Category: ఎడిటోరియ‌ల్-Editorial

రాజ్యాంగంలో ఆదివాసులకు కల్పించిన రక్షణ చట్టాల్లో పెసాచట్టం1996(షెడ్యూల్డ్‌ ప్రాంతాలకు పొడి గింపు చట్టం)ఒక్కటి.ఈచట్టం ఐదువ షెడ్యూల్డ్‌ప్రాంతాలుగా ఉన్న ఆంధ్రప్రదేశ్‌, ఛత్తీస్‌గఢ్‌, గుజరాత్‌, హిమా చల్‌ప్రదేశ్‌,జార్ఖండ్‌,మధ్యప్రదేశ్‌,మహారాష్ట్ర,ఒడిశా,రాజస్థాన్‌,తెలంగాణవంటిపదిరాష్ట్రాలకుపెసా చట్టం1996 వర్తిస్తోంది.ఆదివాసీప్రాంతాల్లో గ్రామపంచాయితీని కాకుండా గ్రామసభను కేంద్రబిందువు చేశారు. గ్రామసభకు విశేషాధికారాలనుకల్పించారు.షెడ్యూల్‌ గిరిజనులకు స్వపరిపాలన అందించడం,షెడ్యూల్‌ తెగలసంస్కృతి, సంప్రదాయాలు,వివాద పరిష్కార పద్దతుల రక్షణ,గ్రామసభకు అధికారం తీసుకునే నిర్ణయం ఉంది.ఈచట్టం ప్రాముఖ్యతపై19992010వరకు దశాబ్దకాలంపాటు విశ్రాంతిఐఏఎస్‌ అధికారి బీడీశర్మ,ఉస్మానియా సెంట్రల్‌ యూనివర్శిటీ విశ్రాంతి ఫ్రొఫెసర్‌ జేపీరావు వంటి సామాజిక ఉద్యమనేతలు మావూళ్లో మారాజ్యం అనే నినాదంతో ఆదివాసీల స్వపరిపాలనకోసం పోరాడి గిరిజన తండాలు,గూడేలు తిరిగి ఆతరం ఆదివాసీ ప్రజలకు పెసా చట్టంపై అవగాహన కల్పించారు.అదే సమయంలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ అనంతగిరి మండలం నిమ్మలపాడు లోనూ సమత ఆధ్వర్యంలో మావూళ్లో మారాజ్యం స్థూపం కూడా నిర్మించడం జరిగింది. ప్రస్తుతం ఎన్డీయే కూటమి ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చిన నేపథ్యంలో ఈచట్టం ప్రాధాన్యతను గ్రహించి రాష్ట్ర పంచాయితీ గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖ,ఉప ముఖ్యమంత్రి కె.పవన్‌ కళ్యాణ్‌ గ్రామసభ ప్రాముఖ్యతపై ప్రజలకు కాస్త అవగాహన కల్పించారు.గతేడాది ఆగస్టులో రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ఒకేరోజున13,326 గ్రామపంచాయితీల్లో గ్రామసభలు ఏర్పాటు చేసి గ్రామసభ ప్రాముఖ్యతను ప్రజలకు తెలియజేశారు.దీంట్లో ఏపీలో ఐదో షెడ్యూల్‌ ఏరియా గ్రామాల్లో గ్రామసభలు నిర్వహించారు.ఆ తర్వాత రెండు గతేడాది డిసెంబర్‌లో పెసా చట్టం1996 అమలుపై రాష్ట్రప్రభుత్వం గిరిజన గ్రామాల్లో కమిటీ ఎన్నికలు నిర్వహించింది.రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఆదేశాలు మేరకు అన్నీ ఐటీడీఏ పరిథిలోఉన్న గిరిజన గ్రామాల్లో ప్రభుత్వ యంత్రాంగం పెసా కమిటీ ఎన్నికలు నిర్వహించి ఎంపిక చేశారు.
అయిత,ే ఈపెసాచట్టం వచ్చిదాదాపుగా 29ఏళ్లు అవుతుంది.నాటి నుంచి నేటి వరకు ఏప్రభుత్వం పట్టిం చుకోలేదు.కూటమి ప్రభుత్వం మాత్రం ఆఘమేఘాలపై పెసా కమిటీలు ప్రభుత్వ నియమ నిబంధనలతో ఎంపిక పూర్తి చేసింది.ఎంపికైన కమిటీ సభ్యుల్లో చాలా మంది యువతకే ప్రాధాన్యత ఇచ్చారు.ఇటీవల నేను అనంతగిరి మండలం నిమ్మలపాడు,రాళ్లవలస,కరకవలస గిరిజనగ్రామాలను సందర్శించాను.ఆప్రాంత పెసా కమిటీ సభ్యులనుస్థానికులు పరిచయం చేశారు.ఎన్నికైన కమిటీసభ్యులందరూ కుర్రగ్యాంగే.వారికిఈచట్టంపై ఏమాత్రం అవగాహన లేని పరిస్థితులను గమనించాను.రాజ్యాంగబద్దమైన చట్టాల కోసం అవగాహన లేని అమాయకులను ఎంపిక చేయడంపట్ల ప్రభుత్వ అంతరంగం ఏమిటీ గిరిజన మేథావులు ప్రశ్నిస్తున్నారు. ఈప్రక్రియలో బహుళ జాతి పెట్టుబడిదారుల స్వార్ధం కన్పిస్తోందని భావిస్తున్నారు.ఇక్కడవున్న వనరుల దోపిడికి సన్నహాలు చేస్తున్నట్లు తెలుస్తోంది.దీంట్లో భాగంగానే ఇటీవల విశాఖలో జరిగిన పర్యాటక ప్రాంతీయ పెట్టు బడులదారుల సమ్మెట్‌లో రాజ్యాంగబద్దమైన పదవిలోఉన్న రాష్ట్ర శాసనసభ స్పీకర్‌ చింతకాయల అయ్యన్న పాత్రుడుచేసిన వ్యాఖ్యాలు రాష్ట్రవ్యాప్తంగా తీవ్రసంచలనం రేపాయి.దీంట్లోభాగంగానే అయ్యన్న వ్యాఖ్యాలపై భగ్గుమన్న మన్యం ఈనెల 11,12 తేదీల్లో కూడా రాష్ట్రవ్యాప్త మన్యం బంద్‌ను ప్రకటించడం గమనార్హం.
ఈనేపథ్యంలో ప్రభుత్వకుటిల నిర్ణయాలు,ఆలోచనలపై నేటి గిరిజనతరం ఆలోచించాలి.ముల్లును ముల్లు తోనే తీయాలనే చందంగా రాజ్యాంగబద్దంగా ఎన్నికైన పెసా కమిటీ సభ్యులతోనే గ్రామసభల ద్వారా ఇక్కడ ఉన్న అపారమైన నిక్షేపాలు దోపిడికి రంగం సిద్దమవుతుందనేది కమిటీ సభ్యులు ఆలోచించాలి. దీనిపై గిరిజన సంఘనాయకులు,ఉద్యోగులు,ప్రజలు యావత్తు అప్రమత్తంగా వ్యవహరించాలి.ఇప్పటికే చింతపల్లి,పార్వతీపురం ఏరియాలో అదాని ప్రాజెక్టు కోసం సన్నహాలు సాగుతున్నాయి.ఇటీవల జరిగిన ఏపీ కాబినేట్‌ సమావేశంలో అల్లూరి జిల్లాలో అదాని ప్రాజెక్టుల నిర్వహణపై సీఎం ప్రకటించడం తెలిసిందే.ఇప్పటికైనా పెసా కమిటీలు ఎన్నికల్లో పాలకుల కుతంత్రాల ఎన్నికైన అమాయక గిరిజన యువత గ్రహించాలి.గ్రామసభల తీర్మాణాల్లో ఏకపక్ష నిర్ణయాలు కాకుండా భవిష్యత్తు తరాల కోసం,ప్రజల పక్షాన నిలబడి ఆలోచించి నిర్ణయం తీసుకోవాల్సిన ఆవశ్యకత ఉంది.లేని పక్షంలో గిరిజన ప్రజల భవిష్యత్తు అంధకారంగా మారే ప్రమాదం ఉంది.! – రెబ్బాప్రగడ రవి ,ఎడిటర్ 

ఇరువైతోమ్మిదేళ్లక్రితం పీసాచట్టం కోసం దేశవ్యాప్తంగా ఎంతోమంది మేథావులు,గిరిజనులు పోరాడి సాధించారు.ఈచట్టంపై రాజ్యాంగం కల్పించిన హక్కులు, వనరుల పరిరక్షణ కోసం షెడ్యూల్‌ ప్రాంతాల్లోని ఆయా గ్రామాల్లో జనవరి3నుంచి7వ తేదీ వరకు పెసాచట్టం కమిటీలకు ఉపాధ్యక్షుడు,కార్యదర్శి పదవు లకు ఎన్నికలు జరిగాయి.వాస్తవానికి పార్టీలకు అతీతంగా చేతులు ఎత్తే విధానంలో ఈఎన్నికలు జరిగాయి కానీ అన్నీ రాజకీయపార్టీల ముసుకులోనే జరిగిన ఈఎన్నికల్లో ఆయా ప్రతినిధులు పదవులు దక్కించుకున్నారు. ఎన్నికైన వారంతా ఐదేళ్లు పదవుల్లో ఉంటారు.
అయితే,ఎన్నికైన ప్రజాప్రతినిధులంతా గిరిజన తెగలకు చెందినవారే కాబట్టి ప్రతి ఒక్కరూ పెసాచట్టంపై అవగాహన పెంచుకోవాల్సిన అవశ్యకతఎంతైనా ఉంది.వనరులు,హక్కులు దోపిడికి గురయ్యే ప్రమాదం పొంచి ఉంది.ఎందుకంటే..ఈచట్టం ప్రకారం ఆదివాసీప్రాంతాల్లో గ్రామపంచాయితీని కాకుండా గ్రామసభను కేంద్ర బిందువు చేశారు.గ్రామసభకు విశేషాధికారాలను కల్పించారు.ఒకప్రాంతంలో నివసించే ఓటుహక్కు కలిగి ఉన్న నివాసితులంతా గ్రామసభ పరిధిలోకి వస్తారు.వీరు తాము నివసించే ప్రాంతాల చుట్టూ గల సహజ వన రులు,అటవీ సంపదపై యాజమాన్యహక్కులు కలిగి ఉంటారు.ఆవనరులను స్వీయ అవసరాల కోసం వినియో గించు కుంటూ,గిరిజన సంప్రదాయ పరిరక్షణకు దోహదపడతారు.ఆయా గ్రామాల్లో ప్రాంతాల్లో ఏర్పాటయ్యే పాఠశాలలు,వైద్య కేంద్రాల పర్యవేక్షణ బాధ్యతలను గ్రామసభలకు అప్పగించారు. అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులకు అవసరమైన భూ సేకరణ,నష్టపరిహారం పంపిణీ,గనులతవ్వకాలకు సంబంధించిన లీజులు,సామాజిక,ఆర్ధిక అభివృద్ధి కార్యక్ర మాలకు సంబంధించిన ప్రణాళికల రూపకల్పన,ఉపప్రణాళిక నిధులఖర్చుకుసైతం గ్రామసభల అనుమతి తీసు కోవాలి.అంతేకాదు ప్రభుత్వం సంక్షేమపథకాల్లో లబ్దిదారుల గుర్తింపు,చిన్న తరహా అటవీ ఉత్పత్తులపై యాజమాన్య హక్కులు,మద్యం అమ్మకాలు,వడ్డీ వ్యాపారాలపై నియంత్రణ,నీటివనరుల నిర్వహణ తదితర విషయాల్లోనూ గ్రామసభలకే సర్వాధికారాలు కల్పించబడ్డాయి. జల,అటవీ వనరులను తమ అవసరాలకు వాడుకుని సంరక్షిం చుకునే విధంగా గ్రామసభలను సుశిక్షితం చేయాలి.విద్యా,వైద్య కేంద్రాలను పర్యవేక్షించే బాధ్యతఉంటుంది.
దేశంలో అత్యంత వెనకబడిన జిల్లాలన్నీ దాదాపుగా ఆదివాసీ ప్రాంతాలే.అందుబాటులోని వనరులపై హక్కులు కల్పించి,వారికి గ్రామసభల స్థాయిలో పరిపాలన సామర్థ్యం పెంచి, పారదర్శకంగా నిధుల వ్యయం, సంక్షేమ ఫలాల పంపిణీ జరిగినప్పుడు గిరిజన ప్రాంతాల్లో వెలుగు రేఖలు విచ్చుకుంటాయి. ఆదివాసీ ప్రాంతాల్లో సంప్రదాయ పరిపాలన,కట్టుబాట్లు, భౌగోళిక,సామాజిక పరిస్థితులు క్లిష్టంగాను, భిన్నంగాను ఉంటాయి. ప్రధాన స్రవంతి చట్టాలను యథావిధిగా అమలు చేయడంతో ఆదివాసీ ప్రాంతాల పరిస్థితి దశాబ్దాలుగా గందరగోళంగా తయారైంది. గ్రామసభలను విస్మరించడంఆదివాసుల్లో అసంతృప్తికి, అశాంతికి దారితీస్తుందని ఇప్పటికే అనేక ఉన్నతస్థాయి కమిటీలు కేంద్రానికి నివేదించాయి.గిరిజన ప్రాంతాల పాలనలో ఎదురయ్యే సవాళ్లపై కేంద్ర పంచాయతీరాజ్‌ మంత్రిత్వ శాఖ సాయంతో ‘ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ రూరల్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌’ అధ్యయనంబీ రెండో పాలన సంస్కరణల కమిషన్‌, ప్రణాళికా సంఘ నిపుణుల కమిటీ,చిన్నతరహా అటవీ ఉత్పత్తుల యాజమాన్య అంశంపై ఏర్పాటైన ఎ.కె.శర్మ కమిటీ భూ పరాయీకరణ, నిర్వాసితుల సమస్య, అభివృద్ధి అంశాలపై అధ్యయనం చేసిన రాఘవ చంద్ర కమిటీలు-‘పీసా’ను పటిష్ఠంగా అమలు చేస్తేనే, ఆదివాసుల స్వయంపాలన సాధ్యమని తేల్చిచెప్పాయి.
పీసా,అటవీ హక్కుల గుర్తింపు చట్టంతోపాటు రాజ్యాంగంలోని అయిదో షెడ్యూలులో పేర్కొన్న నిబంధనల అమలుకు రాష్ట్రాల్లో ఇప్పటికీ వ్యవస్థాగత యంత్రాంగమే సిద్ధం కాలేదు.దీంతో రాజ్యాంగరక్షణ కవచాలు కాస్తా చేవ తగ్గి నిర్వీర్యం అవుతున్నాయి.పీసాతో సహా ఇతర గిరిజనరక్షణ చట్టాలు,సంబంధిత నిబంధ నలపై శిక్షణ,అవగాహన పెంచే బాధ్యత,అమలు తీరునుపర్యవేక్షణ బాధ్యతలు స్వీకరించిన రాష్ట్రాల్లోని గిరిజన సంస్కృతి, పరిశోధన, శిక్షణ సంస్థలు సరిపడా సిబ్బంది,తగిన నిధులు లేక సతమతమవుతున్నాయి.పీసాచట్టం అమలులోకి వచ్చి 29ఏళ్లుయిన తర్వాత పెసాచట్టంపై ఎన్నికైన ప్రజాప్రతినిధులంతా గిరిజనుల అభిమతాన్ని గౌరవించాలి. కొత్తగా కొలువుతీరిన తెలుగు రాష్ట్రాల పెసాచట్టం పాలకవర్గాలతో గిరిజన ఆవాసాల్లో గ్రామీణ సభల కమిటీలను కొత్తగా ఏర్పాటు చేయాలి.మరోవంక రాష్ట్రాలకు తగినన్ని వనరులను సమకూర్చిపెసా అమలుకు వాటిని సిద్ధం చేయాల్సిన బాధ్యతకొత్తగా కొలువుదీరిన పెసా కమిటీపై ఎంతైనా ఉంది!

– రెబ్బాప్రగడ రవి ,ఎడిటర్ 

ప్రపంచ వాతావరణ సదస్సు కాఫ్‌`29 అజర్‌ బైజాన్‌లోని బాకులో ముగిసింది.నవంబర్‌ 22తో పూర్తికావాల్సిన సదస్సును అంతర్గత,వాగ్వివాదాల వల్ల రెండు రోజులపాటు పొడిగించారు. అయినా వాతావరణ మార్పులను సమష్టిఎదుర్కోవాలన్నలక్ష్యం నీరుగారిపోయిందని వర్ధమాన దేశాలు నిరసించాయి.ఐక్యరాజ్యసమితివాతావరణ మార్పుల నియంత్రణ ఒప్పందం (యూఎన్‌ఎఫ్‌సీసీ)లో భాగస్వాములైన దేశాల వార్షిక సమావేశాన్ని కాన్ఫరెన్స్‌ ఆఫ్‌ పార్టీస్‌(కాఫ్‌)గా వ్యవహరిస్తారు.శిలాజ ఇంధనాల వినియోగం వంటి మానవ కార్యకలాపాలతో భూగోళం వేడెక్కిపోతోంది.భూఉష్ణోగ్రత పెరగుదలను 1.5సెల్సియస్‌ డిగ్రీల దగ్గర నిలువరించాలని పారిస్‌ వాతావరణ సభలో ప్రపంచ దేశాలు తీర్మానించాయి.ఈలక్ష్య సాధనలో పేద దేశాలకు ఆర్ధికంగా చేయూతనివ్వాలని నిశ్చయించాయి.దీన్ని వాతావరణ ఫైనాన్స్‌ అంటున్నారు.బాకు కాఫ్‌`29 సదస్సులో పేద దేశాలకు నిధుల కేటాయింపునకు సంబంధించి కొత్తగా నిర్ణయం తీసుకోవాలని అజెండా పేర్కోంది.
భవిష్యత్తులో ఏర్పడే తీవ్ర వాతావరణ మార్పులను ఎదుర్కొనేందుకు 2015లో చేసుకున్న పారిస్‌ ఒప్పందాన్ని కొన్ని ధనిక,అభివృద్ధి చెందిన దేశాలు నిర్వీర్యం చేయడం పట్ల కాప్‌29 శిఖరాగ్ర సదస్సు ఆందోళన వ్యక్తం చేసింది.వాతావరణ మార్పులను ఎదుర్కొనేందుకు ఏర్పాటు చేసిన వాతావరణ నిధిపై ముసాయిదా సత్వర కార్యాచరణకు ఏమాత్రమూ అనువుగా లేదని పలు దేశాలు అభిప్రాయపడ్డాయి. మరింత సమర్ధవంతమైన చర్యలు తీసుకోవడానికి వెసులుబాటు కల్పించేలా కొత్తఆర్థిక లక్ష్యాలతో ముసాయిదా వుండాలని వర్ధమాన,నిరుపేద దేశాలు భావిస్తున్నాయి.
క్లయిమేట్‌ ఫైనాన్స్‌ కింద ఏటా 100బిలియన్ల డాలర్లు (10 వేల కోట్ల డాలర్లు) ఇస్తామని 2009లో సంపన్న దేశాలు ఒప్పుకున్నాయి. కానీ, గడచిన పదమూడేళ్లలో దానిని పాటించింది ఒక్కసారే! సంపన్న దేశాలు 2020నుంచి వాతావరణ ఫైనాన్స్‌ కిద ఏటా 100బిలియన్ల డాలర్లు (10వేలకోట్లు డాలర్లు) ఇస్తామని వాగ్దానంచేశాయి.2022లో సదరులక్ష్యాన్నిఅందుకున్న ఆ దేశాలు 2025వరకు దీన్నికొనసాగిస్తామన్నాయి.ఇప్పుడు తమ సాయాన్ని 30వేల కోట్ల డాలర్లకు పెంచుతున్నామనీ,అదీ ఉదారంగా ఇస్తున్నదేనని వాదిస్తున్నాయి.వాస్తవానికి 2035కల్లా 50వేల కోట్ల డాలర్ల సాయం అందిస్తామని అవి మొదట్లో ప్రతిపాదించాయి.అది చివరికి 30వేల కోట్ల డాలర్లకు తగ్గింది.వచ్చే ఏడాది జరిగే కాఫ్‌30సభలో వార్షిక వాతావరణ ఫైనాన్స్‌ను 1.3లక్షల కోట్ల డాలర్లకు పెంచే విషయం పరిశీలిస్తామని మాటతో సరిపెట్టేశారు. ఇలాంటి మాట తప్పుడు తంతుతో పర్యావరణానికి ఏమాత్రమూ మేలు జరగదని పేద దేశాలు వాపోతున్నాయి.ప్రపంచంలో పునుత్తాదక ఇంధన వనరుల ఉత్పత్తి సామర్ధ్యాన్ని 2030కల్లా మూడు రెట్లు పెంచాలని కాఫ్‌29లక్షిస్తోంది.కానీ,శిలాజ ఇంధన వినియోగాన్ని తగ్గించడానికి ప్రత్యేక తీర్మాణం చేయకపోవడం గమనార్హం.దీనివల్ల సంపన్న దేశాలు బొగ్గు,చమురును యధేచ్ఛగా వినియోగిస్తాయనే ఆందోళన వ్యక్తమైంది.వాతావరణంలో మార్పుల నిరోధానికి సంపన్న,వర్ధమాన దేశాలు ఒక్కతాటిపై నడవడం తప్పనిసరి.ఈవిషయంలో ఏకాభిప్రాయం లోపించడం కాప్‌29లో స్పష్టంగా కనిపించింది.పాశ్చాత్య దేశాలు కూడా మాటలకే పరిమితమయ్యాయి.ఆఖరికి కాఫ్‌29 సదస్సును నిర్వీర్యం చేస్తూ అర్ధవంతంగా ముగించేశారు.!- రెబ్బాప్రగడ రవి,ఎడిటర్ 

గిరిజనులకు ఆవాసం,జీవనోపాధి,సామాజిక,ఆర్థిక,రాజకీయ ప్రగతితో పాటు సమా నత్వాలకు అత్యంత ప్రధానమైన, విలువైన ప్రకృతి సంపద భూమి. దాంతోనే గిరిజనుల భూములను అన్యాక్రాంతం కాకుండా రక్షించడానికి స్వాతంత్య్రం రాకముందు నుంచి చట్టాలు చేయబడ్డాయి. స్వాతంత్య్రానంతరం కూడా వీటికి కొనసాగింపుగా షెడ్యూలు ప్రాంత భూ బదలాయింపు నిషేధ చట్టం`1959 ఎల్‌.టి.ఆర్‌.1/59చట్టం,1/70చట్టం ఆతర్వాత ఈ చట్టాలకు సవరణ కూడా తీసుకొచ్చారు.ఈ చట్టం ప్రకారం షెడ్యూలు ప్రాంతాలోని భూమితో సహా ఇతర స్థిర ఆస్తులను గిరిజనులు మాత్రమే పొందటానికి అర్హులు. గిరిజనేతరులు ప్రభుత్వం నిర్ణయించిన షెడ్యూల్డ్‌ ప్రాంతాలో భూమిని కాని,ఏ స్థిరాస్తిని కొనుగోలు లేదా మరి ఏ ఇతర మార్గాల ద్వారా పొందటానికి వీలులేదు. కాని దానికి భిన్నంగా షెడ్యూల్డ్‌ ప్రాంతాలలోని గిరిజనుల భూములు అన్యాక్రాంతం అవుతున్నాయి. బ్రిటిష్‌ పాలనలో…గిరిజన తెగలు నివసించే అటవీ ప్రాంతాల్లో పరిస్థితులు, ఆచారాలు భిన్నంగా ఉన్నందున..కొండల్లో ఉండే గ్రామాలను షెడ్యూల్డ్‌ (నిర్దేశిత, ప్రత్యేక) ఏరియాలుగా పేర్కొన్నారు.అందుకోసం ూషష్ట్రవసబశ్రీవస ణఱర్‌తీఱష్‌ం Aష్‌-1874అమల్లోకి తెచ్చారు.మద్రాస్‌ ప్రెసిడెన్సీ నుంచి నియమితులైన ప్రభుత్వ ఏజెంట్‌ పర్యవేక్షణలో ఈ ప్రాంతాల్లో పరిపాలన జరిగేది.ఏజెంట్‌ పరిపాలనలో ఉన్న ప్రాంతాలు కావడంతో ఏజెన్సీగా పిలవడం మొదలైంది.ఇప్పటికీ అదే పేరు కొనసాగుతోంది.భారత రాజ్యాంగం అమల్లోకి వచ్చిన తర్వాత గిరిజన గ్రామాలను అయిదో షెడ్యూల్‌లో చేర్చారు.అదే సమయంలో కొన్ని గిరిజన గ్రామాలను వదిలేశారు. ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్ర విభజన తర్వాత,13జిల్లాలు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి. ఆతర్వాత 2022లో ఈజిల్లాలను 26జిల్లాలుగా పునర్వీభన చేశారు.దీంట్లో కొత్తగా రెండు ఆదివాసీ జిల్లాలు-పార్వతీపురం మన్యం,అల్లూరి సీతారామ రాజులు ఏర్పడ్డాయి.ఇవిప్రధానంగా ఆదివాసీ ప్రజలతో కూడిన ప్రాం తాలు.అదనంగా,ఏలూరుజిల్లా(పోలవరం,బుట్టయ్యగూడెం,జీలుగుమిల్లి,వెలూరుపాడు, కుకునూరు వంటి మాండల్లు) మరియు అనకాపల్లి జిల్లాలో (జి.మడుగుల,దేవరపల్లి, నాతవరం మండలాల్లోని కొన్ని ఆదివాసీ గ్రామాలు)కొన్ని గిరిజన గ్రామాలు కలిపి 5వషెడ్యూల్‌ కింద వస్తాయి. ఈనేపథ్యంలో రాజ్యాంగబద్దంగా ఐదో షెడ్యూల్‌ ఏరియాలోకి వచ్చే ఈప్రాంతాల్లో 1/70 భూ బదలాయింపు చట్టాన్ని బాధ్యతగా అమలు పరిచే ప్రభుత్వ ఏజెంట్‌ ఎవరనేది గిరిజన ప్రజల్లో తెలియని పరిస్థితులు దాపురించాయి.ఈచట్టం ప్రకారం,ఐదో షెడ్యూల్డ్‌ ప్రాంతాల్లో ఉన్న భూములు ఆదివాసీ ప్రజలవి.ఈభూములను ఆదివాసీ సమాజాల ప్రయోజనాలకు తప్ప మరే ఇతర ప్రయోజనాల కోసం ప్రభుత్వం ఉపయోగించకుండా ఉండాలి. అంతేకాకుండా, ప్రభుత్వానికి ఈ భూములను ప్రభుత్వ సంస్థలకు కేటాయించే అధికారమూ లేదు.ఈ పరిస్థితిని దృష్టిలో ఉంచుకుని,ప్రభుత్వానికి 5వ షెడ్యూల్‌ కింద ఆదివాసీ భూములను రక్షించేందుకు కఠిన చర్యలు తీసుకోవడం అత్యవసరం.ముఖ్యంగా ఆదివాసీలు జీవించే జిల్లాలో ‘‘ఏపీ భూబదాలయింపు` 1/70చట్టం’’ను సమర్థవంతంగా అమలు చేయడానికి ప్రభుత్వ ఏజెంట్లును నియమించాల్సిన అవశ్యకత ఎంతైనా ఉంది.దీనిపై గిరిజన సంఘా నాయకులు, ఆదివాసీ ప్రజలు ప్రత్యేక దృష్టి సారించాల్సిన అవశ్యకత ఉంది.గిరిజనులకు రాజ్యాంగం కల్పించిన ఈచట్టాన్ని విస్మరించినట్లుయితే మనలను చరిత్ర క్షమించదు.!

– రెబ్బాప్రగడ రవి,ఎడిటర్ 

సీజన్‌తో సంబంధం లేకుండా తుపాన్లు సంభవిస్తున్నాయి.ఎండాకాలం ముగిసినా..హీట్‌ వేవ్స్‌ వెంటాడుతూనే ఉంటున్నాయి.శీతాకాలంలో..చలితీవ్రత ఊహించనిస్థాయికి పెరిగి పోతుంది. వర్షా కాలంలోకుండపోత వానలతో వరదలు పోటెతున్నాయి.హిమాలయాల్లాంటి ప్రాంతాల్లో మంచు ఫలకాలు కరిగి సముద్రమట్టాలు పెరిగిపోతాయి.అంతకుముందెన్నడూ చూడని జలప్రళయం సంభ విస్తుంది.నానాటికీ భూతాపం పెరిగిపోయి..భూగోళం క్రమంగా అగ్నిగుండంగా మారి పోతుం దని,మానవాళి చాలాడేంజర్‌లో ఉందని శాస్త్రవేత్తలు హెచ్చిరిస్తున్నారు.
ఈ ఏడాదిజూన్‌28,జూలై15,19,ఆగస్టు3,29,సెప్టెంబర్‌5,13,23తేదీల్లో బంగా ళాఖాతంలో ఏర్పడిన వరస అల్పడీనాలు కొన్నేళ్ల రికార్డులను పరిశీలిస్తే..ఈఏడాది సెప్టెంబర్‌ నాటికే ఎనిమిదిసార్లు అల్పపీడనాలు తూర్పుతీరాన్ని భయపెట్టించాయి.వాతావరణం మార్పులు, భూతాపంవల్ల మహాసముద్రాలు వేడెక్కితున్నాయని,వర్షపాతంలో అసాధారణ పరిస్ధితులు సంభ విస్తున్నాయనడానికి సాక్షీభూతమే..ఈఏడాది నైరుతి సీజన్‌ అంటున్నారు శాస్త్రవేత్తలు. రుతు పవనాల సమయంలో బంగాళాఖాతంలో అల్పపీడనాలు సాధారణమే అయినా,వాటి సంఖ్య ఇంతలా పెరగడం, వెంటవెంటనే ఏర్పడటం,తీవ్రరూపం దాల్చి తుఫాన్లుగా మారడం,కుంభవృష్టి కురిపించ డాన్ని అసాధారణంగా విశ్లేషిస్తున్నారు.
లానినో,పసిఫిక్‌ పరిణామాలుతోడై..బంగాళాఖాతంలో అల్పపీడనాలు సంఖ్య,వాటి తీవ్రత పెరుగుతోంది.తదుపరి భారీవర్షాలు కురుస్తుండటంతో తీరప్రాంతంలోనే కాదు..మధ్య,ఉత్తర భారతం వరకూ అధికశాతం జనాభా ప్రభావితమవుతోంది.విజయవాడ,ఖమ్మంప్రాంతాల్లో ఇటీవల కుంభ వృష్టిక కూడా ఇక్కడి పరిస్థితులే కారణం.సహజంగా బంగాళాఖాతంలో అల్పపీడనాలు ఎక్కువే. ఈసారి వాటకి లానినో ప్రభావం తోడైంది.పశ్చిమ పసిఫిక్‌మహాసముద్రంలో ఏర్పడుతున్న తుఫాన్లు తూర్పు,ఆగ్నేయాసియా దేశాలైన వియత్నాం,కంబోడియా,ధాయ్‌లాండ్‌ మీదుగా పయనించి బలహీన పడుతున్నాయి.ఈసీజన్‌లో ఇప్పటికే ఎనిమిది అల్పపీడనాలు ఏర్పడ్డాయి.అందులో ఐదు వాయు గుండాలుగాబలపడి,తెలుగు రాష్ట్రాలపై తీవ్ర ప్రభావం చూపాయి.
అల్పాపీడనాలు తీరం దాటినా అదే తీవ్రత సంభవిస్తోంది.భూతాపం కారణంగా సముద్ర ఉపరితల ఉష్ణోగ్రతలు(ఎస్‌ఎస్‌టీ)పెరిగి,తరచూ అల్పపీడనాలు ఏర్పడుతున్నాయి.అవి తీరానికి చేరువగా వచ్చే సరికి తీవ్రత పెరుగుతోంది.మరోవైపు వారా నికో అల్పపీడనం రావడంతో నేలలో తేమశాతం పెరుగుతోంది.ఈ కారణంగా అల్పపీడనం సముద్రతీరం దాటి,భూభాగంపైకి వచ్చినా బలహీన పడట్లేదు.ఇటీవల బంగాళాఖాతంలో ఏర్పడిన వాయుగుండాలు తేమ వాతావరణం కారణం గానే దేశ పశ్చిమ,వాయువ్య ప్రాంతాలైన గుజరాత్‌,రాజస్థాన్‌ వరకూ పయనించాయి.ఒడిశా, రaార్ఖండ్‌,తెలంగాణ,మధ్యప్రదేశ్‌,గుజరాత్‌ తదితర రాష్ట్రాల్లో భారీవర్షాలకు కారణమయ్యాయి.
గతంలో అండమాన్‌ దీవులవద్ద తుఫాన్లు ఏర్పడితే,పశ్చిమ దిశగా నెల్లూరు,వాయవ్యంగా కోల్‌కతా వైపు పయనించేవి.కొన్నాళ్లుగా వాటి గమనం మారుతోంది.తీరాలు కోతకు గురికావడంతో తుఫాన్‌ తీరాన్నితాకే ప్రాంతాలు మారిపోతున్నాయి.తీరంవైపు వెళ్తున్నట్లే కనిపించిన తుఫాన్లు, సముద్రంలోనే దిశ మార్చు కుంటున్నాయి.లేదా ఆకస్మాత్తుగా తీవ్రమవుతున్నాయి.భూతాపం,తీరం కోత కారణంగా భవిష్యత్తులో తుఫాన్ల ఉధ్దృతి మరింత పెరగవచ్చని శాస్త్రవేత్తలు హెచ్చరిస్తున్నారు.
గ్లోబుల్‌ వార్మింగ్‌ పరిరక్షణకు అంతర్జాతీయంగా సహకరించుకోవాలి.ఇటీవల దక్షిణ చైనా సముద్రంలో ఏర్పడిన యాగి తుఫాను మయన్మార్‌ వద్ద బంగాళాఖాతంలో వాయుగుండంగా బలపడిరది.దీని ప్రభావంతో ఉత్తర భారతదేశ:లో భారీ వర్షాలు కురిశాయి. ఇది అంచనాలకు అందనిది.ప్రస్తుతం పసిఫిక్‌,హిందూ,అట్లాంటిక్‌ మహాసముద్రాల్లోని పరిస్థితులను జపాన్‌,భారత్‌, అమెరికాలు పర్యవేక్షిస్తున్నాయి.ఈదేశాలు కలసి కట్టుగా వీటిపై పరిశోధనలు చేయాల్సిన ఆవశ్యకత ఎంతైనా ఉంది. – రెబ్బాప్రగడ రవి,ఎడిటర్ 

ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం గ్రామసభలకు ఇస్తున్న ప్రాధాన్యత అభినందనీయం.గతనెల ఆగస్టు 23న రాష్ట్రంలో13,236గ్రామ పంచాయితీల్లో ఒకరోజు గ్రామసభలు నిర్వహించిన పంచా యితీలకు పునరుజ్జీవం కల్పించింది.అయితే ఆదివాసీ ప్రజలకు భారత రాజ్యాంగం కొన్ని విశేషమైన హక్కులు కల్పించింది.సమత సుప్రీంకోర్టు జడ్జెమెంటు ద్వారా ఆదివాసుల భూమి,అడవి,నీరు, వనరులపై ప్రత్యేకమైన హక్కులు కల్పించబడ్డాయి.అలాగే కొండ,కోనల్లోని ఆదివాసుల సంప్రదాయ గ్రామసభలకు సముచిత గౌరవం ఇవ్వడానికి ఉద్దేశించిన పంచాయతీరాజ్‌-షెడ్యూలు ప్రాంతాల విస్తరణ చట్టం(పెసాచట్టం-1996)షెడ్యూల్డ్‌ ప్రాంతాలలో గ్రామసభలకు ప్రత్యేక అధికారాలను ఇచ్చింది.వీటిపై రాష్ట్రప్రభుత్వం ప్రత్యేక దృష్టి కేంద్రీకరించాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది.
సహజ వనరులనిర్వహణ కోసం గ్రామసభలో చురుకైన ప్రమేయంతో గిరిజన జనాభాను దోపిడీకి గురికాకుండా,స్వయంప్రతిపత్తిని అందించడం ప్రధాన లక్ష్యం.ఆదివాసుల భూమి,అటవీపై వారిహక్కులను పరిరక్షిస్తోంది. సుమారు మూడు దశాబ్దాల క్రితం పెసాచట్టం కోసం దేశవ్యాప్తంగా గిరిజనులు పోరాడారు. ముఖ్యంగా ప్రముఖ విశ్రాంతి ఐఏఎస్‌ అధికారులు స్వర్గీయ బీడీశర్మ,ఎస్‌ఆర్‌ శంకరన్‌,దిలీప్‌సింగ్‌ భూరియా వంటి గిరిజనతెగల స్పూరి ్తదాతల సహకారం కూడా మరవలేనిది.
ఈచట్టం ప్రకారం ఆదివాసీ ప్రాంతాల్లో గ్రామపంచాయితీని కాకుండా గ్రామసభను కేంద్రబిందువు చేశారు. గ్రామసభకు విశేషాధి కారాలను కల్పించారు.రాజ్యాంగంలోని ఐదో షెడ్యూలు జాబితాలోని ఆంధ్రప్రదేశ్‌, తెలంగాణ,ఒడిశా,ఛత్తీస్‌గఢ్‌,జార్ఖండ్‌,మధ్యప్రదేశ్‌, మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక, బిహార్‌లలోని షెడ్యూలు ప్రాంతాల్లోని ఆదివాసీ ప్రాంతాలన్నింటికీ ఈచట్టం వర్తిస్తుంది.ఆదివాసీ ప్రాంతాల్లో గ్రామపంచాయితీని కాకుండా గ్రామసభను కేంద్రబిందువు చేశారు.గ్రామసభకు విశేషాధి కారాలను కల్పించారు.ఈపెసాచట్టం ఏర్పడి28ఏళ్లు పూర్తియింది.అయినా సరేనేటికీ చట్టం లక్ష్యాన్ని పూర్తిస్థాయిలో అమలు పర్చడంలో ప్రభుత్వాలు విఫలమయ్యాయి.ఆదివాసుల జీవనోపాధుల మెరు గుదల,అటవీ హక్కుల కల్పన,మౌలిక వసతుల అభివృద్ధి తదితర కీలక అంశాల్లో వారికి స్వయం పాలన హక్కులు కల్పించే పీసాచట్టం స్ఫూర్తిని ఇన్నేళ్లలో ప్రభుత్వ వ్యవస్థలు పూర్తిగా అర్థం చేసుకోలేక పోయాయనే చెప్పాలి.జల,అటవీవనరులను తమ అవసరాలకు వాడుకుని సంరక్షించుకునే విధంగా గ్రామ సభలను సుశిక్షితంచేయాలి.
విద్యా,వైద్య కేంద్రాలను పర్యవేక్షించే బాధ్యత ఉంటుంది.అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులకు అవసరమైన భూసేకరణ,నష్ట పరిహారపంపిణీ,గనుల తవ్వకాలకు అవసరమైన లీజుల మంజూరుకు గ్రామసభల అనుమతి తప్పనిసరి.ఆవాసాల సామాజిక,ఆర్థిక అభివృద్ధి కార్యక్రమాలకు సంబం ధించిన ప్రణాళికల రూపకల్పనబీ గిరిజనాభివృద్ధి ఉపప్రణాళిక నిధులను ఖర్చు చేసేందుకు తప్ప నిసరిగా గ్రామసభల పాత్ర ఉండాలి.సంక్షేమ పథకాల్లో లబ్ధిదారుల గుర్తింపు,చిన్న తరహా అటవీ ఉత్పత్తులపై యాజమాన్య హక్కులు,మద్యం అమ్మకాలు,వడ్డీ వ్యాపారాలపై నియంత్రణ తదితర విషయాల్లో గ్రామసభలకు పూర్తి అధికారాలు ఉంటాయి. గిరిజన ప్రాంతాల్లో చేపట్టే అభివృద్ధి పనుల కోసం విడుదలయ్యే జమా ఖర్చుల ధ్రువపత్రాలను అధికారులు గ్రామసభల నుంచి తీసు కోవాలి.
పెసాతో సహా ఇతర గిరిజనరక్షణ చట్టాలు,సంబంధిత నిబంధనలపైశిక్షణ,అవగాహన పెంచే బాధ్యత,అమలుతీరును పర్యవేక్షణ బాధ్యతలు ప్రభుత్వంశ్రద్ద తీసుకోవాలి.గ్రామసభల ప్రాముఖ్యతపై ఆదివాసీ ప్రజలకు అవగాహన కల్పించాలి.విశేషాధికారాలున్న పెసా చట్టం నియమ నిబంధనల మేరకు,షెడ్యూల్‌ప్రాంతాల్లో గ్రామసభలు సమర్ధవంతంగా అమలయ్యేలా ఆదివాసులకు హక్కులు కల్పించాలి.వారికి స్వయంపాలన కల్పించాల్సిన అవశ్యకత ఎంతైనా ఉంది.– రెబ్బాప్రగడ రవి,ఎడిటర్ 

దేశంలో సంభవిస్తున్న వరుస ఉత్పాతాలు భూమిపై వాతావరణ మార్పునకు సూచికలు. ఇదివరకు వందేండ్లలో వచ్చినమార్పుగా భావిస్తే, ఇప్పుడు తుఫాన్లు,భారీవర్షాలు,మెరుపులు, శీతల గాలులు,వడగాల్పులు,వరదలు,కరువు,కొండచరియులు విరిగిపడడం వంటివి త్రీవమైన ప్రకృతి విధ్వంస ఘటనలు ఐదేండ్లలో అనేకం చూస్తున్నాం.వాస్తవానికి పర్యావరణాన్ని సంరక్షిస్తే..అది మానవాళి ప్రయోజనాలు కాపాడుతుంది.యధేచ్ఛగా విధ్వంసక దుశ్చర్యలకు తెగబడితే,అనూహ్య స్థాయిలో ఇలాంటి విఫత్కర పరిస్థితులే దాపురిస్తాయి.ఇది కొన్నేళ్లుగా పదేపదే నిరూపితమవుతున్న సార్వత్రిక సత్యం.ప్రకృతిపట్ల మనిషిలో మేటవేసిన అలసత్వం,నిర్లక్ష్యం,అడ్డూఆపూలేని పారిశ్రామీకీక రణల దారుణ పర్యవసానమే విఫత్తుల పరంపరం.దేశంలో ఈఏడాది రెండు,మూడు,నెలల వ్యత్యా సంలో రెండు ప్రకృతి విధ్వంసక సంఘటనలు చోటు చేసుకున్నా విషయం తెలిసిందే.కేరళలోని సుందరమైన వయనాడ్‌ ప్రకృతి ఆగ్రహానికిగురై శ్మశానస్థలిగా మారిన దృశ్యాలు చూస్తుంటే ఎవరికైనా భావోద్వేగం కలగకమానదు.జూలై 29న ప్రజలంతా నిద్రిస్తున్న వేళ భారీఎత్తున కొండచరియలు విరిగి మీద పడడంతో చిగురాకులా వణికిపోయి వందలాది మంది నిండు ప్రాణాల్ని కబళించాయి.మే నెలలో హిమాచల్‌ ప్రదేశ్‌లోని కాంగ్రాజిల్లాలోని లంబడుగ్‌ జలవిద్యుత్‌ ప్రాజెక్ట్‌ డ్యామ్‌ ధ్వంస మైంది.దీంతో బురద,బండరాళ్లువచ్చి వ్యవసాయ పొలాలు,దుకాణాలు,ఇళ్లు దెబ్బతిన్నాయి. ఈరాష్ట్రం లో గతపదేళ్లలో కనీసం14ఘటనలు జరగ్గా,35మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు.అదేవిధంగా జూలైలో సంభవించిన భారీ వర్షాలకు దేశ ఆర్ధిక రాజధాని ముంబాయిని ముంచెత్తేసింది.రికార్డుస్థాయిలో నీటిమట్టం పెరిగి వర్షపాతం నమోదయ్యింది.దీంతో నగరంలో జనజీవనం స్తంభించి లోతట్టు ప్రాంతాలు జలమయమయ్యాయి.
తూర్పుకనుమల్లో విశాఖ ఉమ్మడి జిల్లా అరకు దరి కోడిపుంజువలస గ్రామంలో 1995లో సంభవించిన వరదలకు పచ్చనికొండ కరిగిపోయింది.బురదమట్టి,కొండచరియలు విరగబడి భారీ స్థాయిలోనే ప్రకృతి విధ్వంసం సంభవించింది.ఇలాంటి ప్రకృతి విఫత్తులు పర్యావరణ విధ్వంసం, భూతాపాలే ఇందుకు మూలకార ణాలని(వైజ్ఞానిక పర్యావరణ కేంద్రం`సీఎస్‌ఈ)అధ్యయనం వెల్లడి స్తోంది.దేశంలో అటవీ ఛాయ హరించుకుపోతుండటాన్ని ప్రస్తావించింది.
నవ్యాంధ్రప్రదేశ్‌లో కొత్త జిల్లాలు విభజన నేపథ్యంలో గిరిజన ప్రాంతాలు రాజ్యాంగ ఉల్లంఘనలకు గురవుతుంది.అల్లూరి జిల్లా.చింతపల్లి మండలం, ఎర్రవరం గ్రామంలో హైడ్రోపవర్‌ ప్రాజెక్ట్‌ నిర్మాణానికి సర్కారుధారాదత్తం చేసి,కొండకోనల నడుమ ప్రశాంతంగా ఉండే గిరిజనుల గూడేల జీవితాల్లో చిచ్చుపెట్టింది.ఈప్రాజెక్టు నిర్మాణంవల్ల 32గిరిజన గ్రామాలు ముంపునకు గురికానున్నాయి.షెడ్యూల్‌ ప్రాంతాల పరిరక్షణకు సమత చేసిన ఉద్యమం మేరకు సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన సమత జడ్జెమెంటు ఉన్నప్పటికీ ఉల్లంఘనలు జరుగుతూనే ఉన్నాయి.ఏపీ పర్యాటకాభివృద్ధి సంస్థ ఏజెన్సీలోచోరబడి ఎక్కడబడితే అక్కడ పర్యాటకప్రాజెక్టులు నెలకొల్పి పర్యావరణానికి విఘాతం కల్గిస్తోంది.పర్యావరణ పరిరక్షణకు ఎక్కడా సంరక్షణ లేని పరిస్థితి నేడు ఏజెన్సీ ప్రాంతాల్లో ఏర్పడిరది. పర్యావరణ పరిరక్షణ,నీటివనరులసంరక్షణపై 2009లో సమత కొండల ఆరోగ్యమే..పల్లపు ప్రాంతాల సౌభాగ్యం అనే నినాదంతో ఉత్తరాంధ్ర జిల్లాలో భారీస్థాయిలో అవగాహన ర్యాలీ చేపట్టాం.అభివృద్ధి పేరుతో వాతావరణాన్ని,పర్యావరణాన్ని వినాసనం చేయరాదని,కొండలు ఆరోగ్యంగా ఉంచితేనే మైదాన ప్రాంతాలకు ప్రాణాధారమైన నీటివనరులు లభిస్తాయని సూచించింది.
ఈనేపథ్యంలో ప్రకృతి ప్రసాదించిన సహజ సంపద అంతా విచక్షణాయుతంగా మానవ జాతి గర్విష్టంగా మేలు చేసేలా సద్వినియోగం కావాలి. అటువంటి పర్యావరణ స్పృహ ప్రభుత్వాలు, పాలక గణాల్లో కొరవడితే రేపటితరాలు మనల్ని క్షమించవు! –రెబ్బాప్రగడ రవి,ఎడిటర్ 

ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక దేశాల్లో సంభవిస్తున్న వాతావరణ ఉష్ణోగ్రతల్లో పెనుమార్పులు సంభవిస్తూ మానవ మనుగడకు విఘాతం కలుగుతోంది.ముఖ్యంగా ఈ ఏడాది దేశవ్యాప్తంగా ఎండలు పెరిగి సూర్యప్రతాపానికి జనాలు అల్లాడుపోయారు.దేశవ్యాప్తంగా అనేక ప్రాంతాలలో ఉష్ణోగ్రతలు పెరుగుతున్నట్లు భారత వాతావరణశాఖ ప్రకటించింది.చాలా ప్రాంతాల్లో 45డిగ్రీల కంటే ఎక్కువఉష్ణోగ్రత నమోదయిందని ఐదు రాష్ట్రాలకు వాతావరణశాఖ వెల్లడిరచిది. ఏప్రిల్‌, మే,జూన్‌ నెలల్లో వడదెబ్బ తగిలి అనేకమంది ప్రాణాలు కోల్పోయిన ఉదంతాలను విన్నాం.ఢల్లీిలో రికార్డుస్థాయిలో ఉష్ణోగ్రతలు నమోదుయ్యాయి.ముంగేష్‌పుర్‌లో అత్యధికంగా52.9డిగ్రీల ఉష్ణోగ్రత నమోదై వడదెబ్బ కేసులు పెరిగాయి.వడదెబ్బతో ఐదుగురు మృతిచెందారు.
కేవలం భారత్‌లోనే కాకుండా..ప్రపంచదేశాల్లో గతజూన్‌లో దాదాపు 5బిలియన్ల మంది ప్రజలు తీవ్రమైన వేడినిభరించారు.భారతదేశంలో 619 మిలియన్ల మంది ప్రభావితమయ్యారని నివేదికలు స్పష్టం చేస్తున్నాయి.యుఎస్‌లోని ఓస్వతంత్ర శాస్త్రవేత్తల బృందం చేసిన కొత్తవిశ్లేషణ ప్రకారం,జూన్‌లో తొమ్మిదిరోజులపాటు భారతదేశంనుండి 619మిలియన్ల మందితో సహా ప్రపంచ వ్యాప్తంగా దాదాపు ఐదు బిలియన్ల మంది ప్రజలు వాతావరణ మార్పు-ఆధారిత విపరీతమైన వేడిని అనుభవించారని పేర్కొంది.క్లైమేట్‌ సెంట్రల్‌ నివేదిక ప్రకారం జూన్‌లో పొక్కులు వచ్చే వేడి భారతదేశంలో 619 మిలియన్లు, చైనాలో 579 మిలియన్లు, ఇండోనేషియాలో 231 మిలియన్లు, నైజీరియాలో 206మిలియన్లు, బ్రెజిల్‌లో 176మిలియన్లు,బంగ్లాదేశ్‌లో 171 మిలియన్లు, యుఎస్‌లో 165మిలియన్లు, ఐరోపాలో 152మిలియన్లు, మెక్సికోలో 123మిలియన్లు, ఇథియోపియాలో 121 మిలియన్లు మరియు ఈజిప్టులో103మిలియన్లు.ఈవిధంగా ప్రపంచ జనాభాలో 60శాతానికి పైగా ప్రజలు తీవ్రమైన వేడిని ఎదుర్కొన్నారు. ఇదిజూన్‌16-24 మధ్య వాతావరణ మార్పులవల్ల కనీసం మూడు రెట్లు ఎక్కువ అవకాశం ఉందని క్లైమేట్‌ సెంట్రల్‌లోని చీఫ్‌ ప్రోగ్రామ్‌ ఆఫీసర్‌ ఆండ్రూ పెర్షింగ్‌ వెల్లడిరచారు.ఒకశతాబ్దానికి పైగా బొగ్గు,చమురు,సహజ వాయువులను కాల్చడంవల్ల మనకు పెరుగుతున్న ప్రమాదకరమైన ప్రపంచాన్ని అందించిందని అభిప్రాయపడ్డారు.
అయితే ఇలాంటి దుర్ఘటనలు భవిష్యత్తులో సంభవించ వచ్చని సమత గతమూడు దశాబ్దాల నుంచి గుర్తిచేస్తూనే ఉంది.వాతావరణంలో సంభవిస్తున్న మార్పులు, పర్యావరణ పరిరక్షణపై తీసుకోవాల్సిన చర్యలపై అనేక ఉద్యమాలు చేపట్టడం జరిగింది.ప్రస్తుతం ప్రపంచవ్యాప్తంగా సమత ఉహించినట్లుగానే వాతావరణంలో సంభవిస్తున్న పెనుసవాల్‌ను నేడుప్రపంచదేశాల ప్రజలు ఎదు ర్కొంటున్నారు.ఈవేసవిలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా వేడితరంగాలు అసహజ విపత్తులు ఉద్భవించాయి.
దేశంలోని దాదాపు 40శాతం ఏప్రిల్‌ నుండి జూన్‌ మధ్యకాలంలో సాధారణం కంటే రెట్టింపు హీట్‌వేవ్‌ రోజులను నమోదు అయ్యాంది. దేశంలోని కొన్ని నగరాలు 50 డిగ్రీల సెల్సియస్‌ను అధిగమించాయి.పెరుగుతున్న అధిక ఉష్ణోగ్రతల నియంత్రణపై ప్రపంచదేశాలు తీసుకుంటున్న నిర్ణయాలపై ప్రజలను చైతన్యవంతులను చేయాల్సిన బాధ్యత ప్రభుత్వయంత్రాంగంపై ఉంది.ప్రభుత్వం తీసుకుంటున్న చర్యలకు ప్రజలు సైతం భాగస్వాములు కావాలి.బహుళజాతి కంపెనీల నియంత్రణపై చర్యలు చేపట్టాలి.దీనికి సమాఖ్యతభావంతో పోరాడినప్పుడే వాతావరణ మార్పులుపై సమూలమైన మార్పులు తీసుకురాగలం. -రెబ్బాప్రగడ రవి,ఎడిటర్ 

తాము సామాజిక సేవా కార్యక్రమాలు ప్రారంభించినప్పటి నుంచీ పర్యవరణ పరిరక్షణ కోసం ఉద్యమిస్తూనే ఉన్నాం.బహుళజాతి ప్రాజెక్టులు నిర్మాణాలు,ఇతర కట్టడాలు వల్ల పర్యవరణం దెబ్బతింటూందని 1991లోనే పోలవరం డ్యామ్‌ నిర్మాణానికి వ్యతిరేకంగా సుమారు రెండువేల కిలోమాటర్లు దూరం మన్యప్రాంత చైతన్య యాత్ర చేట్టి ప్రజల్ని చైతన్యవంతులను చేశాం.2009లో ఉత్తరంధ్ర,ఉమ్మడి ఉభయ గోదావరి జిల్లాలో కూడా కొండల ఆరోగ్యమే పల్లపు ప్రాంతాల సౌభగ్యం అనే నినాదంతో మరో పాదయాత్ర చేపట్టాం.ఇదింతా ఎందుకంటే వాతావరణంలో చోటు చేసుకుం టున్న మార్పులపై కొన్ని దశాబ్దాల నుంచి ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉద్యమాలు జరుగుతూనే ఉన్నాయి.దీన్ని పరిగణనలోకి తీసుకున్నా తాము వాతావరణ మార్పుల్లో చోటుచేసుకుంటున్న పరిణామాలు ఎప్పటి కప్పుడు ప్రజలు చైతన్యవంతు చేస్తూ వస్తూన్నాం.
క్రమీణా ఉష్ణోగ్రతలు పెరుగుదల,హిమాలయాల్లో మంచుగెడ్డలు కరిగిపోయి సముద్రంలో నీటిమట్టం పెరుగుదల,దీంతోపాటు సముద్రతీర దరిలో పెరుగుతున్న పరిశ్రమల ద్వారా సముద్రంలోకి విడిచిపెడుతున్న కాలుష్య కారకాలు పెరుగుతున్నాయి.మరిముఖ్యంగా ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో మానవ వసరాలు విపరీతంగా పెరగడంతో వాతావరణంలో పెనుమార్పులు సంతరించుకుంటున్నాయి.దీని కారణంగా విపరీతమైన ఉష్ణాగ్రతలు పెరుగుతున్నాయి.పర్యావరణ పరిరక్షణపై ప్రపంచ దేశాలు కలసి విస్త్రత నియంత్రణ చర్యలకు ఉపక్రమించాయి.అటవీ,పర్యావరణ విభాగాలను అప్రమత్తం చేశాయి.వాతావరణ మార్పు అనేది మన ఇప్పుడు ఎదుర్కొంటున్న అత్యంత తీవ్రమైన ముప్పులలో ఒకటి.
ఇటీవల రాజస్థాన్‌ రాష్ట్రంలో వేడుగాలులకు మరణాలు సంభవించడంతో ఆరాష్ట్రహైకోర్టు సంచాలనాత్మక తీర్పు నిచ్చింది.వేడిగాలులు,చలిగాలులను జాతీయ విపత్తుగా ప్రకటించాల్సిన సమయం ఆసన్నమైందని,వాటిని ఎదుర్కొనేందుకు ముందస్తు సన్నాహాలు చేయాలని జస్టిస్‌ అనూప్‌ కుమార్‌ దాండ్‌తో కూడిన సింగిల్‌ జడ్జి ధర్మాసనం పేర్కొంది.మానవ జీవులను కాలుష్యం,కల్తీ ఆహార పదార్థాల వినియోగం నుండి రక్షించడానికి తగిన చట్టాన్ని తీసుకురావాలని కోర్టు ప్రభుత్వాన్ని ఆదేశించింది.వేసవిలో 50డిగ్రీల సెల్సియస్‌్‌ కంటే ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రతలు నమోదవుతున్నాయని, లక్షలాది మందిపై ప్రభావం చూపుతుందని కోర్టు పేర్కొంది. అయితే కేవలం రాజస్థాన్‌ రాష్ట్రంలోనే కాకుండా ఏపీలో కూడా ఈఏడాది అంతకంటే ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రతలు ప్రజలు అనుభవించారు. వాతావరణ మార్పు,ప్రకృతికి మానవనిర్మిత మార్పు అలాగే జీవవైవిధ్యానికి విఘాతం కలిగించే నేరాలు,అటవీ నిర్మూలన,చెట్ల నరికివేత,భూ వినియోగ మార్పులు,సహజ నీటి వనరులను నాశనం చేయడం మొదలైనవివిధ్వంసం వేగాన్ని వేగవంతం చేస్తాయని పేర్కోంది.
ఈనేపథ్యంలో మనమందరం మన మాతృభూమి నుండి మనకు లభించే ప్రతిదాన్ని గౌరవించాలి మరియు నిర్వహించాలి.మన భవిష్యత్‌ తరాలు సురక్షితమైన వాతావరణంలో జీవించేలా భూమి మాతను కాపాడుకోవాలి.చెట్లను,సహజ వృక్ష సంపదను,నీటి సహజ వనరులను కాపాడు కోవడం ద్వారా భూమిని కాపాడుకోవచ్చు.దేవుడు మనకు ఇచ్చిన అమూల్యమైన బహుమతి భూమి అని రాశాడు.ఈభూమి మనకు అన్నీ ఇచ్చింది.తల్లి తన బిడ్డను ఎలా పోషిస్తుందో, భూమి మనలను అదే విధంగా పోషించింది,అందుకే దీనిని మనం భూమి అని పిలుస్తాము,కానీ అది ఇబ్బందుల్లో ఉంది.మన భవిష్యత్‌ తరాలు సురక్షితమైన వాతావరణంలో జీవించేలా భూమిని కాపాడుకోవాలి. పర్యావరణ కాలుష్యం మరియు గ్లోబల్‌ వార్మింగ్‌ను నియంత్రించడానికి సాధ్యమయ్యే అన్ని చర్యలను మనం ఖచ్చితంగా పాటించాలి.కాలుష్యాన్ని అరికట్టడానికి మరియు గ్లోబల్‌ వార్మింగ్‌ ప్రయత్నాలను తగ్గించడానికి ప్రతి ఒక్కరూ కృషి చేయాలి.!-రెబ్బాప్రగడ రవి,ఎడిటర్