘గతంలో ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌లో సంభవిం చిన ఫైలిన్‌ తుపానునే తీసుకుంటే ఆతుపాను ధాటికి ఆస్తి నష్టం ఎక్కువగా ఉన్నా ప్రాణ నష్టం తక్కువే.కాబట్టి ఆప్రాంతానికి ఆర్థికసాయం భారీగా అందలేదు. అది ప్రజల జీవన స్థితిగతుల మీద ప్రభావం చూపింది. చనిపోయే వారి సంఖ్యకూ, ఆర్థిక సాయానికీ ప్రత్యక్ష సంబంధం ఉంటుంది’ అని ఓవర్సీస్‌ డెవలప్‌మెంట్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌(ఓడీఐ) కు చెందిన డాక్టర్‌ మిషెల్‌ వివరిస్తారు.ప్రకృతి విపత్తుల కారణంగా మరింత పేదరికంలో జారి పోయే దేశాలజాబితానూ ఓడీఐ తయారు చేసింది. అందులో బంగ్లాదేశ్‌ తొలి స్థానంలో ఉంది.
1999 తరువాత ఒడిశా ఏమేం చర్యలు తీసుకుంది?
ఐఐటీ-ఖరగ్‌పూర్‌ సహాయంతో 879 తుపాను, వరద సహాయక శిబిరాలను నిర్మించారు. లక్షమందికి పైగా బాధితులకు ఆవాసం కల్పించేం దుకు 17వేలకు పైగా ప్రత్యేక కేంద్రాలను నిర్మిం చారు.తీర ప్రాంతాల్లో 122సైరన్‌ టవర్లతో పాటు, తుపాను హెచ్చరికలకు సంబంధించిన పకడ్బందీ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేశారు.17జిల్లాల్లో ‘లొకేషన్‌ బేస్డ్‌ అలారం వ్యవస్థ’ను ఏర్పాటు చేశారు. వీటి సాయంతో ప్రజలకు తుపాను ప్రభావానికి సంబం ధించిన సమాచారంతో పాటు రక్షణ చర్యలకు సంబంధించిన వివరాలను అందిస్తారు.బలమైన గాలులను తట్టుకునేలా తీరప్రాంతంలో ఇళ్ల గోడ లు,పైకప్పులను పటిష్ఠ పరిచారు.మత్స్యకారుల కోసం ప్రత్యకవార్నింగ్‌ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేశారు. సామాజిక మాధ్యమాల సాయంతో ఎప్పటికప్పుడు వాతావరణంపై హెచ్చరికలు జారీ చేస్తున్నారు.
మేల్కోలుపు అవసరం…
మానవాళిపై పడగవిప్పిన ప్రకృతి విఫత్తులను నిలువరించాలంటే పర్యావరణాన్ని పరిరక్షించుకోవాలి.అందుకోసం అడవుల విస్తీర్ణా న్ని పెంచాలి.శిలాజ ఇంధనాల వినియోగాన్ని వీలై నంతగా తగ్గించి పునరుత్పాదక ఇంధన వనరుల వాడకాన్ని పెంచాలి.కర్బన్‌ ఉద్గారాలను తగ్గించుక పోతే 2100 సంవత్సరం నాటికి హిందూ మహా సముద్రం ఉపరితల ఉష్ణోగ్రతలు 3.8డిగ్రీల సెల్సి యన్‌ మేర ఎగబాకే అవకాశం ఉందని వాతా వరణ నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.అదే జరిగితే కుండపోత వానలు,భీకర వరదలతో పెనువిలయం తప్పదన్న ఆందోళణలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. మరో వైపు ఆరేబియా సముద్ర ఉష్ణోగ్రతలూ ఇటీవల పెరగడం తుఫానుల ముప్పును యాభైశాతం మేర పెంచింది.పుడమి పరిరక్షణకు కోరి కాఫ్‌ వంటి అంతర్జాతయ సదస్సులను నిర్వహిస్తున్నారు. వాటిలో చేసేతీర్మానాలను ప్రపంచదేశాలు సక్రమం గా అమలు చేయడం లేదు.భవిష్యత్‌ తరాలు భూ మిపై మనుగడ సాగించాలనే ఉష్ణోగ్రతలకు కళ్లెం వేయడం తప్పనిసరి.ఇందుకోసం కర్బన్‌ ఉద్గారా లను కట్టడి చేయడం,పుడమిని పర్యావర ణాన్ని పరిరక్షించుకోవడం అందరి బాధ్యత.
ప్రకృతితోనే భద్రమైన భవిష్యత్తు
భూమి మీద ఉన్న సకల జీవకోటికి ప్రకృతే ఆధారం. ఇది సృష్టి,స్థితి,లయలకు కారణ మైన ఒక శాశ్వతమైన మౌలిక ప్రమాణం. మనం చూస్తున్న ప్రకృతి సుమారు 450కోట్ల సంవత్స రాలలో అభివృద్ధి చెందిందని జీవశాస్త్ర చరిత్ర చెబుతోంది.డార్విన్‌ సిద్ధాంతం ప్రకారం జీవ పరిణామానికి,జీవుల వికాసానికి ప్రకృతి పుట్టినిల్లు. మనం పీల్చేగాలి,తాగేనీరు,తినే ఆహారం, పండిరచే నేల,భూమిలోని ఖనిజాలు,రాయి,కాంతి,ఉష్ణం, చెట్లు,జంతువులు అన్నీప్రకృతిలోభాగాలుగాఉంటూ సమతుల్యతను కాపాడుతున్నాయి.ప్రకృతి మన మనుగడకు తోడ్పడుతూ రోజువారీ జీవన వినియో గానికి ఉపయోగపడే అనేక అవసరాలను నిస్వా ర్థంగా తీరుస్తున్నది. అందుకే ప్రకృతిని తల్లి అని అంటారు.ప్రకృతి మనకు భౌతికావసరాలనే కాకుండా మానసికోల్లాసం, మనశ్శాంతి, మానసిక ఆరోగ్యం,రసాత్మకత అంతిమ ఆనందం ఇవ్వడా నికి ఉపయోగపడుతుంది. ప్రపంచంలో భారతీయ పర్యావరణ సంస్కృతి మహోన్నతమైంది. అనాది నుండి కూడా భారతీయులు ‘ప్రకృతిని ఆవిష్కరిం చుకోవడం ద్వారా మనల్ని మనం ఆవిష్కరించు కోవచ్చు’ అనే నైతిక తాత్విక చింతనను కలిగివుండి ప్రకృతిని మనం రక్షిస్తే అది మనల్ని రక్షిస్తుంది అనే భావనతో ప్రకృతిని ఆరాధిస్తూ, కాపాడుతూ ప్రకృతితో సామరస్య జీవనం గడిపేవారు. కానీ ఈ చరాచర జగత్తులో భాగమైన నేటి ఆధునిక మానవుడు అభివృద్ధి, విలాసవంతమైన జీవితం, శాస్త్ర పురోగతిల నెపంతో నేడు తనతో పాటు ప్రకృతిలో కోట్లాది జీవరాశులున్నాయని, ప్రకృతి సమస్త జీవరాశుల ఉమ్మడి ఆస్తి అనే విచక్షణను కోల్పోయి ప్రకృతిపై దాడి చేస్తూ అడవుల విధ్వం సం,ఆవాసప్రాంతాల విధ్వంసం జీవవైవిధ్య విధ్వం సం లాంటి రకరకాల విధ్వంసాలకు పాల్పడుతు న్నాడు.ఈ కారణంగా ప్రకృతి ప్రమాదంలోకి నెట్టి వేయబడటంతో అసంఖ్యాక వృక్ష, జంతు జాతులు అంతరించిపోతున్నాయి.
జీవించే హక్కును సైతం హరించి వేస్తున్న ప్రకృతి విధ్వంసం అనే సమస్య అణుబాం బు కన్నా ప్రమాదకరమైనదని పర్యావరణవేత్తలు భావిస్తున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో ప్రకృతి సంరక్షణ గురించి ప్రజల్లో అవగాహన పెంచటానికి, సుస్థిరా భివృద్ధిని ప్రోత్సహించడానికి ప్రపంచ దేశాలన్నీ పూనుకున్నాయి. గత సంవత్సరం ప్రకృతితో సామ రస్య జీవనం గడపటం అనే నినాదంతో నిర్వహిం చగా, ఈ సంవత్సరం 28 జులై 2023 న ఫారెస్ట్స్‌ అండ్‌ లైవ్లీ హుడ్‌ -సస్టేనింగ్‌ పీపుల్‌ అండ్‌ ప్లానేట్‌ అనే ఇతివృత్తంతో ప్రపంచ దేశాలన్నీ ప్రకృతి సంర క్షణ దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటున్నాయి. ప్రధానంగా అసాధారణ వాతావరణ మార్పులు, భూతాపం,తీవ్రమైన చలి,ఓజోన్‌ పొర క్షీణత, అడవుల కార్చిచ్చు,సునామీలు,కొండ చరి యలు విరిగిపడటం,ఎల్‌ నినో,-లానినో పరిస్థి తులు, హీట్‌ వేవ్స్‌,తుపానులు,వరదలు, కాలుష్యం, కోవిడ్‌ -19 లాంటి మహమ్మారి,వ్యాధులు ప్రబల డం వంటి తీవ్ర పర్యావరణసమస్యలు,-పరిష్కార మార్గాలు, సహజ వనరుల సంరక్షణ, జీవ వైవిధ్య సంరక్షణల గురించి చర్చనీయాంశాలుగా ఉంటా యి.ఈ సందర్భంగా పలు అంతర్జాతీయ పర్యా వరణ పరిరక్షణ సంస్థలతోపాటు జాతీయ పర్యావ రణ పరిరక్షణ సంస్థలు కూడా 2030 సంవత్స రాన్ని మైలు రాయిగా ఎంచుకొని, వారు రూపొంది స్తున్న పలు పరిశోధన అంశాలతో కూడిన పర్యావ రణ వ్యూహాల అమలు, వాటి లక్ష్యసాధనకు పాలకు లు, ప్రజలు సమష్టిగా నిరంతరం కృషి చేయాలని లేనిచో సమీప కాలంలో ప్రకృతి విలయం తప్పదని చేస్తున్న హెచ్చరికలను పరిగణనలోకి తీసుకోవల సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది. నేచర్‌-2030ప్రో గ్రామ్‌ అనేది ఇంట ర్నేషనల్‌ యూని యన్‌ ఫర్‌ కన్జర్వేషన్‌ ఆఫ్‌నేచర్‌ (ఐయుసియన్‌) అనే పర్యా వరణసంస్థ ప్రవేశపెట్టిన ఒకబృహత్తర మైన ప్రకృతి సంరక్షణ కార్యక్రమం.ఐయుసియన్‌ అనేది 1400 లకు పైగా ప్రభుత్వ, పౌరసమాజ సంస్థల సభ్య త్వం,15000 లకు పైగా పర్యావరణ నిపుణులను కలిగిన ప్రపంచంలోని అతిపెద, అత్యంత వైవి ధ్యమైన నెట్‌వర్క్‌ కలిగిన అంతర్జాతీయ పర్యావరణ పరిరక్షణ సంస్థ.దీని ప్రధాన కార్యాలయం స్విట్జ ర్లాండ్‌లో ఉంది.ఈసంస్థ ప్రతినాలుగేండ్లకు ఒక సారి వరల్డ్‌ కన్జర్వేషన్‌ కాంగ్రెస్‌ (డబ్ల్యుసిసి) సమావే శాలను నిర్వహిస్తూ ప్రకృతి వనరులు జీవ వైవిధ్య సంరక్షణ, పునరద్ధర ణలే లక్ష్యాలుగా పర్యావరణ వ్యూహాలను రూపొం దిస్తూ ప్రపంచ దేశాలకు మార్గ నిర్దేశనంచేస్తుంది.ఒకే ప్రకృతి,-ఒకే భవిష్య త్తు (వన్‌ నేచర్‌-వన్‌ ఫ్యూచర్‌) అనే నినాదంతో నేచర్‌-2030 ప్రోగ్రామ్‌ను లాంచ్‌ చేసి 2021-2030 కాలాన్ని ప్రకృతి పునరుద్ధరణ దశాబ్దంగా ప్రకటించింది.2020 తర్వాత వాతావరణ పరిస్థి తులు,గ్లోబల్‌ డైవర్సిటీ,సుస్థిరాభివృద్ధి అంశాల ప్రాతిపదికన నేచర్‌-2030 ప్రోగ్రామ్‌ ఎజెండాను రూపొందించింది.ఈపదేండ్ల కాలవ్యవధిలో 2030 నాటికి భూభాగం నీరు,సముద్రాలు, వాతా వరణం,జీవవైవిధ్యములను,మానవ ఆరోగ్యం, మానవ శ్రేయస్సులతో సమన్వయం చేసి సమగ్ర సుస్థిరాభివృద్ధి దిశగా ప్రోత్సహించడమే ఈప్రోగ్రా మ్‌ ముఖ్య లక్ష్యం.ఈ ప్రకృతి పరివర్తనాత్మక మార్పుకు రికగ్నైజ్‌,రిటేయిన్‌,రిస్టోర్‌,రిసోర్స్‌, రికనెక్ట్‌ అనే ఐదు(5-ఆర్స్‌) క్రాస్‌ కటింగ్‌ వాహ కాలు సహాయకారులుగా ఉపయోగపడుతాయి.

ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు ప్రతిష్టాత్మకంగా చెప్పబడుతున్న పోలవరం ప్రాజెక్టుపై టిడిపి కూటమి ప్రభుత్వం వెలువరించిన శ్వేతపత్రంలో నిర్వాసితుల పరిహారం, పునరావాసానికి ప్రాధాన్యమివ్వకపోవడం ఆందోళనకర విషయం. రాష్ట్రానికి జీవనాడిగా అభివర్ణిస్తున్న ప్రాజెక్టు కోసం తమ సర్వస్వాన్ని త్యాగం చేసిన లక్షల మంది నిర్వాసితుల గురించి సర్కారు పొడిపొడి మాటలతో దాటవేయడం అమా నవీయం.జాతీయ ప్రాజెక్టు అయిన పోలవరం నిర్వాసితుల పునరావాసంపై పదేళ్లుగా దోబూచులాడుతున్న, నిధులివ్వకుండా తాత్సారం చేసిన, ప్రాజెక్టు నిర్మాణంలో చోటు చేసుకున్న అవకతవకల విషయంలో కేంద్ర ప్రభుత్వంపై ఒక్కటంటే ఒక్క మాట శ్వేత పత్రంలో ఉదహరించకపోవడం సరికాదు. ఒక వైపు తప్పులు చేసిన మోడీ ప్రభుత్వాన్ని కాపాడుతూ మరోవైపు గత వైసిపి ప్రభుత్వ ప్రమాదకర ధోరణులను ఎత్తిచూపి, అంతకు ముందు తన హయాంలో అద్భుతాలు చేశామని పేర్కొన్నారు. ఎన్‌డిఎలో భాగస్వామిగా ఉండి, తనపై కేంద్రంలో బిజెపి ప్రభుత్వం ఆధారపడ్డ స్థితిలో కూడా కేంద్రం నుంచి నిధులు సాధి స్తామనికానీ, గట్టిగా నిధులు అడుగుతా మనికానీ శ్వేతపత్రంలో కనీసమాత్రమైనా ముఖ్యమంత్రి చెప్పలేదు. టిడిపి, వైసిపి రెండు ప్రభుత్వాలూ పోలవరం అంటే డ్యామ్‌ నిర్మాణం, ఇతర సివిల్‌ పనులుగా చూశాయే తప్ప ప్రాజెక్టు కోసం ఊళ్లూ, ఇళ్లు, భూములు త్యజించిన నిర్వాసితుల గోడు పట్టించుకోలేదు. రిజర్వాయర్‌ వలన లక్షా ఆరు వేల కుటుం బాలు మునుగుతాయని ఎప్పుడో ప్రాజెక్టు నిర్మాణానికి శంకుస్థాపన చేసిన 2005లో అంచనా వేశారు. రెండు దశాబ్దాల అనంతరం సామాజిక ఆర్థిక సర్వే పేరిట ముంపు కుటుంబాలను 96 వేలకు కుదించినట్లు శ్వేతపత్రంలో వెల్లడిరచారు. ఎగువ కాఫర్‌ డ్యాం కట్టాక కొద్దిపాటి వరదలొస్తే చాలు కాంటూరు సర్వేల కంటే అదనపు ప్రాంతాలు మునుగుతున్నాయి. ఇంకోవైపు ఈ ఇరవై ఏళ్ల కాలంలో జనాభా పెరిగింది.18 ఏళ్లు నిండిన వారూ పెరిగారు. జనాభా, కుటుంబాలు పెరుగుతుండగా, నిర్వాసితులయ్యే కుటుంబాలను తగ్గించడం వెనకున్న మర్మం ఏమిటో అర్థం కాదు. ఎక్కడేకాని ప్రాజెక్టులు గాలిలో కట్టరు. అభివృద్ధిలో భాగంగా ప్రాజెక్టులు నిర్మించేటప్పుడు వాటి వలన నిర్వాసితులయ్యే వారందరికీ పూర్తి స్థాయిలో పునరావాసం కల్పించాకనే నిర్మాణం ప్రారంభించాలన్నది సహజ న్యాయసూత్రం. అంతర్జాతీయ చట్టాలూ అదే చెబుతున్నాయి. దశల పేరిట నిర్వాసితులకు పునరావాసం కల్పిస్తామనడం త్యాగధనుల పట్ల ప్రభుత్వాల అమానవీయతను సూచిస్తుంది. గత ప్రభుత్వ నిర్లక్ష్యం, అనాలోచితం, అవకతవకల వలన పోలవరం స్తంభించినందున తొలి దశకు నాలుగేళ్లు పడుతుందని శ్వేతపత్రంలో టిడిపి సర్కారు తెలిపింది. తొలి దశ నిర్వాసితుల పునరావాసం రెండేళ్లలో పూర్తవుతుందని, రెండవ దశ పునరావాసం ఆపై దశలవారీగా కొనసాగుతుందని వెల్లడిరచింది. ఇన్నేళ్లయినా పునరావాసం కోసం పోరాడుతున్న గిరిజన, పేద నిర్వాసితులకు దరిదాపుల్లో పునరావాసం దక్కదని ప్రభుత్వ శ్వేతపత్రంతో అర్థమైపో యింది. తొలి, మలి దశల్లో పునరావాసానికి ఇంకా రూ.25 వేల కోట్లు కావాలంటోంది ప్రభుత్వం. మొదటి ప్రాధాన్యతలో ఆ నిధులు కేంద్రం నుంచి రాబట్టే విషయంలో మాత్రం నాలిక మడత పెడుతోంది. డిజైన్ల దగ్గర నుంచి అంచనాల వరకు, కాఫర్‌ డ్యాము నుంచి డయాఫ్రంవాల్‌, గైడ్‌బండ్‌, రివర్స్‌టెండర్ల వరకు అన్నీ కేంద్ర సంస్థల కనుసన్నల్లోనే జరిగాయి. కాబట్టి టిడిపి, వైసిపి,ఏ ప్రభుత్వం తప్పు చేసినా కేంద్ర అండదండలు పుష్కలంగా ఉందన్నది స్పష్టం. జాతీయ ప్రాజెక్టు బాధ్యత కేంద్రానిదే అయినందున పోలవరంలో తప్పిదాలకు బాధ్యత నుంచి కేంద్ర ప్రభుత్వం, దాని అధీనంలో కేంద్ర సంస్థలు తప్పించు కోజాలవు. అవకతవకలకు బాధ్యులైన వారిపై విచారణ జరిపి కఠిన చర్యలు తీసుకోవాలి. దశలతో నిమిత్తం లేకుండా ఒకేసారి నిర్వాసితులందరికీ పూర్తిస్థాయిలో పునరా వాసం కల్పించాలి. ముంపుపై శాస్త్రీయ సర్వే చేసి నిర్ధారిం చాలి.ఆగస్టులో గోదావరికి వరదల ముప్పు ఉన్నందున ప్రభుత్వం ముందస్తు చర్యలు చేపట్టాలి. అందుకు యంత్రాంగాన్ని సన్నద్ధం చేయాలి.
పోలవరంలో కొత్త డయాఫ్రం వాల్‌ నిర్మాణం – కేంద్ర జలసంఘం ఛైర్మన్‌ కుష్విందర్‌ ఓహ్రా వెల్లడి
పోలవరంలో కొత్త డయాఫ్రం వాల్‌?ను నిర్మించనున్నట్లు కేంద్ర జలసంఘం ఛైర్మన్‌ కుష్విందర్‌ ఓహ్రా వెల్లడిరచారు. ఈ మేరకు ఆయన ప్రకటించారు.మరోవైపు ప్రాజెక్టులోని సమస్యలపై రెండు వారాల్లో మధ్యంతర నివేదిక ఇవ్వనునట్లు విదేశీ నిపుణులు తెలి పారు. ఈ క్రమంలోనే నిర్మాణాలకు అంత రాయం ఉండకపోవచ్చని వారు అభిప్రాయం వ్యక్తం చేశారు.ఈ నివేదిక ఆధారంగా డిజైన్లు, నిర్మాణాలు రూపొం దించనున్నారు.పోలవరం ప్రాజెక్టులో దెబ్బతిన్న డయాఫ్రం వాల్‌ను ఏం చేయాలనే విషయంపై స్పష్టత వచ్చింది. దాని స్థానంలో కొత్త డయాఫ్రం వాల్‌ నిర్మించాలని నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు కేంద్ర జలసంఘం ఛైర్మన్‌ కుష్విందర్‌ ఓహ్రా స్పష్టం చేశారు.పాత డయాఫ్రం వాల్‌కు మరమ్మతులా లేక కొత్త డయాఫ్రం వాల్‌ నిర్మాణమా అన్న చర్చ ఇక అవసరం లేదని ఆయన తేల్చిచెప్పారు.కొత్త డయాఫ్రం వాల్‌ ఏ ప్రదేశంలో నిర్మిస్తే బాగుంటుంది? ప్రస్తుతం ఉన్న డయాఫ్రం వాల్‌కు ఎంత దూరంలో కట్టాలి? ఎలా నిర్మిం చాలన్న అంశాలపై నివేదిక ఇవ్వాలని విదేశీ నిపుణులను కేంద్ర జలసంఘం ఛైర్మన్‌ కుష్విం దర్‌ ఓహ్రా కోరారు. నాలుగు రోజులుగా పోలవరం ప్రాజెక్టులో పర్యటించిన విదేశీ నిపుణులు ఇక్కడి సాంకేతిక సవాళ్లు, సమస్య లపై అధ్యయనం చేసిన విషయం తెలిసిందే. నిపుణులు గమనించిన అంశాలపై వారితో చర్చించేందుకు బుధవారం నాడు దిల్లీ నుంచి కుష్విందర్‌ ఓహ్రా బుధవారం వీడియో కాన్ఫరెన్స్‌ నిర్వహించారు. ఈ సమావేశంలో విదేశీ నిపుణులు డేవిడ్‌ పాల్‌, సీస్‌ హించ్‌ బెర్గర్‌, రిచర్డ్‌ డొన్నెల్లీ,గియాస్‌ ఫ్రాంక్‌ డి సిస్కో, రాష్ట్ర ప్రభుత్వ జలవనరులశాఖ సలహాదారు ఎం.వెంకటేశ్వరరావు, పోలవరం ఇంఛార్జ్‌ చీఫ్‌ ఇంజినీర్‌ నరసింహమూర్తి,పోలవరం ప్రాజెక్టు అథారిటీ కార్యదర్శి రఘురామ్‌, కేంద్ర జలసం ఘం డిజైన్ల విభాగం చీఫ్‌ ఇంజినీర్‌ విజయ్‌ శరణ్‌, డిప్యూటీ డైరెక్టర్లు అశ్వనీకుమార్‌, గౌరవ్‌ తివారీ తదితరులు పాల్గొన్నారు.
నిపుణుల నివేదిక ఆధారంగానే..
ఇప్పటికే కేంద్ర జలసంఘం చీఫ్‌ ఇంజినీర్‌, విదేశీ నిపుణులు ఛైర్మన్‌ ఓహ్రాకు ఒక నివేదిక పంపారు. నాలుగు రోజులుగా ఏమేం పరిశీ లించారు, ఏమేం చర్చలు జరిగాయి, వాటి సారాంశం ఏంటనే అంశాలను అందులో నివేదించారు. ఆ నివేదిక ఆధారంగానే కుష్విందర్‌ ఓహ్రా భేటీ నిర్వహించారు.విదేశీ నిపుణులు నలుగురు తమ అభిప్రాయాలు ఆయనకు తెలియజేశారు. కేవలం ఇక్కడ చూసిన అంశాలు, ఇక్కడి వారి అభిప్రాయాలు, చర్చల ఆధారంగా మాత్రమే తుది నిర్ణయాలకు రాలేమని వారు పేర్కొన్నారు. ఉన్న నివేదికలను అధ్యయనం చేసేందుకు తగినంత సమయం దొరకలేదని, వాటన్నింటినీ అధ్యయనం చేసి రెండు వారాల్లోగా మధ్యంతర నివేదిక ఇస్తామని ఓహ్రాకు విదేశీ నిపుణులు వివరిం చారు.ఆ నివేదిక ఆధారంగా ప్రాజెక్టు నిర్మాణంలో ఎలా ముందుకెళ్లాలో ప్రణాళిక రచించుకోవాలని ఛైర్మన్‌ కుష్విందర్‌ ఓహ్రా వెల్లడిరచారు. ఆ నివేదికలను ఆధారంగా తీసుకుని ఇప్పటికే అంతర్జాతీయ డిజైన్‌ నిపుణులు ఆఫ్రి పోలవరంలో పని చేస్తున్నారు. వారు డిజైన్లు రూపొందిస్తారు. వాటిని విదేశీ నిపుణులకు పంపి, ఆమోదం తీసుకోవాలి. ఆ తర్వాత కేంద్ర జలసంఘానికి సమర్పించి, డిజైన్లకు ఆమోదం తీసుకుని పనులు ముందుకు తీసుకెళ్లాల్సి ఉంటుంది.
ఎగువ కాఫర్‌ డ్యాం గట్టిగా ఉన్నా సీపేజీ తప్పదేమో!
ఈ సందర్భంగా విదేశీ నిపుణులు మాట్లాడుతూ ఎగువ కాఫర్‌ డ్యాంలో నిర్మాణపరంగా ఎలాం టి భద్రతా లోపాలూ కనిపించడం లేదని తెలిపారు. సీపేజీ విషయంలో ప్రస్తుత పరిస్థితిని అధిగమించేందుకు మార్గాలు ఉన్నాయేమో చూస్తామని చెప్పారు. కాని పక్షంలో సీపేజీని ఎప్పటికప్పుడు తగ్గించు కుంటూ నిర్మాణం కొనసాగించేందుకు ప్రత్యా మ్నాయ మార్గాలు చూసుకోవాల్సి వస్తుందని పేర్కొన్నారు. ఇది కేవలం తమ ప్రాథమిక అభిప్రాయం మాత్రమేనని వారు వివరించారు. ప్రస్తుతం అక్కడ నాలుగు బోరు గుంతలు (బోర్‌ హోల్స్‌) తవ్వించి, తాము చెప్పిన పద్ధతిలో సమాచారం సేకరించాలని విదేశీ నిపుణులు పేర్కొన్నారు. ప్రస్తుతం రెండు బోరు గుంతల సమాచారం మాత్రమే వచ్చిందని చెప్పారు. మొత్తం 18 బోర్‌ హోల్స్‌ తవ్వి సమాచారం సేకరించిన తర్వాత పూర్తి స్పష్టత వస్తుందని తెలిపారు. అయితే ఇందుకు సమయం పడుతుందని, ఈలోపు కొంత సమా చారం వచ్చినా తమ అభిప్రాయం తెలియ జేస్తామని నిపుణులు వివరించారు. కట్టడం నుంచి మాత్రమే సీపేజీ ఉంటే ఒకరకంగా ఉంటుందని, దిగువన ఉన్న కటాఫ్‌ నుంచి కూడా సీపేజీ వస్తుంటే మరో తరహాలో ఉంటుందని విదేశీ నిపుణులు తెలిపారు. మధ్యంతర నివేదికలో దీనిపై స్పష్టమైన అభిప్రాయం తెలియజేస్తామని పేర్కొన్నారు. వైబ్రో కాంపాక్షన్‌ పనులకు సంబంధించి కొన్నిచోట్ల ఒక స్థాయికి మించి దిగువకు ఇసుకను నింపలేకపోవడం, సాంద్రత పెంచలేకపోవడం వంటి సమస్యలు తలెత్తుతు న్నాయని, అది పర్వాలేదని వారు అభిప్రాయ పడ్డారు. కొన్ని మార్పులు సూచిస్తామని వారు చెప్పారు. పోలవరం వద్ద గోదావరిలో బంకమట్టి ఉన్నందున కట్టడాల నిర్మాణంలో స్టోన్‌ కాలమ్‌ల నిర్మాణం తదితర అంశాలపైనా విదేశీ నిపుణలు మాట్లాడారు. బంకమట్టి పరిస్థితులున్నా నిర్మాణాలు చేపట్టవచ్చని భరోసా ఇచ్చారు. మొత్తం మీద విదేశీ నిపుణుల రాకతో పోలవరంలో ఒక భరోసా, సానుకూల పరిస్థితులు ఏర్పడ్డాయని ఇంజి నీరింగ్‌ అధికారులు చెబుతున్నారు.-(జి.అంజిబాబు)

అడవుల పరిరక్షణ విషయంలో ప్రపంచ దేశాల వేదికలపై భారతదేశ ప్రతినిధులు ఇచ్చే హామీలు ఆశాజనకంగా కనిపిస్తున్నా..దశాబ్దాలుగా క్షేత్రస్థాయి లో విధానాలు, చట్టాల అమలు తీరు అందుకు విరు ద్ధంగా ఉంటోంది. పాలనా వ్యవస్థలు అడవిని ఒక ఆర్థిక వనరుగా పరిగణించి పరిరక్షణ, వాణిజ్య లాభాలపై గుత్తాధిపత్యాన్ని చలాయిస్తున్నాయి. ఫలితంగా దశాబ్దా లుగా వనాల పరిరక్షణలో ప్రజల భాగస్వామ్యం నామ మాత్రం అవుతోంది. – గునపర్తి సైమన్‌
ప్రపంచ దేశాల్లో వందల కోట్ల జనాభా ప్రత్యక్షంగా,పరోక్షంగా అరణ్యాలపై ఆధారపడి జీవిస్తోంది. ప్రకృతి సంపదతోపాటు విశిష్టమైన జీవవైవిధ్యం కలిగిన అడవులు భూమిపై 80శాతం మేర వన్యప్రాణులు,వృక్షజాతులు,కీటకాలకు ఆవా సంగా ఉన్నాయివాతావరణ మార్పులకు దారితీసే క్లిష్ట పరిస్థితులను ఎదుర్కోవడంతోపాటు జీవుల మనుగడకు అవసరమైన స్వచ్ఛమైన గాలి, నీరు, ఆహారం, ఔషధాలను అందించడంలో వనాలది విశేష పాత్ర.అడవుల్లో లభించే ఆహార, ఔషధ, కలపేతర ఉత్పత్తులద్వారా ఏటా భారీగా ఆదాయం సమకూరుతోంది. అటవీ వనరుల సేకరణ ద్వారా పెద్ద సంఖ్యలో ప్రజలు పూర్తిస్థాయి ఉపాధి పొం దుతున్నారు.75శాతం స్వచ్ఛమైన నీటి ప్రవాహా లకు అడవులే ఆధారంగా నిలుస్తున్నాయి. భూమిపై ఉన్న అటవీ ప్రాంతాల విశిష్టత, వాటి పరిరక్షణ ఆవశ్యకతను గుర్తించేందుకు ప్రభుత్వాలు చర్యలు తీసుకోవాల్సి ఉంది.
లోపాలపై సమీక్ష అవసరం
అడవుల పరిరక్షణ విషయంలో ప్రపంచ దేశాల వేదికలపై భారతదేశ ప్రతినిధులు ఇచ్చే హామీలు ఆశాజనకంగా కనిపిస్తున్నా, దశాబ్దా లుగా క్షేత్రస్థాయిలో విధానాలు, చట్టాల అమలు తీరు అందుకు విరుద్ధంగా ఉంటోంది.పాలనా వ్యవస్థలు అడవిని ఒక ఆర్థిక వనరుగా పరిగణించి పరిరక్షణ, వాణిజ్య లాభాలపై గుత్తాధిపత్యాన్ని చలాయిస్తున్నాయి. ఫలితంగా దశాబ్దాలుగా వనాల పరిరక్షణలో ప్రజల భాగస్వామ్యం నామమాత్రం అవుతోంది.అడవుల రక్షణకు 10చదరపు కిలోమీ టర్ల పరిధిలో ఓ బీట్‌ అధికారి చొప్పున నియమిం చాలని గతంలో జాతీయ అటవీ కమీషన్‌ సూచిం చింది.వనాల అభివృద్ధికి కేంద్రం,రాష్ట్రాల బడ్జెట్‌ లలో నిర్దిష్టంగా నిధులను కేటాయించాలని సిఫా ర్సు చేసింది.అవేవీ అమలుకు నోచుకోలేదు. అడవుల పరిరక్షణలో ప్రజల భాగస్వామ్యం పెంచా లనే ఆశయంతో రెండు దశాబ్దాల క్రితం మొదలైన ఉమ్మడి అటవీ యాజమాన్యం, సామాజిక అటవీ యాజమాన్యం వంటి పథకాలు కనుమరుగయ్యా యి.ఎన్‌డీఏ ప్రభుత్వం కొత్త జాతీయ అటవీ విధా నం ముసాయిదాను ప్రకటించినా తరవాత పక్కన పెట్టేసింది.పర్యావరణ,అటవీ,వన్యప్రాణి సంరక్షణ, నీటి,వాయు కాలుష్య నియంత్రణ వంటి వేర్వేరు చట్టాలన్నింటినీ ఒకేగొడుగు కిందకు తీసు కొచ్చి సమగ్ర పర్యావరణ న్యాయ (నిర్వహణ)చట్టం తీసు కురావాలని సుబ్రమణియన్‌ కమిటీ కేంద్రానికి నివేదించింది.గతేడాది అటవీ పరి రక్షణ చట్టం-1980లో మార్పులుచేసి గనుల తవ్వకాలు, ప్రాజె క్టులకు అటవీ భూములిచ్చే ప్రక్రియను మరింత సరళతరం చేసేందుకు కేంద్రం ప్రయత్నిం చింది. వ్యతిరేకత రావడంతో ఆతరవాత వెనక్కి తగ్గింది. అడవుల పరిరక్షణలో ముందుగా వ్యవస్థా గత లోపాలను విశ్లేషించుకోవాల్సి ఉంది.దేశ వ్యాప్తంగా అడవితో మమేకమై జీవిస్తున్న స్థానికు లను వనాల పరిరక్షణలో భాగస్వామ్యం చేయడా నికి పటిష్ఠమైన కార్యాచరణ అమలు చేయాలి.అటవీ ఆధారిత ఉత్పత్తులే జీవనాధారంగా బతుకు తున్న ఆది వాసులు, ఇతర సమూహాలకు జరిగిన అన్యాయా న్ని సరిదిద్దాలనే ఆశయంతో అటవీ హక్కుల గుర్తిం పు చట్టం తెచ్చారు. దాని ప్రకారం వారికి కనీస హక్కులు దఖలు పరచడంలో అలస త్వం చోటు చేసుకుంది.ఫలితంగా ఆదివాసులు, అటవీ సిబ్బం ది మధ్య ఘర్షణ వాతావరణం పెరిగి పోతోంది. ఇలాంటి పరిస్థితులను నివారించేందుకు తగిన చర్యలు చేపట్టాలి.దేశంలో భూమి లేని నిరుపేదలు అడవుల్లో కలపేతర ఉత్పత్తుల సేకరణ ప్రధాన జీవనాధారంగా బతుకుతున్నారు. కేంద్ర ప్రభుత్వ అంచనాల ప్రకారం మూడు కోట్ల మంది అసంఘ టిత పేదలు ఏటారమారమి రెండులక్షల కోట్ల రూపాయల విలువైన అటవీ ఫలసాయ ఉత్ప త్తులను సేకరిస్తున్నారు. ప్రకృతి సిద్ధంగా అడవుల్లో లభించే సేంద్రియ ఉత్పత్తులైన తేనె,కరక్కాయ, కుంకుడు,నల్లజీడి గింజలతో పాటుచెట్లవేర్లు, వృక్షా ల బెరడు, ఇతర మూలికలు,పుష్పాలు వంటి ఔషధ ఉత్పత్తులు, గృహోపకరణాలు కలపేతర అటవీ ఫలసాయం కిందకు వస్తాయి. మొత్తం సేకరిస్తున్న ఉత్పత్తుల్లో 60శాతందాకా విదేశాలకు ఎగుమతి అవుతున్నాయి.ఇంతటి గిరాకీఉన్న ఈ ఉత్పత్తులను సేకరించే స్థానిక సమూహాలకు, ప్రభు త్వ వ్యవస్థ లకు సరైన ఆదాయం సమకూరడం లేదు.ఏళ్ల తరబడి అటవీ,గిరిజన సంక్షేమశాఖలమధ్య సమ న్వయం,సహకారం కొరవడటం,మార్కెట్‌ వసతు లు, రవాణా సౌకర్యాల కొరత మూలంగా పేదలు నామమాత్రం ధరలకే ప్రైవేటు వ్యాపారులకు విక్ర యించుకోవాల్సిన పరిస్థితులు నెలకొన్నాయి.
లక్ష్య సాధనలో విఫలం
వనాలకు నష్టం వాటిల్లకుండా అటవీ ఉత్పత్తుల సేకరణ,మార్కెటింగ్‌,అటవీ ఆధారిత కుటీర పరిశ్రమల ఏర్పాటును ప్రోత్సహించేందుకు రాష్ట్రాల్లో గిరిజన సహకార సంస్థ (జీసీసీ),గిరిజన మార్కెటింగ్‌ సహకార సమాఖ్య వంటి సంస్థలు ఏర్పాటయ్యాయి.కొన్ని రాష్ట్రాల్లో మినహా చాలా చోట్ల లక్ష్య సాధనలో అవివిఫలమయ్యాయి. అటవీ ఉత్పత్తులను సేకరించేవారికి శిక్షణ,మార్కెట్‌ వస తులు,మద్దతు ధరకల్పించే లక్ష్యంతో నాలుగేళ్ల క్రితం మొదలైన వనధన్‌ కార్యక్రమమూ ఆశించిన లక్ష్యాలను అందుకోలేదనే విమర్శలు ఉన్నాయి. అయిదేళ్ల క్రితంకేంద్రం వెదురును కలపేతర అటవీ ఫలసాయాల జాబితాలో చేర్చింది. ఈ నిర్ణ యానికి అనుగుణంగా వెదురుద్వారా జీవనోపాధు లను అభివృద్ధి పరిచేందుకు అవకాశాలున్నా పట్టించుకున్న దాఖలాలు లేవు.కలపేతర అటవీ ఫలసాయాల విషయంలో అటవీ,గిరిజన సంస్థలు నియంతృత్వ ధోరణివీడి స్థానిక సమూహాల జీవనో పాధుల వృద్ధికి,తద్వారా అడవుల పరిరక్షణ,విస్తీ ర్ణం పెంపునకు కృషి చేస్తే మంచి ఫలితాలు సిద్ధి స్తాయి.
విచ్చలవిడి నరికివేతతో వినాశనంకొన్ని దశాబ్దా లుగా వేగంగా క్షీణిస్తున్న అడవులతో మానవాళి భవిత ప్రమాదంలో పడిరది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఏటా కోట్ల ఎకరాల విస్తీర్ణంలో వనాలు వినాశనా నికి గురవుతున్నాయని అంచనా.అడవులు క్షీణిం చడం మూలంగా జీవనోపాధులు, జలవనరులతో పాటు వాతావరణంపై తీవ్ర ప్రభావం పడుతోంది. తుపానులు, భారీ వర్షాలు, వరదలు వంటి విపత్తు లు ముప్పేట దాడి చేస్తున్నాయి. అడవుల పరిరక్షణ కు నడుం కడుతున్నామంటూ ప్రపంచ దేశాలు పదేపదే చెబుతున్నా, విధానాల అమలు మాత్రం లోపభూయిష్ఠంగా ఉంటోంది.2010-2020 మధ్యకాలంలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఏటా సగటున 47లక్షల హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో అడవులు తరిగిపో యాయని ఆహార, వ్యవసాయ సంస్థ (ఎఫ్‌ఏఓ) తేల్చి చెప్పింది.జాతీయ అటవీసర్వే-2021 నివే దిక సైతం భారత్‌లో వనాలసుస్థిర ప్రగతిలో లోపా లను ఎండగట్టింది.అటవీ నిర్మూలనఅంటే ఏమిటి, కారణాలు,ప్రభావాలు,ప్రయోజనాలు నిరోధించే పద్ధతులు పాటించాలి.
అటవీ నిర్మూలన అంటే ఏమిటి?
మనకు తెలిసినట్లుగా,అడవులు భౌతిక వాతావరణంలో ఇతర మొక్కలు మరియు జంతు వులతో పాటు దట్టమైన చెట్లు పెరిగే పర్యావరణ వ్యవస్థ.ఈఅడవులే పర్యావరణ వ్యవస్థను నియం త్రిస్తాయి,సమతుల్యం చేస్తాయి. అడవుల యొక్క ఏకైక ఆర్థిక ప్రయోజనం ఏమిటంటే వివిధ రకాల ఉపయోగాలు కలిగిన కలప.ఈ అడవుల యొక్క ఇతర ముఖ్యమైన ప్రయోజనాలు ఆక్సిజన్‌ను విపరీ తంగా సరఫరా చేయడం, వన్యప్రాణులకు మద్దతు ఇవ్వడం,నీటి పట్టికను తనిఖీ చేయడం, కాలుష్యా న్ని తగ్గించడం, వాతావరణం మరియు ఉష్ణోగ్రతపై నియంత్రణ కలిగి ఉండటం,నేలనాణ్యతను నిలుపు కోవడం,మొక్కల జీవితంలో వైవిధ్యానికి మద్దతు ఇవ్వడం, నేల కోతను నివారించడం. మరోవైపు అటవీ నిర్మూలన,మానవజాతి ప్రయోజనం అభి వృద్ధికోసం చెట్లను నరికివేయడం మరియు అడవు లను నరికివేయడం. మరో మాటలో చెప్పాలంటే, అటవీ నిర్మూలన అంటే అటవీ భూమిని అటవీ యేతర ప్రాంతంగా మార్చడం, ఫలితంగా పర్యా వరణ వ్యవస్థ క్షీణించడం. ఐక్యరాజ్యసమితి ఫుడ్‌ అండ్‌ అగ్రికల్చర్‌ ఆర్గనైజేషన్‌ ప్రకారం, పారిశ్రా మిక విప్లవం కారణంగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రతి సంవత్సరం 18మిలియన్‌ ఎకరాల అడవులు పోతున్నాయి.
అటవీ నిర్మూలనకు కారణాలు
అధిక జనాభా : అటవీ నిర్మూలనకు అధిక జనాభా ప్రధాన కారణాలలో ఒకటి. జనాభా పెరిగేకొద్దీ వసతి మరియు ఇతర అవసరాలకు ఎక్కువ భూమి అవసరమవుతుంది. చెట్లను నరికివేయడం అనేది ప్రజల సంఖ్య పెరుగుదలకు అనులోమాను పాతం లో ఉంటుంది.
కలపపంట : ఆధునిక ప్రపంచంలో కలపకు చాలా విలువ ఉంది. జాతీయ, అంతర్జాతీయ మార్కెట్‌లో దీనికి అధిక డిమాండ్‌ ఉంది. చెట్లను నరికి, దాని కలప కోసం ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తారు. వివిధ ఉపయోగాలున్న మంచి నాణ్యమైన కలపను పొం దడం,పంపడం ద్వారా ప్రజలు చాలా ఆదా యాన్ని పొందుతారు. కలప సేకరణ పెరుగుతున్న వ్యాపా రం కాబట్టి,చాలా దేశాల్లో ఇది చట్టవిరుద్ధం. కలప సేకరణలో 75%పైగాఅక్రమంగా జరుగు తోంది. వ్యవసాయ విస్తరణ : వ్యవసాయ తోటలు అడవిని స్వాధీనం చేసుకున్నాయి. దాని వస్తువులకు పెరుగు తున్న డిమాండ్‌ కారణంగా 49% అడవులు వ్యవ సాయం కోసం నరికివేయబడ్డాయి. వ్యవసాయం భూసారాన్ని సులభంగా క్షీణింపజేస్తుంది కాబట్టి, ఈ భూములు పశువుల పెంపకానికి కేటాయించ బడతాయి.
మౌలిక సదుపాయాల విస్తరణ : అటవీ నిర్మూల నకు ఇది ఒక అద్భుతమైన కారణాలలో ఒకటి. రోడ్‌వేలు,రైల్వేలుఎయిర్‌వేలను నిర్మించడానికి టోన్‌ల చెట్లు నరికివేయబడ్డాయి మరియు కత్తి రించబడతాయి.
ఫారెస్ట్‌ఫైర్‌ : అటవీ నిర్మూలనకు ఊహించని అడవి మంటలు మరొక కారణం.ఇది చాలా సహజమైన దృగ్విషయం అయినప్పటికీ, ఈ అడవి మంటల కారణంగా పెద్దప్రాంతాలు ధ్వంసమ య్యాయి.
పశువులను ఎక్కువగా మేపడం : పశువుల పెంప కం అటవీ నిర్మూలనకు మరొక కారణం. పశువుల మేత మరియు పెంపకం కోసం పెద్ద అటవీ ప్రాంతం క్లియర్‌ చేయబడిరది.
షిఫ్టింగ్‌ సేద్యం యొక్క అభ్యాసం : షిఫ్టింగ్‌ వ్యవసా యం అనేది ఒకరకమైన వ్యవసాయం,దీనిలో ఒక భూమిని నిరంతరం వ్యవసాయంకోసంఉపయోగి స్తారు.భూమి దాని సంతానోత్పత్తిని కోల్పోయిన వెంటనే, మరొక భూమిని సాగుకోసం తీసు కుం టారు.ఇది సాధారణ ఆచారం కాబట్టి ఎకరా ల్లో భూమి నిస్సారంగా మారింది.సాగుకోసం ఎక్కువ చెట్లను నరికివేస్తున్నారు.
అటవీ నిర్మూలన ప్రభావాలు
గ్లోబల్‌ వార్మింగ్‌: కిరణజన్య సంయోగ క్రియ అనే ప్రక్రియ ద్వారా చెట్లు వాతావరణం నుండి కార్బన్‌ డయాక్సైడ్‌ను తొలగిస్తాయి. కాబట్టి చెట్లను కత్తిరించినప్పుడు ఆక్సిజన్‌ మరియు కార్బన్‌ డయాక్సైడ్‌ మధ్య సమతుల్యత దెబ్బతింటుంది. కాబట్టి అంతిమంగా కార్బన్‌ డయాక్సైడ్‌ స్థాయిలు పెరుగుతాయి మరియు అది భూమి నుండి వేడిని తప్పించుకోవడానికి అనుమతించదు, తద్వారా గ్లోబల్‌ వార్మింగ్‌కు దారితీస్తుంది. గ్లోబల్‌ వార్మింగ్‌ వెనుక అటవీ నిర్మూలన ప్రధాన కారణం.
నేలకోత : అటవీ నిర్మూలన,నేలకోత కలిసి ఉం టాయి.చెట్లు దాని మూలాలు అంగరక్షకుడిగా పనిచేస్తారు. నేల స్థానంలో ఉండటానికి సహాయ పడతాయి. అన్ని వృక్షసంపద హ్యూమస్‌ అధికంగా ఉండే మట్టి యొక్క పై పొరను కలిగి ఉంటుంది. అడవుల నరికివేత వల్ల ఇవన్నీ కొట్టుకుపోతాయి. అటవీ నిర్మూలన తర్వాత నేల నష్టం రేటు ఆశ్చర్య కరంగా ఉంది.
జీవవైవిధ్యంలో నష్టం : మొక్కలు, జంతువులు, కీటకాలు,పక్షులు, పురుగులు మరియు బ్యాక్టీరియా శిలీంధ్రాల వంటి అనేక సూక్ష్మజీవులకు ఆహారం మరియు ఆశ్రయాన్ని అందించే గృహాలు అటవీ. అటవీ నిర్మూలన వాటి సహజ ఆవాసాలకు అంత రాయం కలిగిస్తుంది కాబట్టి వీటన్నింటిలో అనేక రకాల జాతులను కోల్పోతుంది.
వరదలు : అటవీ నిర్మూలన తీవ్రమైన వరదలకు కారణమవుతుంది. అటవీ నిర్మూలన ప్రాంతంలోని నేల నీటిని పట్టుకోలేకపోతుంది,ఫలితంగా బుర దలు వరదలు ప్రేరేపిస్తాయి.
వాతావరణమార్పు : అటవీ నిర్మూలన వల్ల వాతా వరణం కూడా ప్రభావితమవుతుంది. వాతావర ణంలో కార్బన్‌ డయాక్సైడ్‌ స్థాయి మారడం దీనికి ప్రధాన కారణం. రాబోయే సంవత్సరాల్లో వాతావ రణంలో తీవ్రమైన మార్పు వస్తుందని పరిశోధకులు అంచనా వేశారు.
ఎడారీకరణ : అటవీ నిర్మూలనతో పాటు పైన పేర్కొన్న అంశాలన్నీ ఎడారీకరణకు దారితీస్తాయి. వాతావరణం వేడెక్కడం వల్ల నేల యొక్క సహజ ఆకృతి తగ్గి పొడిగా మారుతుంది. ఈ నేల సారవం తం కాకుండా సాగుకు పనికిరాదు. దీర్ఘకాలంలో ఇది ఎడారీకరణకు దారి తీస్తుంది.
నదులు,ఆనకట్టల సిల్టింగ్‌ : అటవీ నిర్మూలన వలన ఏర్పడే నేల కోత కారణంగా నదులు ఆనకట్ట లలో అవక్షేపాలు పేరుకుపోతాయి. దీంతో ఆనకట్ట ల జీవితకాలం తగ్గుతుంది.
పరిమిత మూలం : అడవులు సహజ వనరులు చెట్లను విపరీతంగా నరికివేయడంవల్ల అది పరిమి తంగాకొరతగా మారింది.అడవుల నరికి వేత వల్ల అడవులు అంతరించి పోతున్నాయి.
ఔషధాల నష్టం : అడవులలో సహజసిద్ధమైన ఔష ధాలు పుష్కలంగా ఉన్నాయి. అటవీ నిర్మూలన కారణంగా ఇవన్నీ ప్రమాదంలో ఉన్నాయి.
అటవీ నిర్మూలన యొక్క ప్రయోజనాలు
ఇది పెద్ద సంఖ్యలో ప్రజలకు ఉపాధి అవకాశాలను అందిస్తుంది.
అనేక పరిశ్రమలకు ముడి సరుకులను అందిస్తుంది.
చెట్లను నరికివేయడం ద్వారా బొగ్గు లభిస్తుంది, ఇది మంచి శక్తి వనరు.
పట్టణీకరణకు దారితీసే ఆర్థికాభివృద్ధి వృద్ధిని సక్రియం చేస్తుంది.
అటవీ నిర్మూలన కారణంగా ఆహార డిమాండ్‌ ఆహార సరఫరా సమానంగా ఉంటుంది.
నివాస అవసరాల కోసం ఎక్కువ భూమిని అందిస్తుంది.
అటవీ నిర్మూలన పశువుల మేతకు ప్రయోజనకరంగా ఉంటుంది.
ఇది తక్కువ ఆదాయ వర్గానికి ఆదాయాన్ని సమకూర్చే ప్రక్రియ.
అటవీ నిర్మూలన నియంత్రణకు చర్యలు
అటవీ నిర్మూలన: నష్టాన్ని నయం చేయడానికి ఉత్తమ మార్గం మరింత ఎక్కువ చెట్లను నాటడం. ఏదైనా వాణిజ్య ప్రయోజనం కోసం ఒక చెట్టును నరికితే, ఏకకాలంలో 10 చెట్లను నాటాలి.
పర్యావరణ సంస్థలు: పర్యావరణానికి మద్దతునిచ్చే మరియు తిరిగి నింపే ఈ సంస్థల పట్ల మనమం దరం సహాయం చేయాలి. డబ్బు అప్పుగా ఇవ్వ వచ్చు ఎక్కువ చెట్లను కొనుగోలు చేయడానికి నాటడానికి స్వచ్ఛంద కార్యక్రమాలు నిర్వహించ వచ్చు.
సరైన అవగాహన: మానవజాతి భవిష్యత్తు తరా లను రక్షించడానికి అటవీ నిర్మూలన అనం తర ప్రభావాల గురించి పౌరులందరికీ సరైన అవగా హన కల్పించాలి.
రీసైకిల్‌ చేసిన ఉత్పత్తులు : కాగితం,పుస్తకాలు, బ్యాగులునోట్‌బుక్‌ల వంటి రీసైకిల్‌ వస్తువులను ఉపయోగించమని వినియోగదారు లను ప్రోత్స హించాలి. తద్వారా ఈవస్తువుల తయారీకి అద నపు చెట్లను కత్తిరించాల్సిన అవసరం లేదు.
అటవీ సంరక్షణ చట్టం : అక్రమ కలప సేకరణను నివారించడానికి అటవీ సంరక్షణ చట్టాన్ని సవ రించి,ఖచ్చితంగా పాటించాలి.
వ్యవసాయ పద్ధతులు : వ్యవసాయపద్ధతుల్లో మార్పు అడవుల నరికివేతను తగ్గించగలదు.షిఫ్టింగ్‌ వ్యవ సాయాన్ని ఉపయోగించుకునే బదులు, రొటేషన్‌ క్రాపింగ్‌ని ఉపయోగించడం మరింత సాధ్యపడు తుంది.
ముగింపులో అటవీ నిర్మూలన అనేది పర్యావరణ వ్యవస్థను ప్రభావితం చేసే ప్రపంచ సమస్య. విలువైన చెట్లన్నీ ధ్వంసమయ్యాయి. ఇది మానవ నిర్మిత సమస్య, పైన పేర్కొన్న వ్యూహాలను అనుసరించడం ద్వారా సులభంగా క్రమబద్ధీ కరిం చవచ్చు.అడవుల పెంపకానికి పెద్దపీట వేయక పోతే మానవజాతి అంతరించిపోయే ప్రమా దం ఉంది.భూమి భవిష్యత్తు మనపై, మానవులపై ఆధారపడి ఉంటుంది.రాబోయే తరానికి ఆస్తిగా ఉండే మరిన్ని చెట్లను నాటడం ద్వారా మన భూమి ని కాపాడుకోవాలి.

రెండు తెలుగు రాష్ట్రాలలో ప్రైవేటు, కార్పొరేట్‌ స్కూళ్ల ఫీజులు చూస్తే కళ్లు తిరగాల్సిందే. కార్పొరేట్‌ స్కూళ్లల్లో ఎల్‌కేజీ ఫీజులే సుమారు రూ.50వేల నుంచి రూ.లక్షన్నర మధ్యలో వసూలు చేస్తున్నారు.ఇంకా విద్యా సంవత్సరం పూర్తి కాకుం డానే ప్రైవేట్‌, కార్పొరేట్‌ స్కూళ్లు 2024-25 విద్యా సంవత్సరానికి అడ్మిషన్ల ముసుగులో ఫీజుల మోత మోగిస్తున్నాయి. కొన్ని స్కూళ్లల్లోనైతే అప్పుడే అడ్మిషన్లు పూర్తయినట్లు చెబుతున్నారు.తమ పిల్ల లను నాణ్యమైన చదువులు చదివించాలన్న తల్లిదం డ్రుల కోరిక ప్రైవేట్‌ విద్యా సంస్థలకు మంచి అవకాశంగా తయారైంది. ప్రభుత్వ నిబంధనలను పక్కనపెట్టి అక్రమ వసూళ్లకు తెరతీశారు. పట్టణా ల్లో చదవాలంటే హాస్టలు వసతి కూడా వారికి అవసరమవుతుంది.దీంతో స్కూలు, హాస్టల్‌ పేరుతో ఒకటి నుంచి ఐదో తరగతి వరకు రూ.30వేల నుంచి రూ.50వేల వరకు,ఆ తర్వాత విద్యార్థు లకు పాఠశాలనుబట్టి రూ.60వేల నుంచి సుమారు లక్షరూపాయల వరకు వసూలు చేస్తున్నారు. కార్పొరేట్‌ విద్యాసంస్థలకు తాము తక్కువ కాదం టూ కొన్ని ప్రైవేట్‌ స్కూళ్లు ఇదే సంప్రదా యానికి దిగాయి. సాధారణ చదువులతో ఐఐటి ఫౌండేషన్‌ అంటూ మరికొంత నొక్కుతున్నాయి.దీంతో విద్యా ర్థులను స్కూళ్లలో చేర్పించేందుకు వచ్చి,వెనక్కి వెళ్ళ లేక చేర్పించే సాహసం చేయలేక తలిదండ్రులు తలలు పట్టుకుంటున్నారు.
విద్యాహక్కు చట్టం అమలు తుంగలోకి
విద్యాహక్కు చట్టం సెక్షన్‌-6 ప్రభుత్వ నిబంధనల ప్రకారం అడ్మిషన్లు జరగాలి. సెక్షన్‌-11ప్రైవేటు యాజమాన్యాలు గవర్నింగ్‌ బాడీ నిర్ణయించే ఫీజు కంటే ఎక్కువ వసూలు చేయ కూడదు. ప్రభుత్వ నిబంధనల ప్రకారం విద్యార్థుల నుంచి వసూలు చేస్తున్న ఫీజుల వివరాలను నోటీసు బోర్డులోపెట్టాలి.సెక్షన్‌1,2ప్రకారం స్కూల్‌ స్టాఫ్‌ సెలక్షన్‌ కమిటీ ప్రభుత్వ నిబంధనల ప్రకారం టీచర్లను,నాన్‌ టీచింగ్‌ స్టాఫ్‌ను నియ మించి వారి వివరాలు, విద్యార్హత, వారికి ఇచ్చే వేతనాల వివరా లను నోటీస్‌ బోర్డ్‌లో పెట్టాలని చట్టం చెబుతుంది. సెక్షన్‌-12ప్రకారంటీచర్‌,విద్యార్థుల నిష్పత్తి 1:20 కి మించరాదు.విద్యా హక్కు చట్టం ప్రకారం ప్రతి ప్రైవేటు యాజమా న్యం 25 శాతం సీట్లను ఎస్‌సి, ఎస్‌టి, వికలాంగు లకు, మైనారిటీలకు కేటాయిం చాలి. పాఠశాల యాజమాన్యాలు నోట్‌ బుక్స్‌, యూనిఫారాలు, స్కూల్‌ బ్యాగులు, ఇతర స్టేషనరీని అమ్మరాదు. ఎక్కడ కొనుగోలు చేయాలో కూడా సూచించరాదు. విద్యార్థుల ఫీజు వివరాలను ఆన్‌లై న్‌లో ఉంచాలి. ఆట స్థలం తప్పనిసరిగా ఉండాలి. మున్సిపాలిటీ పరిధిలో పాఠశాలల్లో 1000 చదర పు మీటర్ల ఆటస్థలం, గ్రామీణ ఇతర ప్రాంతాల్లో 2000 చదరపు మీటర్ల ఆటస్థలం తప్పనిసరిగా ఉండాలి. పాఠశాల యాజమాన్యం అభం శుభం తెలియని చిన్నారుల చేతికి స్కూల్‌ ఫీజుల రసీదులు ఇస్తున్నది.మీఅమ్మనాన్న ఇంకా ఫీజు చెల్లించలే దంటూ వారిని కించ పరుస్తున్నారు. ఫీజు స్లిప్పు లను చిన్నారుల చేతికిస్తే జరిమానా ఉంటుంది. అనుమతులు లేకుండా స్కూళ్లను ప్రారంభించ కూడదు. ప్రభుత్వ అనుమతి తోనే ప్రారంభించాలి. ఆరు నెలల్లోపు అనుమతులు పొందాలి. భవనానికి ప్రహరీ ఉండి, గాలి వెలుతురు బాగా వచ్చేలా ఉండాలి.చిన్నారులు నిద్రపోవడానికి ప్రత్యేకంగా విశ్రాంతి గది ఉండాలి. మరుగుదొడ్లు, స్నానాల గదిలో టవలు, సబ్బులు ఉంచి, పరిశుభ్రత చర్యలు పాటించాలి. ప్లే స్కూల్‌కు తప్పనిసరిగా ప్లే స్కూల్‌ అని బోర్డు పెట్టాలి. ప్రవేశాలు పూర్తయిన తర్వాత తల్లిదండ్రుల కమిటీని నెలలోపు నియమించాలి. ఈ కమిటీని ఏటామారుస్తుండాలి.ప్రతి నెల సమా వేశం ఏర్పాటు చేసి ఆవివరాలను నమోదు చేయా లి.పిల్లలకు జంక్‌ఫుడ్‌ను అనుమతించ కూడదు. పోషకాలతో కూడిన ఆహారాన్ని మాత్రమే ఇవ్వాలి. ఇటువంటి నిబంధనలు చాలా స్కూళ్లు పాటించ కుండా నడుపుతున్నాయి.ప్రతిజిల్లాకు జిల్లా విద్యా శాఖ అధికారి పర్యవేక్షణలో కమిటీని ఏర్పాటు చేసి, ఫీజులను నియంత్రించే ఆలోచన చేయాలి. అధిక ఫీజులు వసూలు చేస్తున్నటువంటి ప్రైవేటు పాఠశాలల పైన కఠిన చర్యలు తీసుకోవాలి. అవస రమైతే పాఠశాలల గుర్తింపును రద్దు చేసే విధంగా చర్యలు చేపట్టాలి.
తమ పిల్లలకు ఇంగ్లీష్‌ మీడియం చదు వులు చెప్పించాలనే ఉద్దేశంతో అడ్మిషన్ల కోసం ప్రైవేట్‌ స్కూళ్లకు వెళుతున్న తల్లిదండ్రులు అక్కడి ఫీజులు చూసి, వాటిని కట్టడం తమ వల్ల కాదని నిరాశతో వెనుదిరిగి వస్తున్న స్థితి తెలుగు రాష్రా ్టలలో నెలకొంది. ప్రభుత్వం ఎన్ని జీవోలు, నిబంధ నలు రూపొందించినా తమ రూల్‌ తమదే అనేలా కార్పొరేట్‌, ప్రైవేట్‌ స్కూళ్లు ప్రవర్తిస్తున్నాయి. కొన్ని స్కూళ్లయితే ఒకేసారి మొత్తం అడ్మిషన్‌ ఫీజు, పాఠశాల ఫీజు కట్టాలనే నిబంధనలను అమలు చేస్తున్నాయి. లేదంటే అడ్మిషన్లు ఇవ్వబోమంటూ విద్యార్థుల తల్లిదండ్రులను భయాందోళనకు గురి చేస్తున్నాయి. 2024-25కి గాను పలు పాఠశాలల యాజమాన్యాలు ఫీజులు భారీగా పెంచాయి. ప్రస్తు తం ఉన్న ఫీజుల కంటే ఎక్కువగా 10నుంచి 30 శాతం వరకు ఫీజులు పెంచారు. దీంతో విద్యార్థుల తల్లిదండ్రులపై మోయలేని భారం పడుతోంది. అంతేకాకుండా ఈవిద్యా సంవత్సరం వార్షిక పరీక్ష లు ఇంకా ముగియక ముందే వచ్చే ఏడాదికి కట్టా ల్సిన స్కూల్‌ ఫీజుల విషయంలో కొన్ని కార్పొరేట్‌, ప్రవేట్‌ పాఠశాలల యాజమాన్యాలు ఇప్పటికే విద్యార్థుల తల్లిదండ్రులకు వాట్సాప్‌ మెసేజ్‌లు, నోటీసులు, మెయిళ్లు పంపడం గమనార్హం. కొత్తగా తీసుకునే అడ్మిషన్లు గడువు తేదీలు ముగిశాయి. విద్యా హక్కు చట్టానికి విరుద్ధంగాస్క్రీనింగ్‌ టెస్టులు, తల్లిదండ్రులు ఇంటర్వ్యూల ఆధారంగా వారు చేస్తున్న ప్రొఫెషన్‌ తెలుసుకుని వివక్షాపూరితంగా వ్యవహరిస్తూ అసమానతలు పెంచుతున్నారు.
ఫీజులపై నియంత్రణ ఏది ?
ప్రైవేటు, కార్పొరేట్‌ ఫీజుల నియంత్రణ కోసం అన్ని రకాల ఉత్తర్వులూ వున్నాయి. కానీ ఆచరణలో అవన్నీ ఉత్తవే. 1994లో వచ్చిన జీవో నెం-1 ప్రైవేటు పాఠశాలలు స్థాపన, నిర్వహణ, అడ్మిషన్లు, ఫీజులు, ఉపాధ్యాయుల పర్యవేక్షణ, తనిఖీలు తదితర విధివిధానాలను స్పష్టం చేస్తు న్నాయి. వాటిని అమలు చేయలేమని ప్రైవేటు విద్యాసంస్థలు చెప్పేస్తున్నాయి. 2009లో వచ్చిన జీవో నెం-91లో ఫీజు స్ట్రక్చర్‌ నిర్వచించబడిరది. వాటిని అమలు చేయకుండా ప్రైవేటు యాజమా న్యాలు కోర్టుకు వెళ్ళి స్టే తెచ్చుకున్నాయి. ప్రైవేటు, కార్పొరేట్‌ పాఠశాలల్లో పేద విద్యార్ధుల చదువు కోసం విద్యాహక్కు చట్టం కల్పించిన ఉచిత విద్యకు తీసు కొచ్చిన జీవోనెం 46/2010పై కూడా కోర్ట్‌ స్టే తీసుకుని వచ్చారు. పాఠశాలల్లో ప్రభుత్వ పాఠ్య పుస్తకాలు వినియోగించడం లేదు. షూ, టై, బెల్టు అమ్మే వ్యాపార కేంద్రాలుగా పాఠశాలలు మారినా చర్యలు తీసుకోకుండా అధికారులు చేతులెత్తేశారు. ఈ నేపథ్యంలో ప్రైవేటు,కార్పొరేట్‌ ఫీజుల నియం త్రణకై అనేక వాదనలు జరుగుతున్నాయి. అటాన మస్‌ హోదా కల్గిన విద్యాసంస్థలలో ప్రభుత్వం జోక్యం చేసుకోరాదని యాజమాన్యం వాదనలు వినిపిస్తున్నాయి.2002లో ’’టి.ఎ.పారు.వర్సెస్‌ కర్ణాటక ప్రభుత్వం’’2003లో’’ఇస్లామిక్‌ ఎడ్యు కషన్‌ అకాడమీ వర్సెస్‌ కర్ణాటక ప్రభుత్వం’’, 2004లో’’మోడరన్‌ స్కూల్‌ వర్సెస్‌ ఢల్లీి ప్రభు త్వం’’,2005లోపి.ఎ.ఇనాందారి వర్సెస్‌ మహా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం’’ కేసులలో సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పులలో చాలా స్పష్టత వచ్చింది. నాన్‌ ప్రాఫిట్‌ సంస్థలైన ప్రైవేటు విద్యాసంస్థలుక్యాపిటేషన్‌ ఫీజులు వసూలు చేయకుండా సరైన యంత్రాంగం ఏర్పాటు చేయాల్సిన బాధ్యత ప్రభుత్వాలపై ఉం దని సుప్రీం తెలిపింది. కానీ ఈ మార్గదర్శకాలు ఎక్కడా అమలు కావడం లేదు.
నియంత్రణ చట్టం అవశ్యం
ప్రైవేటు ఫీజుల దందాను నియంత్రిం చేందుకు తమిళనాడు,కర్ణాటక,మహారాష్ట్ర, రాజస్ధాన్‌,పశ్చిమ బెంగాల్‌,పంజాబ్‌ సహా15 రాష్ట్రాల్లో అక్కడి ప్రభుత్వాలు ప్రత్యేక చట్టాలు తెచ్చా యి.తెలంగాణలో కూడా ఇదే బాట పట్టాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తొలుత భావించింది.దాదాపు 11వేల ప్రైవేటు బడులను నియంత్రణ పరిధిలోకి తేవాలని భావించింది.కానీ ఆచరణలో గత ప్రభుత్వం ఈ కృషి చేయలేదు.రాజ్యాంగం కల్పించిన ఆర్టికల్‌ 19(1) ప్రకారం విద్యను ఉచితంగా అందించాలి. ప్రైవేటు విద్యాసంస్థల నిర్వహణలో ఉపాధ్యాయుల జీతాలు ఉంటాయి కాబట్టి ప్రతి సంవత్సరం ప్రభు త్వం ఆయా సంస్థల ఎకౌంట్లను సమగ్రంగా పరిశీ లించి సరైన కారణాలు ఉన్నప్పుడు మాత్రమే నిర్వ హణ ఖర్చులు15శాతం మించకుండా పెంచుకు నేలా చట్టం చేయాలి. ప్రతి సంవత్సరం తల్లిదం డ్రులు,పాఠశాల యాజమాన్యం,విద్యావేత్తలు, జిల్లా స్థాయిలో జిల్లాకలెక్టర్‌,జడ్జి కమిటీ సభ్యులుగా ఉన్న ‘డిస్ట్రిక్ట్‌ ఫీ రెగ్యులేషన్‌ కమిటీ’ ఫీజులను నియం త్రణ చేసే నియంత్రణ వ్యవస్థ ఉండాలి. పాఠశా లలను దుకాణాలుగా మార్చి టై, బెల్ట్‌, పాఠ్యపుస్త కాలు అమ్మడంపైనా నియంత్రణ చేయాలి. ప్రత్యేక చట్టాన్ని ఆమోదించి ప్రతి సంవత్సరం ఫీజులను పక్కాగా అమలు చేయాలి. ప్రభుత్వ పర్యవేక్షణ పెంచాలి.ప్రభుత్వం నిర్దేశించిన ఫీజులను ధిక్కరిం చిన సంస్థలపై చర్యలు తీసుకునేలా ప్రభుత్వం కఠిన చట్టాలు రూపొందించాలి. ప్రైవేటు విద్యా సంస్థలలో ఫీజుల నియంత్రణ చట్టం కోసం విద్యా ర్థులు,తల్లిదండ్రులు,విద్యావేత్తలు,చిన్న విద్యాసంస్థ ల యాజమాన్యాలు కూడా ఉద్యమం చేపట్టాల్సి బాధ్యత ఉంది.
ఎక్కడ ఫీజుల నియంత్రణ చట్టం?
ప్రయివేట్‌,కార్పొరేట్‌ స్కూల్స్‌లో ఫీజుల మోత మోగుతోంది. ఇది ప్రతియేటా విద్యార్థుల తల్లిదండ్రులకు భారమవుతోంది.ప్రయివేట్‌, కార్పొ ంట్‌,ఇంటర్నేషనల్‌ పేరుతో నడిపిస్తున్న స్కూల్స్‌ ఇష్టారాజ్యంగా ఫీజులు వసూలు చేస్తున్నాయి. ఇటు విద్యాశాఖాధికారులుగానీ,అటు ప్రభుత్వంగానీ ఆ స్కూల్స్‌పై ఎటువంటి చర్యలు తీసుకోకపోవడం విడ్డూరంగా ఉంది. ప్రభుత్వ నిబంధనలు ఈ స్కూల్స్‌లో క్షేత్రస్థాయిలో అమలు కాకపోవడం దారుణం. ఫీజులను కట్టడి చేస్తామంటూ సంవత్స రాల నుంచి చెబుతున్న మాటలను ఆచరణలో మాత్రం పెట్టడం లేదు. ప్రొ. తిరుపతిరావు కమిటీ అంటూ కొన్ని రోజులు, మంత్రుల కమిటీ అంటూ కొన్నిరోజులు ప్రభుత్వ పెద్దలు కాలయాపన చేశారు.చివరికి ఈ రెండు కమిటీలు ఇచ్చిన సిఫార సులను పక్కన పెట్టేశారు. దీంతో ఫీజులు మళ్లీ ఎంత పెంచుతారో అంటూ తల్లిదండ్రులు ఆందో ళన చెందుతున్నారు.రాష్ట్రంలో పైచిలుకు కార్పొ రేట్‌, ప్రయివేట్‌ స్కూల్స్‌ ఉండగా, వీటిలో దాదాపు గా లక్షల మంది చదువుతున్నారు.ఫలితంగా ప్రయి వేట్‌,కార్పొరేట్‌ విద్యాసంస్థల్లో అడ్మిషన్ల కోసం వెళ్లిన తల్లిదండ్రులకు ఫీజులు చూస్తే దిమ్మ తిరుగు తుంది.రాష్ట్రంలో కొన్ని పాఠశాలకు పర్మిషన్‌ లేక పోయినా అద్దె భవనాలు చూపిస్తూ నిబంధనలకు విరుద్ధంగా ఉన్న అడ్మిషన్ల పేరుతో డబ్బులు దండు కుంటున్నాయి యజమాన్యాలు. గత సంవత్సరం ఫీజు కంటే 20నుంచి 30శాతం వరకు ఫీజులు పెంచు తున్నాయి.స్కూల్స్‌ స్థాయిని,విద్యార్థుల సంఖ్యకు అనుగుణంగా ఫీజులు పెంపకం నడు స్తుంది.కార్పొరేట్‌స్కూల్స్‌ బ్రాంచీల పేరుతో రాష్ట్రం లో నిర్మానుష్యంగా ఉండే ప్రాంతాల్లో స్కూల్స్‌ ఏర్పాటు చేస్తున్నారు.ఈ ప్రాంతాల్లో అడిగే నాథుడు లేడనే ఉద్దేశాలతో విద్యాలయాలు నడిపిస్తున్నారు. విద్యార్థుల తల్లితండ్రులను పరోక్షంగా భయాం దోళన గురిచేస్తున్నారు.రాష్ట్రంలో నారాయణ, శ్రీ చైతన్య,భాష్యం,సెయింట్‌ జోసెఫ్‌ పబ్లిక్‌, కృష్ణవేణి టాలెంట్‌,శాంతినికేతన్‌,నాగార్జున స్కూల్స్‌ వివిధ ప్రాంతాలలో బ్రాంచిల పేరుతో విద్యా వ్యాపారం సాగిస్తున్నారు. ఆఖరికి పపుస్తకాలు, బూట్లు, టై, బెల్ట్‌ వరకు ఇష్టం వచ్చినట్లు రేటు పెట్టి అమ్ముతు న్నారు. నిజానికి ప్రభుత్వ సూచనల మేరకు స్కూల్‌ పరిధిలో ఇవి అమ్మరాదు అని నిబంధన ఉన్న పట్టించుకోకుండా వీటిని అమ్ముతున్నారు. పూర్తిస్థాయిలో భవనాలు ఉండవు, క్రీడా స్థలాలు ఉండవు,ఇరుకైన తరగతి గదులు, మౌలిక సదుపా యాలు ఉండవు. ఫైర్‌ సేఫ్టీ ఉండవు అయినప్పటికీ ఈ స్కూలుకు రెన్యువల్‌కు దరఖాస్తు పెట్టుకుంటే విద్యాశాఖ అధికారులు అనుమతులిచ్చేస్తున్నారు. స్కూల్‌ ఫీజుల పెంపును నియంత్రించేందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఓచట్టం చేయాలని నిర్ణయం తీసు కుంది. జనవరిలో జరిగిన మంత్రివర్గ సమావే శంలో మంత్రులతో ఫీజు నియంత్రణకు విధివిధా నాలు ఏర్పాటు చేసేందుకు ఉప సంఘాన్ని నియ మించారు.ఈ కమిటీకూడా ప్రతిప్రయివేట్‌, కార్పొ రేట్‌ స్కూల్లో ఫీజుల వసూళ్లపై సమగ్ర విచారణ చేసి తల్లిదండ్రులకు భారం కాకుండా ఉండే ఫీజు లు రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి సిఫారసులు చేసింది. వీటిపై ప్రత్యేక చట్టం చేసేందుకు అసెంబ్లీలో బిల్లు ప్రవేశ పెట్టాలి. కానీ ఇప్పటివరకు ఆ ప్రయత్నం జరగ లేదు.అటువైపు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆలోచిస్తున్నట్లు, అడుగులు కూడా పడకపోవడం గమనార్హం. ప్రత్యేక చట్టం చేయాలని విద్యార్థి సంఘాలు, పేరెంట్స్‌ అసోసియేషన్‌ నిరసనలు వ్యక్తం చేస్తున్న గాని ప్రభుత్వం పట్టించుకోకపోవడం బాధాకరం. వాస్తవానికి ఏవిద్యా సంస్థనైనా ట్రస్ట్‌ పేరిట నడ పాలి. దానికి ఒక గవర్నమెంట్‌ బాడీ ఏర్పాటు చేయాలి.అయితే కార్పొరేట్‌ పాఠశాలలో నామ మాత్రంగా గవర్నమెంట్‌ బాడీ చూపిస్తున్నా, అధి కారం మొత్తం యాజమాన్యం చేతుల్లో పెట్టుకుం టుంది.కొన్ని స్కూల్స్‌ ఒకేసారి మొత్తం ఫీజు కట్టా లని నిబంధనలను అమలు చేస్తున్నాయి. లేదంటే అడ్మిషన్లు ఇవ్వడం లేదు. అందుకే వెంటనే రాష్ట్రం లోని అన్ని ప్రయివేట్‌, కార్పొరేట్‌ పాఠశాలలో ఫీజు నియంత్రణ ఉండేటట్టు విద్యాశాఖ అధికా రులు చర్యలు తీసుకోవాలని విద్యార్థి సంఘాలు, తల్లితండ్రులు డిమాండ్‌ చేస్తున్నారు.-(టి.నాగరాజు)

ప్రపంచ మార్కెట్‌లో తక్కువ ధరలకే దొరికే టప్పుడు దేశీయంగా ఎందుకు పండిరచడం అన్న సామ్రాజ్యవాదుల వాదన ఎంత బూటకమో దీనిని బట్టే స్పష్టం ఔతోంది. కొన్ని దేశాలు అన్ని రకాల పంట లనూ పండిరచలేనప్పుడు ప్రపంచ మార్కెట్‌లో పోటీ అన్నది అర్ధం లేనిది. అన్నిదేశాలూ అన్ని రకాల పంట లనూ పండిరచి, తమకు అవసరం లేని వాటిని చౌకగా ఎగు మతిచేసి, కావలసినవాటిని దిగుమతి చేసు కున్నప్పుడు మార్కెట్‌ సూత్రం వర్తిస్తుంది. కాని కొన్ని దేశాల దగ్గర పెట్టుబడి అధికంగా పోగుబడినప్పుడు, మరికొన్ని దేశాలు పేద దేశాలుగా మిగిలిపోయి నప్పుడు సమన్యాయం వర్తించదు. అటువంటప్పుడు కీలకమైన తిండిగింజల విషయంలో దిగుమతుల మీద ఆధార పడవలసిన పరిస్థితిని కొని తెచ్చుకోవడం ఏ దేశానికైనా ఆత్మహత్యా సదృశమే ఔతుంది.
ప్రపంచం మొత్తం మీద గోధుమ ఎగు మతుల్లో 30శాతం రష్యా, ఉక్రెయిన్‌ దేశాల నుంచే జరుగుతుంది.తమ ఆహారఅవసరాల కోసం చాలా ఆఫ్రికన్‌ దేశాలు ఈరెండు దేశాల మీదే ఆధారపడ తాయి.ఇప్పుడు ఆరెండు దేశాల నడుమ సాగుతున్న యుద్ధం కారణంగా ఆఫ్రికన్‌ దేశాల ఆహార సరఫరాలు దెబ్బతిన్నాయి.యుద్ధం ముగిసిన తర్వా త కూడా ఈవిషయంలో మామూలు పరిస్థితి తిరిగి వెంటనే రాకపోవచ్చు.ఆరెండు దేశాల్లో పంట సాగువిస్తీర్ణం యుద్ధం కారణంగా తగ్గి పోయింది. ప్రపంచ మొక్కజొన్న ఎగుమతుల్లో 20 శాతం ఒక్క ఉక్రెయిన్‌ నుంచే జరుగుతాయి. ఈ మొక్క జొన్న సరఫరాకూడా దెబ్బ తింటోంది.చాలా బల హీన దేశాల ఆహార లభ్యత ఇందువలన దెబ్బ తింటోంది. అంతే కాదు, చాలా దేశాలకు ఎరువు లను సరఫరా చేసేది రష్యానే.ఇప్పుడు వాటి సర ఫరా కూడా దెబ్బ తింటోంది. వెరసి ప్రపంచం మొత్తం మీద ఆహార వస్తువులధరలు బాగా పెరగ డానికి, ఆహార లభ్యత దెబ్బ తినడానికి ఈ పరిస్థితి దారితీస్తుంది.
రష్యా-ఉక్రెయిన్‌ యుద్ధం ప్రారంభం కావ డానికి ముందరి నెల ఫిబ్రవరి నాటి ధరలతో పోల్చితే మేనెల నాటి ముఖ్యఆహార ధాన్యాల ధరలు 17శాతం పెరిగాయి. మరింత ఎక్కువ సంఖ్యలో ప్రజలు కరువు పరిస్థితులను ఎదుర్కొనే వాతా వరణం ఏర్పడిరది. రాబోయే రోజుల్లో పరిస్థితులు మరింత ఇబ్బందికరంగా తయారౌతాయి. ముఖ్యం గా పశ్చిమాసియా,ఆఫ్రికాదేశాలు-యెమెన్‌, ఇథి యోపియా,సోమాలియా,సూడాన్‌,దక్షిణ సూడాన్‌, నైజీరియా,కాంగో రిపబ్లిక్‌, ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌ వంటి దేశాలు ఈ ముప్పుకు ఎక్కువగాలోనయ్యే ప్రమాదంఉంది. ఇటువంటి పరిస్థితులు ఎదురవవచ్చునని నిపు ణులు ముందు నుండే హెచ్చరిస్తున్నారు. యుద్ధ రంగంలో పోతున్న ప్రాణాల గురించే ఎక్కువ మంది పట్టించుకుంటున్నారు కాని తిండి దొరకని పరిస్థితులు ఏర్పడినందువలన, ఈ యుద్ధంతో ఏ మాత్రమూ సంబంధం లేని దేశాల్లో, యుద్ధం జరుగుతున్న చోటికి చాలా దూరాన ఉన్న దేశాల్లో ఎన్ని ప్రాణాలు పోయే పరిస్థితులు ఏర్పడుతు న్నాయో వారికి పట్టడం లేదు. ముఖ్యంగా పశ్చిమ, సంపన్న దేశాల వారికి ఈ సమస్య అస్సలు పట్ట డం లేదు. ఐతే,ఈచర్చలో కేంద్ర స్థానంలో ఉన్న ప్రశ్న వేరు. దానినెవరూ అడగడమే లేదు. ‘’ప్రపం చంలో కొన్ని దేశాలు కరువు ముంగిట ఎందుకు నిలబడాల్సిన పరిస్థితి ఉన్నది?ఎక్కడ ఆహార ధాన్యా ల సరఫరాలో తేడా వచ్చినా,ఈ దేశాలలోనే ఎందుకు భారీగా ప్రాణ నష్టం జరుగుతుంది? అసలు కరువు ప్రమాదానికి లోనయ్యే పరిస్థితుల్లో కొన్ని దేశాలు ఎందుకు ఉండవలసిన పరిస్థితి ఏర్పడిరది ?’’ ఈ ప్రశ్నకు వెంటనే వచ్చే సమా ధానం ఈ విధంగా ఉంటుంది. ఈ కరువు దేశా లు స్వయంగా యుద్ధం కారణంగా దెబ్బతిన్న దేశా లుగా ఉన్నాయి. ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌ కాని, సూడాన్‌ కాని, పశ్చిమ ఆఫ్రికా దేశాలు కాని యుద్ధాల చరిత్ర కలిగివున్నాయి.కొన్నిదేశాలలో ఆయుద్ధాలు ఇటీ వల దాకా సాగుతూనే వున్నాయి. ఈ యుద్ధాల కారణంగా ఆహార సరఫరా దెబ్బ తిన్నది. దాని ప్రభావం వలన ఆ దేశాలు కరువు పరిస్థితులను ఎదుర్కొంటున్నాయి. ఐతే ఈ వివరణ ఏ మాత్ర మూ సరతృప్తినివ్వదు. ఇక్కడ మనం యుద్ధం అంటే రెండు దేశాల మధ్య జరిగేదానినే కాకుండా, ఒక దేశంలో జరిగేఆంతరంగిక తిరుగుబాటును (దీనినే మనం ఉగ్రవాదం అంటున్నాం) కూడా పరిగణన లోకి తీసుకోవాలి. ఐతే ఈ తిరుగుబాట్లు అనేవి వెలుపలి నుండి రుద్దేవి కావు. ఆదేశంలోని పేదరి కంలో,ఆహారం సైతం దొరకని పరిస్థితు లలో ఈ తిరుగుబాట్ల మూలాలు ఉంటాయి. అందుచేత తిరుగుబాట్ల వలన ఆహార లభ్యత దెబ్బ తిన్నదనే వివరణ చెల్లదు. ఇకరెండో విషయం: ఈ యుద్ధా లు, లేక తిరుగుబాట్లు దాదాపు మూడో ప్రపంచ దేశాలన్నింటా జరిగాయి. కానికొన్ని దేశాలు మాత్ర మే కరువు ముంగిట నిలవాల్సిన పరిస్థితి ఎందుకు ఉంది ? దీనికి సరైన సమాధా నం ఒక్కటే. కొన్ని దేశాలు సామ్రాజ్య వాదుల డిమాండ్లకు తలొగ్గి తమ ఆహార భద్రతను బలి చేశాయి. వలస దేశాలుగా ఉన్న కాలంలో చాలా మూడో ప్రపంచ దేశాల్లో తలసరి ఆహార లభ్యత చాలా ఎక్కువగా పడిపో యింది. దానివలన ఆ దేశాల్లో ఆ కాలంలో కరువు పరిస్థితులు ఏర్ప డ్డాయి. వలసపాలన నుండి విముక్తి సాధిం చాక వాటిలో చాలా దేశాలు తమ దేశీయ ఆహార ధాన్య ఉత్పత్తిని పెంచడానికి పూనుకు న్నాయి. వలసాధి పత్యం నుండి బైట పడడం అంటే అందులో ఆహార స్వయంసమృద్ధి సాధించడం ఒక ప్రధాన అంశంగా ఉన్నది. కాని ఈ ప్రయత్నాన్ని సామ్రా జ్యవాద దేశాలు అడ్డుకున్నాయి. ఆహార స్వయం సమృద్ధి అన్న భావనే సరైనది కాదని, ప్రపంచం అంతా ఒకటే మార్కెట్‌గా ఉన్నప్పుడు చౌకగా లభించే చోట నుండి ఆహారధాన్యాలను కొనుక్కునే వీలు ఉన్నదని,ఆఅవకాశాన్ని వదులు కుని స్వం తంగా పండిరచుకోవాలనే తాపత్రయం ఎందుకని సామ్రాజ్యవాదం వాదించింది. ప్రపంచ వాణిజ్య సంస్థ ఎజెండాలో ఇదొక అంశంగా సామ్రాజ్య వాదం జొప్పించగలిగింది. ఆహార స్వయం సమృద్ధి లక్ష్యంగా ఉండేదానికన్నా ప్రపంచ మార్కెట్‌లో వేటికి ఎక్కువ గిట్టుబాటు అవుతుందో ఆపంటలను పండిరచేందుకు ఎక్కువ ప్రాధాన్యత నివ్వాలని డబ్ల్యు.టి.వో చెప్తుంది. ఇప్పుడు సంపన్న పెట్టుబడి దారీ దేశాలు కొన్ని రకాల ఆహార ధాన్యాలను ఎప్పుడూ తమ దేశీయ అవసరాలకు మించి ఎక్కువ గా పండిస్తూంటాయి. వాటి వద్ద ఆధాన్యాలు ఎప్పు డూ నిల్వ ఉంటాయి.ఐతే ఉష్ణ,సమశీతోష్ణ మండల ప్రాంతాల్లో పండే పంటలు చాలా వరకు ఈ సంప న్న దేశాల్లో పండవు. తాజా కూరగా యలు, పళ్ళు,జనుము,పత్తి వంటి పీచు పంటలు, చెరకు, నూనె గింజలు,సుగంధ ద్రవ్యాలు వంటివి అక్కడ పండ వు. మూడో ప్రపంచ దేశాల్లో అధిక భాగం ఈ ఉష్ణ, సమశీతోష్ణ మండల ప్రాం తాలలో ఉన్నాయి. ఆ దేశాల్లో భూ వినియోగాన్ని తమకు అను కూలంగా మార్చగలిగితే, అది రెండు విధాలుగా సంపన్న పశ్చిమ దేశాలకు లాభదా యకం ఔతుంది.తమ వద్దనున్న మిగులు ధాన్యపు నిల్వ లను ఆమూడో ప్రపంచ దేశాలకు అంట గట్ట వచ్చు. తమకు అవసరమైన పంటలను ఆ మూడో ప్రపంచ దేశాల్లో పండిరచేటట్టు చేయడం ద్వారా తమ అవసరాలను తీర్చుకోవచ్చు (ఆ పంట ల్లో బయో ఇంధనానికి ఉపయోగించే మొక్కజొన్న వంటివి కూడా ఉన్నాయి). తక్కిన మూడో ప్రపంచ దేశాల కన్నా ఆఫ్రికా దేశాలు సామ్రాజ్యవాదుల వత్తిడికి ముందుగా తలొగ్గాయి. అందుకనే తక్కిన ప్రపంచంలో కన్నా ఆఫ్రికాలోనే ఎక్కువ దేశాలు కరువు ముంగిట్లో ఉండే దేశాల జాబితా లోకి చేరాయి. వాటిలో నుంచి కేవలం రెండే రెండు దేశాల ఉదాహరణలను చూద్దాం. ఒకటి నైజీరి యా. ఆఫ్రికాలోకెల్లా అత్యధిక జనాభా ఉన్న దేశం ఇది. 20 కోట్లకు పైగా జనాభా ఉన్నారు. రెండోది కెన్యా.నయా ఉదారవాద విధానాలు అత్యంత జయ ప్రదంగా అమలు చేసిన దేశంగా కెన్యా గురించి సంపన్న పశ్చిమ దేశాలు నిన్నమొన్నటి దాకా పొగుడుతూ వచ్చాయి. ఐరాస కు చెందిన ఆహార, వ్యవసాయ సంస్థ (ఎఫ్‌.ఎ.ఓ) అందించిన గణాం కాలను బట్టి1990లో నైజీరియా తలసరి తిండి గింజల ఉత్పత్తి 129.37ఉండేది కాస్తా 2019 నాటికి 101.09కి పడిపోయింది. మూడే మూడు దశాబ్దాల లోపల 20శాతం కన్నా అధి కంగా పడి పోయింది. కెన్యాలో కూడా ఇదే కాలం లో తలసరి ఆహారధాన్యాల ఉత్పత్తి 132.82, ఉండి 107. 97కి పడిపోయింది. 1980లోనైతే కెన్యా తలసరి ఉత్పత్తి 155.96 ఉండేది. అంటే నాలుగు దశా బ్దాల వ్యవధిలో ముప్పై శాతానికి మించి పడి పోయింది! ఇంత గణనీయంగా దేశీయ ఉత్పత్తి తగ్గిపోతే ఇక దిగుమతుల మీద ఆధారపడాల్సి వస్తుంది. అప్పుడు ఆ దేశాలు కరువు ముంగిట నిలబడివుండే పరిస్థితి ఏర్పడుతుంది. ప్రపంచ మార్కెట్‌లో తక్కువ ధరలకే దొరికేటప్పుడు దేశీయంగా ఎందుకు పండిరచడం అన్న సామ్రా జ్య వాదుల వాదన ఎంత బూటకమో దీనిని బట్టే స్పష్టం ఔతోంది. కొన్ని దేశాలు అన్ని రకాల పంట లనూ పండిరచలేనప్పుడు ప్రపంచ మార్కెట్‌లో పోటీ అన్నది అర్ధం లేనిది. అన్ని దేశాలూ అన్ని రకాల పంటలనూ పండిరచి, తమకు అవసరం లేని వాటిని చౌకగా ఎగుమతి చేసి, కావలసిన వాటిని దిగుమతి చేసుకున్నప్పుడు మార్కెట్‌ సూత్రం వర్తిస్తుంది. కాని కొన్నిదేశాల దగ్గర పెట్టుబడి అధి కంగా పోగుబడినప్పుడు, మరికొన్ని దేశాలు పేద దేశాలుగా మిగిలిపోయినప్పుడు సమన్యాయం వర్తించదు. అటువంటప్పుడు కీలకమైన తిండి గింజల విషయంలో దిగుమతుల మీద ఆధారపడ వలసిన పరిస్థితిని కొని తెచ్చుకోవడం ఏ దేశాని కైనా ఆత్మహత్యా సదృశమే ఔతుంది. వలస పాలనకు వ్యతిరేకంగా ఉద్యమాలు జరిగిన ప్రతీ దేశంలోనూ ఈ సత్యాన్ని అవగతం చేసుకున్నారు. దేశం స్వతంత్రంగా మనగలగడం అంటే ఆహార స్వయం సమృద్ధి అని నిర్ధారించుకున్నారు. దాన ర్ధం దేశంలో ప్రతీ ఒక్కరికీ సరిపడా తిండి లభించే స్థితి కోసం ప్రయత్నించారని కాదు. కాని కనీస స్థాయి వినియో గాన్ని గ్యారంటీ చేసేందుకు ప్రయ త్నించారు. సామ్రాజ్యవాదుపై ఆధారపడ కుండా మూడో ప్రపంచ దేశాలు చిన్న చిన్న గ్రూపులుగా ఏర్పడి ఆహార స్వయం సమృద్ధి విషయంలో పరస్పరం సహకరించుకున్నాయి. ఈవిధానాన్ని తొలుత ఆఫ్రికా దేశాలు విడనాడాయి. సామ్రాజ్య వాద ఒత్తిడులకు తలొగ్గాయి. అందుకు ఇప్పుడు మూల్యం చెల్లించు కుంటున్నాయి. కరువు ముంగిట్లో నిలబడివున్నాయి. భారతదేశం స్వతం త్రం వచ్చిన తొలిదినాల్లో ‘’గ్రో మోర్‌ ఫుడ్‌’’నినా దాన్ని చేపట్టి దేశీయంగా ఆహారోత్పత్తిని పెంచా లని ప్రచారం చేపట్టింది. కాని అమెరికా వలలో పడి పి.ఎల్‌-480 పథకం కింద అమెరికా నుండి ఆహారధాన్యాలను కొనుగోలు చేయడం మొదలు బెట్టింది. ఎప్పుడైతే 1960 దశకంలో సంభవించిన కరువు కాటకాల కాలంలో ఈ స్కీము అక్కరకు రాలేదో, అప్పుడే మన ప్రభు త్వానికి జ్ఞానోదయం అయింది. ఆహార స్వయం సమృద్ధి ప్రాధాన్యత బోధపడిరది.ఆ తర్వాత హరిత విప్లవం చేపట్టింది. ఆహరిత విప్లవం తన లక్ష్యా లను సంపూర్ణంగా నెరవేర్చిందని చెప్పలేం కాని ఆహార ధాన్యాల ఉత్పత్తి విషయంలో మన కాళ్ళ మీద మనం నిలబడగల పరిస్థితి ఏర్పడిరది. కాని సామ్రాజ్య వాదులు మాత్రం మన ఆహార స్వయంసమృద్ధిని దెబ్బ తీయడానికి నిరంతరం ప్రయత్నాలు కొన సాగిస్తూనే వున్నారు. వారి ప్రయత్నాలకు మోడీ ప్రభుత్వం ఊతం ఇచ్చినట్టు వ్యవహరించింది. నల్ల వ్యవసాయ చట్టాలను జారీ చేసింది. కనీస మద్దతు ధర వ్యవస్థను రద్దు చేయడానికి సిద్ధమైంది. మన దేశ ఆహార భద్రతకి ఈ కనీస మద్దతు ధర అనేది చాలా కీలకమైనది. దేశ రైతాంగం సాహసోపే తంగా సాగించిన పోరాటం ప్రస్తుతానికి మనల్ని కాపాడిరది. ప్రభుత్వం ఆ చట్టాలను వెనక్కి తీసు కోక తప్పలేదు. ప్రస్తుతానికి మన ఆహార భద్రత నిలబడిరది. కాని అది అంతర్ధానం కాకుండా ఉండాలంటే ప్రజానీకం నిరంతరం అప్రమత్తంగా ఉండాల్సిందే.
ఆకలిచావులు పట్టవు కానీ …
దేశంలోని ఆకలి చావులు పట్టవు… కానీ ప్రజలు తినే ఆహారంపై ఆంక్షలు పెడుతు న్నారు కేంద్ర పాలకులు. బీఫ్‌పై నిషేధం పేరుతో ఆవు,గేదె,ఎద్దు,ఒంటెలను తినడాన్ని నిషేధిం చటం ఒక కుట్రపూరిత చర్య. దీనివెనుక ఈ దేశాన్ని శాఖాహార దేశంగా మార్చాలనే సంఫ్న్‌ సిద్ధాంతం అమలవుతోంది. బీఫ్‌ తినే వారిపై నిన్నటి వరకు మోరల్‌ పోలీసింగ్‌ చేసిన వారు ఇప్పుడు కేంద్రంలో అధికారాన్ని అడ్డుపెట్టుకుని డైరెక్ట్‌ పోలీసింగ్‌ ప్రయోగించబోతున్నారు. ఈదేశంలోని దళిత గిరిజనులు ఇష్టంగా తినే అహారాన్ని ఏవో మతప రమైన కారణాలు చెపుతూ దూరం చేసే పనికి మోడీ సర్కారు సిద్ధమైంది. నిషేధంగా చెప్పబ డుతున్న ఆవు,ఎద్దు,గేదెలను పెంచేది కాసేదీ కడిగేదీ…వాటి యోగక్షేమాలు చూసేదీ ప్రధానంగా దళితులే. ఇవన్నీ సామాన్యుల ఇండ్లలో పెంపుడు జంతువులు.
వ్యవసాయం, పాడి అవసరాలకోసం జంతువులను వాడి, అవి అవసరం తీర్చలేని పరిస్థి తిలో కబేళాలకు అప్పజెప్పటం సహజంగా జరిగే పని. దీన్ని అడ్డుకుంటాం. వీటిని తినేవారిపై దాడు లు చేస్తామనే వారు దీన్ని అడ్డుకోవడానికి వారికి ఉన్న అర్హత ఏమిటో ఆలోచించుకోవాలి? ఇక్కడ మోడీ సర్కారు కాని, ఆ ప్రభుత్వాన్ని వెనకనుండి నడిపిస్తున్న సంఫ్న్‌ సంస్థలు కాని గుర్తుపెట్టు కోవాలిసిన అంశం ఏమిటీ అంటే..బీఫ్‌ అంటే ఎక్కడో అడవుల్లో సహజసిద్ధంగా పెరిగే జంతువుల మాంసం కాదు. ఈ దేశంలోని పేద మధ్యతరగతి ఇండ్లలో వారి చేతులతో పెంచుకునే జంతువుల మాంసం. పెంచుకునే వారి హక్కులు కాలరాసేలా ప్రభుత్వాలు వ్యహరించడం సరైంది కాదు. పైకి బీఫ్‌ని నిషేధిస్తున్నట్టు చెపుతున్నా వారి అసలు టార్గెట్‌ మాంసాహారం లేకుండా చేసే కుట్రే. ఆహారంపై దాడి చేయటం ఏమిటి అనేది దేశం లోని ప్రగతిశీల శక్తుల ప్రశ్న. నిజానికి దేశంలో ఒక్క బీఫ్‌మీద ఏడాదికి లక్షకోట్ల వ్యాపారం జరుగు తోంది. మిగతా జంతువులు అనగా కోళ్లు, మేకలు, గొర్రెలు, చేపలు కలిపితే ఇది ఇంకా ఎక్కువే. లక్షలాదిమంది ప్రత్యక్ష ఉపాధి పొందుతున్నారు. వీటన్నింటినీ విస్మరిస్తూ తీసుకొనే నిర్ణయాలు దేశ అభివద్ధికి మంచిది కాదు. ఆదిమానవుడి కాలం నుండే మనిషికి మాంసాహారం అలవాటు. దీన్ని వక్రీకరిస్తూ దేవుడికి,మతానికి,నమ్మకాలకి మాంసా హారాన్ని ముడిపెట్టి మాంసం తినడం పాపం అనే వాదనని సంఫ్న్‌శక్తులు ముందుకు తీసుకెళ్తున్నాయి. ఈ రోజు మాంసాహారం తినేవారిపై జరగు తున్న దాడి ఈ దేశం తమ భుజాలపై మోస్తున్న ఉత్పత్తి రంగంలో పనిచేసే వారిపై, వారి అహారపు అల వాట్లపై దాడిగానే చూడాలి. అసలు ఇక్కడ మోడీ సర్కార్‌ సమాధానం చెప్పాల్సిన విషయాలు ఏమిటీ అంటే అహారపు అలవాట్లు అనేది వ్యక్తిగత విష యం. కొందరు కొన్ని కూరలు తింటారు, కొందరు తినరు. కొందరు మాంసాహారం ఇష్టంగా తింటా రు, కొందరు అసలు ముట్టరు. ఇది వారి ఇష్టాయి ష్టాలూ అలవాట్లను బట్టి ఉంటుంది. మరి ఇలాంటి వ్యక్తిగత విషయంలోకి పాలకులు ఎందుకు తలదూ రుస్తునట్టు?పాలించే ప్రభువులు చూడాల్సింది దేశంలోని అందరి ప్లేట్లలో ఆహారం ఉందా, లేదా…లేకపొతే ఎందుకు లేదు. అందరికీ ఆహరం చేరాలంటే ఎటువంటి చర్యలు చేపట్టాలి అని ఆలోచించాలి. దేశంలోని ప్రజలందరికీ సరిపడు ఆహారం అందుబాటులో ఉందా?ఉపాధి లబి óస్తోందా? ఆహారాన్ని పండిరచే రైతుకు గిట్టు బాటు ధర లేదు. దేశంలో రైతుల ఆత్మహత్యలు రోజు రోజుకీ పెరుగుతున్నాయి. తెలుగు రాష్టాల్లో మిర్చి రైతుల గోస అందరికీ తెలిసిందే. తమిళ నాడు మహారాష్ట్ర రైతుల ఉద్యమం చూస్తూనే ఉన్నాం. దేశంలో ఆహారాన్ని ఉత్పత్తి చేసే వారికీ రక్షణ కల్పించలేని కేంద్ర పాలకులకు తినే ఆహారం గురించి అడిగే హక్కు ఎక్కడిది?మరి ఎవరి ప్రయోజనాలకోసం సమైక్య స్ఫూర్తిని దెబ్బతీస్తూ కేంద్రం ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది. నిజానికి ఈ నిర్ణయాన్ని కేరళ,బెంగాల్‌,ఢల్లీి లాంటి చాలా రాష్ట్రా లు వ్యతిరేకిస్తున్నా ఏఅజెండా అమలు కోసం కేంద్రం ఈనిర్ణయాన్ని అమలు చేసేందుకు పూనుకుందీ? బీఫ్‌ మీద నిషేధం అమలుచేస్తున్న సర్కారు దానికి శ్రాస్తీయ కారణాలు ఉంటే అర్థం చేసుకోవొచ్చు. కానీ, కొన్ని నమ్మకాల ఆధారంగా నిషేధం ఏమిటి అనే సమాధానం చెప్పాలి. నమ్మ కాలు వేరు,పాలన వేరు,ఒక నమ్మకం కలిగిన వారు వేరే నమ్మకం కలిగిన వారిపై భౌతిక దాడికి దిగ కుండా ఆపడమే పాలకుల పని. కానీ కొన్ని నమ్మ కాలు మోయడమో,వాటి అజెండాగా పాలన నడప డటం సరైంది కాదు.లౌకిక విలువలు కలిగి ప్రపం చానికే ఆదర్శంగా నిలబడిన భారతదేశంలో నమ్మ కాల ఆధారంగా పాలన సాగిస్తామంటే భారత ప్రజలు సమ్మతించరు.-(కందుకూరి సతీష్‌ కుమార్‌)

వాతావరణంలో అనూహ్య మార్పులు చోటు చేసుకుంటున్నాయి. అసాధారణ స్థాయిలో ఉష్ణోగ్ర తలు పెరుగుతుంటే..వానాకాలంలో సాధారణ వర్షాలు కురిసే అవకాశాలు ఉండడం లేదు. అకాల వర్షాలు.. కరవు.. తుఫాన్లు..సర్వసాధారణమై పోయాయి. ఈ సంవత్సరంలో ఎండలు ప్రజలను భయపెడుతున్నాయి. వేసవిలో సాధారణం కన్నా 4 నుంచి 5 డిగ్రీల వరకు అధికంగా ఉష్ణోగ్రతలు నమోదవుతున్నాయి.సముద్ర ఉష్ణోగ్రతల పెరుగు దలతో తీవ్ర తుఫాన్లు వస్తున్నాయని వాతావరణ శాఖ పేర్కొంటోంది. వాతావరణంలో మార్పుల కారణంగానే ఉష్ణోగ్ర తలు అధికమౌతున్నాయని వాతావరణ శాఖాధి కారులు అంచనా వేస్తున్నారు. ఇది ఇలాగే కొనసాగితే ముప్పు ఉంటుందని హెచ్చరి స్తున్నారు. పర్యావరణ పరిరక్షణపై తక్షణం దృష్టి సారించి తగిన చర్యలు తీసుకోవాలని సూచిస్తున్నారు.
ఉష్ణోగ్రతలు 45 డిగ్రీలకు చేరే ప్రాంతాల్లో వడగాలులు వీస్తాయని, ప్రజలు అప్రమత్తంగా ఉండాలని హైదరాబాద్‌ వాతావరణ శాఖ హెచ్చరించింది. రాష్ట్రంలో పొడి వాతావరణ తీవ్రత కూడా క్రమంగా బాగా పెరుగు తోందని.. ఇలాంటి వాతావరణం ఉన్న సమయంలో ప్రజలు ఎండలో తిరగవద్దని సూచిస్తోంది. ఇటీవలే ఒడిషాలో తీరం దాటిన ఫోని తుఫాన్‌ తీవ్ర మార్పులకు కారణమౌ తోందని వెల్లడిరచింది. తుఫాన్‌ సమయంలో ఏపీలోని పలు ప్రాంతాల్లో అత్యధికంగా టెంపరేచర్స్‌ నమోదయ్యాయని..సాధారణం కన్నా 7.1 డిగ్రీలు అధికమని వాతావరణ శాఖ తెలిపింది. గ్లోబల్‌ వార్మింగ్‌ ప్రపంచానికి పెనువిపత్తుగా మారబోతోందని శాస్త్రవేత్తలు హెచ్చరిస్తున్నారు.మనుషుల చర్యల వల్ల వాతవరణంలోకి కార్బన్‌ డై ఆక్సైడ్‌ ఉద్గారాలు భారీగా పెరిగాయి. ఫలితంగా ఉష్ణోగ్రతలు కూడా మండుతున్నాయి. ధ్రువాల్లో మంచు కరుగుతోంది. ప్రతికూల వాతావరణ పరిస్థితులు పెరుగుతున్నాయి.ఇంతకీ వాతావరణ మార్పుల గురించి మనకేం తెలుసు?
వాతావరణ మార్పు అంటే..
భూమి సగటు ఉష్ణోగ్రత 15 డిగ్రీ సెంటీగ్రేడ్లు. గతంలో ఇది ఇంతకన్నా ఎక్కువగా, తక్కువగా కూడా ఉంది.ఈ ఉష్ణోగ్రతలో మార్పులు సహజమే. అయితే, మునుపటి కన్నా చాలా వేగంతో ఇప్పుడు ఉష్ణోగ్రతలు పెరుగుతు న్నాయని శాస్త్రవేత్తలు అంటున్నారు. గ్రీన్‌ హౌజ్‌ ఎఫెక్ట్‌ దీనికి కారణమని వారు చెబుతున్నారు.గ్రీన్‌ హౌజ్‌ ఎఫెక్ట్‌ అంటే సూర్యుడి నుంచి భూమిపైకి వచ్చే శక్తిలో కొంత భూమిపైనే నిలిచిపోవడం.భూమిపై నుంచి పరావర్తనం చెంది అంతరిక్షంలోకి వెళ్లాల్సిన సౌరశక్తిని గ్రీన్‌ హౌజ్‌ వాయువులు గ్రహించు కుని తిరిగి భూమిపైకి చేరేలా చేస్తున్నాయి. ఫలితంగా వాతావరణం, భూ ఉపరితంల వేడెక్కుతున్నాయి.ఈ ఎఫెక్ట్‌ లేకపోతే భూమి ఇంకో30డిగ్రీ సెంటీగ్రేడ్స్‌ చల్లగా ఉండేది. జీవం మనుగడ కష్టమయ్యేది.అయితే,ఈ గ్రీన్‌ హౌజ్‌ ఎఫెక్ట్‌కు పరిశ్రమలు, వ్యవసాయం వల్ల వెలువడే వాయువులు తోడై మరింత శక్తిని గ్రహించి, ఉష్ణోగ్రతలను పెంచుతున్నాయని శాస్త్రవేత్తలు అంటున్నారు.దీన్నే గ్లోబల్‌ వార్మింగ్‌ (భూమి వేడెక్కడం),వాతావరణ మార్పులు అంటారు.
గ్రీన్‌ హౌజ్‌ వాయువులు ఇవే…
గ్రీన్‌ హౌజ్‌ వాయువుల్లో అత్యంత ప్రభావ వంతమైంది నీటి ఆవిరి. కానీ, అది వాతా వరణంలో కొన్ని రోజులపాటే ఉంటుంది. కార్బన్‌ డై ఆక్సైడ్‌ చాలా కాలం ఉంటుంది. అది పారిశ్రామికీకరణ కన్నా ముందు ఉన్న స్థాయిలకు వెళ్లాలంటే కొన్ని వందల ఏళ్లు పడుతుంది. సముద్రాల్లాంటి సహజ జలవనరులు దాన్ని పీల్చుకోగలవు. శిలాజ ఇంధనాలను మండిరచడం వల్లే అత్యధికంగా కార్బన్‌ డై ఆక్సైడ్‌ విడుదలవుతోంది. కార్బన్‌ డై ఆక్సైడ్‌ను పీల్చుకునే అడవులను నరికి, కాల్చేయడం వల్ల కూడా కార్బన్‌ వెలువడుతోంది. గ్లోబల్‌ వార్మింగ్‌ ఎక్కువవుతోంది. 1750లో పారిశ్రామిక విప్లవం మొదలైనప్పటితో పోలిస్తే కార్బన్‌ డై ఆక్సైడ్‌ స్థాయిలు 30శాతం పెరిగాయి.గత 8 లక్షల ఏళ్లలో వాతావరణంలో ఈ స్థాయిలో కార్బన్‌ డై ఆక్సైడ్‌ ఎప్పుడూ లేదు. మనుషుల చర్యల వల్ల మీథేన్‌, నైట్రస్‌ ఆక్సైడ్‌ లాంటి ఇతర గ్రీన్‌ హౌజ్‌ వాయువులు కూడా వెలువ డుతున్నాయి.అయితే,కార్బన్‌ డై ఆక్సైడ్‌ అంతటి స్థాయిలో అవి లేవు.
గ్లోబల్‌ వార్మింగ్‌కు ఆధారాలు ఉన్నాయా?
పారిశ్రామిక విప్లవం కన్నా ముందునాళ్లతో పోల్చితే ప్రపంచ సగటు ఉష్ణోగ్రత ఇప్పుడు ఒక సెంటీగ్రేడ్‌ పెరిగినట్లు ప్రపంచ వాతావరణ సంస్థ (డబ్ల్యూఎంఓ) చెబుతోంది.అత్యధిక సగటు ఉష్ణోగ్రతలు నమోదైన 20 ఏళ్లు..గత 22 ఏళ్లలోనే ఉన్నాయి.2005-2015 మధ్య సగటు సముద్ర మట్టం 3.6 మిల్లీమీటర్లు పెరిగింది.ఉష్ణోగ్రత పెరగడం వల్ల నీరు వ్యాకోచించి ఇది ఎక్కువగా జరిగింది. కరుగు తున్న మంచు కూడా సముద్ర మట్టాలు పెరగ డానికి ప్రధాన కారణమని శాస్త్రవేత్తలు అంటు న్నారు. ఉష్ణోగ్రత పెరుగుతున్న ప్రాంతాల్లో హిమనీనదాలు కరుగుతున్నాయి. ఆర్కిటిక్‌ సముద్ర మంచు 1979కి ఇప్పటికీ చాలా తగ్గిపోయిందని ఉపగ్రహాలు తీసిన ఫొటోలు సూచిస్తున్నాయి. గ్రీన్‌లాండ్‌పై పరుచుకున్న మంచు కూడా కొన్నేళ్లుగా రికార్డు స్థాయిలో కరుగుతోంది. పశ్చిమ అంటార్కిటికాపై ఉన్న మంచు ద్రవ్యరాశి కూడా తగ్గుతోంది. తూర్పు అంటార్కిటికాలోనూ ఈ పరిణామం మొదలవ్వొచ్చని తాజాగా ఓఅధ్యయనం హెచ్చరించింది. పంటలు, జంతువులపైనా వాతావరణ మార్పుల ప్రభావం కనిపిస్తోంది. మొక్కల్లో పూలు పూసే, పండ్లు కాసే సమయా లు ముందుకు జరుగుతున్నాయి. జంతువులు వలస వెళ్తున్నాయి. ఉష్ణోగ్రత ఎంత పెరగవచ్చు? భూ ఉపరితల ఉష్ణోగ్రత 1850తో పోల్చితే 21వ శతాబ్దం చివరినాటికి1.5 డిగ్రీసెంటీ గ్రేడ్‌ పెరగొచ్చు.చాలా వరకూ అంచనాలు ఇదే సూచిస్తు న్నాయి.ప్రస్తుతం ఉన్న గ్లోబల్‌ వార్మింగ్‌ పరిస్థితులే ఇకపైనా కొనసాగితే పెరుగుదల 3నుంచి 5డిగ్రీసెంటీగ్రేడ్‌లు కూడా ఉండొచ్చని డబ్ల్యూఎంఓ అంటోంది.ఉష్ణోగ్రత లో 2డిగ్రీ సెంటీగ్రేడ్‌ల పెరుగుదల ప్రమాదకర పరిస్థి తులకు దారితీయొచ్చని అంచనా వేస్తు న్నారు.ఉష్ణోగ్రత పెరుగుదలను 1.5 డిగ్రీ సెంటీగ్రేడ్‌ లకు కట్టడి చేసుకోగలిగితే క్షేమం గానే ఉండొ చ్చని ఇటీవలి కాలంలో శాస్త్ర వేత్తలు,నాయకులు అంటున్నారు.ఉష్ణోగ్రత పెరుగుదలను 1.5డిగ్రీసెంటీగ్రేడ్‌లకు అదుపు చేయాలంటే సమాజం అన్ని విధాలుగా త్వరి తగతిన మారాల్సి ఉంటుందని ఇంటర్‌గవర్న్‌ మెంటల్‌ ప్యానెల్‌ ఆన్‌ క్లైమేట్‌ ఛేంజ్‌ (ఐపీసీసీ) నివేదిక అభిప్రాయపడిరది.గ్రీన్‌ హౌజ్‌ ఉద్గారాల కట్టడి విషయంలో రాజకీయంగా జరుగుతున్న కృషికి ఐరాస నేతృత్వం వహిస్తోంది. చైనా నుంచే అత్యధికంగా కార్బన్‌ డై ఆక్సైడ్‌ ఉద్గారాలు వెలువడుతున్నాయి. ఆ తర్వాతి స్థానాల్లో అమెరికా,యురోపియన్‌ యూనియన్‌ సభ్య దేశాలు ఉన్నాయి.జనాభా నిష్పత్తి ప్రకారం చూస్తే, వీటిలో ఉద్గారాలు చాలా ఎక్కువ.ఇప్పటికిప్పుడు గ్రీన్‌ హౌజ్‌ వాయువుల ఉద్గారాలు గణనీయంగా తగ్గించు కున్నా, వాతావరణంపై ప్రభావం తప్పదని శాస్త్రవేత్తలు అంటున్నారు.
ప్రభావం ఎలా ఉంటుంది?
వాతావరణ మార్పుల ప్రభావం ఎలా ఉంటు దన్నదానిపై స్పష్టత లేదు.ప్రతికూల వాతావరణ పరిస్థితులు పెరుగతాయి. దీంతో మంచినీటి కొరత ఏర్పడొచ్చు.ఆహార ఉత్పత్తిపైనా తీవ్ర ప్రభావం పడొచ్చు.వరదలు,తుఫానులు, వడ గాలుల వల్ల మరణాల సంఖ్య పెరగొచ్చు. భూతాపం పెరగడం వల్ల ఎక్కువ నీరు ఆవిరవుతుంది. వాతావరణంలో తేమ శాతం పెరుగుతుంది.ఫలితంగా చాలా ప్రాంతాల్లో వర్షపాతం ఎక్కువవుతుంది.కొన్ని ప్రాంతాల్లో మంచుపడుతుంది.తీరాలకు దూరంగా ఉండే ప్రాంతాల్లో వేసవుల్లో కరవు ముప్పు ఎక్కువవు తుంది. సముద్ర మట్టాలు పెరుగుతాయి కాబట్టి వరదలు కూడా పెరగొచ్చు.ఈ మార్పులను తట్టుకునే సామర్థ్యం లేని పేద దేశాలపై ప్రభా వం విపరీతంగా ఉండొచ్చు.పరిస్థితులకు అంత త్వరగా అలవాటుపడలేవు కాబట్టి కొన్ని రకాల మొక్కలు, జంతువులు తరించిపోవచ్చు. మలేరియా లాంటి వ్యాధులు, పోషకాహార లోపాల బారిన కోట్ల మంది పడొచ్చని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్‌ఓ)అంచనా వేసింది.వాతావరణంలో పెరిగిన కార్బన్‌ డై ఆక్సైడ్‌ను సముద్రాలు ఎక్కువగా పీల్చుకోవడం వల్ల వాటి ఆమ్లత్వం ఇంకా పెరగొచ్చు. కోరల్‌ రీవ్స్‌కు ముప్పు ఏర్పడొచ్చు.వాతావరణ మార్పు లపై స్పందించడమే ఈ శతాబ్దంలో మానవా ళికి అతిపెద్ద సవాలు కాబోతోంది.
ఈ వాతావరణం అనూహ్యం!
వాతావరణంలో ఆకస్మిక మార్పులు చోటు చేసుకుంటున్నాయి. మునుపెన్నడూ లేనంతగా ఈ నెలలో తీవ్ర వడగాడ్పులు వీస్తున్నాయి. రెండు, మూడు రోజుల నుంచి పెనుగాలులు, పిడుగులతో భారీవర్షాలు కురుస్తున్నాయి. అకాల వర్షాలతో వ్యవసాయానికి తీవ్ర నష్టం వాటిల్లుతోంది. భూతాపం ప్రభావంతో కొన్నాళ్లుగా వాతావరణంలో అసాధారణ పరిస్థితులు నెలకొంటున్నట్టు నిపుణులు విశ్లేషిస్తున్నారు. గడిచిన మూడేళ్ల పాటు పసిఫిక్‌ మహాసముద్రంలో కొనసాగిన లానినా బలహీ నమై ప్రస్తుతం తటస్థంగా ఉంది. ఇది కొద్దిరోజు ల్లో ఎల్‌నినో దశకు చేరుకుంటుం దని అంచనా వేస్తున్నారు. దీనికి అనుగుణంగా భూమధ్య రేఖకు ఆనుకుని పసిఫిక్‌ మహాసము ద్రంలో ఉపరితల ఉష్ణోగ్రతలు క్రమేపీ పెరుగు తున్నందున ఆ ప్రభావం మన దేశంపై ఉం టుందని పేర్కొంటున్నారు. బంగాళాఖాతం, అరేబియా సముద్రంలో ఉపరితల ఉష్ణోగ్రతలు పెరగడంతో ఈ నెల తొలివారం నుంచి దేశం లో ఎండల తీవ్రత పెరగడంతో పాటు వడగా డ్పులు వీచాయి.రోజుల తరబడి ఎండలకు భూ ఉపరితలం వేడెక్కింది.ఈ నేపథ్యంలో భూమధ్య రేఖ నుంచి ఉత్తర దిశగా 10 డిగ్రీల అక్షాం శం వరకూ ఆవరించిన అధిక పీడనం మూడు రోజుల క్రితం మరింత పైకి అంటే 15 డిగ్రీల అక్షాం శం వైపు వచ్చింది.ఈ కారణంగా బంగాళా ఖాతం, అరేబియా సముద్రం నుంచి వచ్చే గాలులు, ఉత్తరాది నుంచి వచ్చే పొడి గాలుల కలయికతో గాలుల విచ్ఛిన్నత (విండ్‌ డిస్‌కంటి న్యూటీ) ఏర్పడడంతో వాతావరణ అనిశ్చితి నెలకొంది.దీంతో గత మూడు రోజుల నుంచి రాష్ట్రంలో ఈదురుగాలులు, పిడుగులు, అక్కడ క్కడా వడగళ్లతో వర్షాలు పడుతు న్నాయి. క్యుములోనింబస్‌ మేఘాలు ఆవరిస్తే రెండు, మూడు గంటల వ్యవధిలోనే తీవ్ర విధ్వంసం సంభవిస్తుందని ఇస్రో వాతావరణ నిపుణుడు పేర్కొన్నారు.గత నెలలో కురిసిన వర్షాలకు రూ.కోట్ల పంట నష్టం వాటిల్లిందని, ప్రస్తుతం అలాంటి నష్టమే జరుగుతోందన్నారు. ఈ నెలాఖరు వరకు వర్షాలు కొనసాగుతా యని, రైతులు అప్రమ త్తంగా ఉండాలని సూచించారు.
క్లౌడ్‌ బరస్ట్‌ అయిన క్షణాల్లో…
వేసవిలో తీవ్రమైన వాతావరణ అనిశ్చితి నెలకొంటుంది. పొడిగాలి, తడిగాలి (తేమతో ఉండేది) ఒకచోట కలుస్తుంటాయి. పొడిగాలి తోయడంతో తడిగాలి పైకి వెళుతుంది. అక్కడే మేఘాలు ఏర్పడతాయి. భూ ఉపరితలం నుంచి మేఘాలు పైకి వెళ్లే కొద్దీ వాటిలో ఉష్ణోగ్రతలు తగ్గుతారు. భూఉపరితలం నుంచి పైకి ఆరు కిలోమీటర్లు దాటిన తరువాత ఉష్ణోగ్రత మైనస్‌ డిగ్రీ ఉంటుంది. అక్కడే మేఘాల్లో మంచు గడ్డలు ఏర్పడతాయి. ఎత్తుకు వెళ్లే కొద్దీ మంచు గడ్డలతో మేఘాల్లో బరువు పెరుగుతోంది. అలా 12 నుంచి 13 కిలోమీటర్ల ఎత్తునున్న మేఘాల్లో ఉష్ణోగ్రత మైనస్‌ 80 డిగ్రీలు ఉం టుంది. తీవ్రత పెరగడంతో బరువు భరించలేక మేఘాలు విచ్ఛిన్నమవుతాయి. దీనినే క్లౌడ్‌ బరస్ట్‌ అంటారు. క్లౌడ్‌ బరస్ట్‌ అయిన క్షణాల్లో ప్రచండ వేగంతో గాలులు వీస్తాయి.కళ్లు మిరు మిట్లు గొలిపేలా మెరుపులు, ఉరుములు సంభవిస్తాయి. ఇదే సమయంలో పిడుగులు పడతాయి. ఇదంతా ఐదు నిమిషాల వ్యవధిలో ముగుస్తుంది. పైనున్న మంచుగడ్డలు కింద పడేటప్పుడు కరిగిపోగా మిగిలిన భూమిపై పడతాయి. వీటినే వడగళ్లుగా పిలుస్తారు. దాంతోపాటు భారీ వర్షాలు కురుస్తాయి. మొత్తం ప్రక్రియ గంటలోపే ముగుస్తుంది. అంతవేగంగా జరిగే ప్రక్రియలో ప్రతిదీ అత్యంత వేగంగా, ప్రమాదకరంగా ఉంటుం దని వాతావరణ నిపుణుడొకరు తెలిపారు. ఇలాంటి సమయంలో ఆరు బయట ఉండే రైతులు, కూలీలు, ఇతరులు, మూగజీవాలకు తీవ్ర ప్రమాదం పొంచి ఉంటుందని హెచ్చరిం చారు. క్యుములోనింబస్‌ మేఘాలు ఆవరించిన వెంటనే సురక్షిత ప్రాంతాలకు వెళ్లాలని సూచించారు.
అనంతలో అత్యధిక ఉష్ణోగ్రత
దక్షిణ తమిళనాడు పరిసరాల్లో ఉపరితల ఆవర్తనం ఏర్పడిరది. దీని నుంచి కర్ణాటక, మహారాష్ట్ర మీదుగా మధ్యప్రదేశ్‌ వరకు ఉపరి తల ద్రోణి విస్తరించింది. ఈ ప్రభావంతో వాతావరణ అనిశ్చితి నెలకొంది. సోమవారం కోస్తాలో పలుచోట్ల, రాయలసీమలో అక్కడక్కడా ఉరుములు, పిడుగులతో వర్షాలు కురిశాయి. పలుచోట్ల గంటకు 30 నుంచి 40 కి.మీ. వేగంతో గాలులు వీయడంతో పంట లకు తీవ్ర నష్టం వాటిల్లింది. రానున్న మూడు రోజులు కోస్తా, రాయలసీమలో పలుచోట్ల పిడుగులు, ఈదరుగాలులతో వర్షాలు కురుస్తాయని వాతావరణ శాఖ తెలిపింది. సోమవారం రాయలసీమ, కోస్తాల్లో అనేకచోట్ల పగటి ఉష్ణోగ్రతలు సాధారణంగా నమోదైనా ఉక్కపోత ఎక్కువైంది.దేశంలో అత్యధికంగా అనంతపురంలో 41.3 డిగ్రీల గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత నమోదైంది.
పిడుగుల నుంచి రక్షణకు జాగ్రత్తలు
వేసవి కాలంలో క్యూములోనింబస్‌ మేఘాలు ఏర్పడినప్పుడు పొలాల్లో పనిచేసే వారు సురక్షిత ప్రాంతాలకు వెళ్లాలి
చెట్ల కింద ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ ఉండ రాదు
పొలాల్లో ఉండిపోతే పిడుగులు పడే సమయంలో నేలపై పడుకుండిపోవాలి
పిడుగులు పడే సమయంలో ఇళ్లలో టీవీ లు ఆపేయాలి
రోడ్లపై ప్రయాణించే వాహనదారులు దగ్గరలో ఉన్న పక్కా భవనంలోకి వెళ్లాలి
మూగజీవాలను చెరువులు,నీటికుంట లకు దూరంగా ఉంచాలి (ఓయూ యూనివర్శిటీ`హైదరాబాద్‌)-(డాక్టర్‌.రామకుమార్‌ వర్మ)